2672010(e)ko iraila

Gai nagusia

Plazebo-efektua

Ustezko botika bat hartzeak sendatuko gaituela pentsatzeak benetan efektua duen substantzia baten eragin bera izan dezake hainbatetan. Eragin hori, dena den, desberdina da ustezko botikaren hainbat ezaugarriren arabera. Plazebo-efektuaren atzean dauden mekanismo fisiologiko, biokimiko eta immunologikoak ere argitzen hasiak dira ikertzaileak. Horren guztiaren itzalean, aintzat hartu beharreko hainbat kontu etiko ere badaude.

Erreportajeak

Espazioko menua

Aulestiarte Lete, Izaro - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Azken urteotan, lortu da --nolabait-- astronautek Lurrean jaten den menuaren antzekoa jan ahal izatea. Baina gauza jakina da haien jakiek …

Sauna, nerbio-anorexiaren irtenbide ote?

Zarate Sesma, Jon - Farmazian doktorea. Biofarmazia, Farmakozinetika eta Farmazia-teknologiako irakasle kolaboratzailea
Txurruka Ortega, Itziar -
Lasa Elgezua, Arrate -
Miranda Gómez, Jonatan -
Etxebarria Orella, Enrique -
Rada Fernandez de Jauregi, Diego -

Mendebaldeko gizarteetan gero eta ugariagoa da nerbio-anorexia gaixotasuna. Hainbat tratamendu proposatu diren arren, batek ere ez du erabateko eraginkortasunik erakutsi …

Elkarrizketak

Joe Silk Oxford Unibertsitateko kosmologoa eta Savilian Chair of Cosmology

"Kosmologiak gaur egun dituen bi misterio handienak materia iluna eta energia iluna dira"

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Kosmologiaren izen handietako bat da Silk; haren lanari esker ulertzen dugu nola eboluzionatu zuen unibertsoak izarrak eta galaxiak sortzeko kondizioak …

Analisiak

Darwinkeria

Altonaga, Kepa - EHUko biologia irakaslea

Aspaldi baten, artean gazte eta berde, eta bai Biologian lizentziatu berria nintzela, euskarazko teknolektoa lantzeari ekin nion gogotsu. Esan nahi …

Mundu digitala

Web mugikorretik, nabigatzeko modu berriak (II): Atzipen multimodala

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Gailu mugikor berriek (batez ere smartphone eta tablet -ek) nabigatzeko era berriak ekarri dituzte. Baina gailu-mota bakoitzak bere erara inplementatzen …

Gogoetan

UTM, geografia modernoaren errege

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

"Ez galdu denbora latitudearekin eta longitudearekin". Aholku hori entzuna da GPS gailuen erabiltzaileen artean. Latitudea eta longitudea lurrazaleko puntu bat …

Istorioak

Weigl doktorearen zorriak

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Poloniako Lwów hiriko Weigl Institutuan eztabaida sutsuan ari ziren hainbat unibertsitateko irakasle. Matematikaz ari ziren. Izan ere, talde hartan matematikariak …

Atarikoa

Plazebo-efektua

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

“Atsegin emango dizut” esan nahi du latinez plazebo hitzak, eta nekez azal daiteke hobeto nola interpretatu den plazeboa medikuntzan. Medikuek …

Umore grafikoa

Liburutegia

Gizakiaren anai-arreba mikroskopikoak

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Biologiak irakasten du zelulak direla biziaren oinarrizko unitatea. Gizakia bera zelulaz eginda dago; gizakiaren organo guztiak daude zelulaz eginda. Baina …

Albisteak

Laserrarekin, euria

Elhuyar Zientzia -

Laser-pultsuak hodeiak ereiteko erabil litezke Aire hezean potentzia handiko laser-izpiak igorrita (5 x 1012 wattekoak), ur-tantak eratzea eragin daiteke, Berlingo, …

Protoi txikia: nonbait akats bat dago

Elhuyar Zientzia -

Orain arteko neurketa zehatzenak egin dituzte, eta protoia uste baino % 4 txikiagoa da Max Planck Institutuko fisikari batzuek inoiz …

Tximinoen eta hominidoen arbaso baten fosila aurkitu dute Arabian

Elhuyar Zientzia -

Mekaren inguruko lurraldeetan, duela 29 milioi urteko primate baten fosila aurkitu dute. Espezieari Saadanius hijazensis izen zientifikoa eman diote. Fosila …

Antipartikula berri bat RHIC azeleragailuan

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako RHIC azeleragailuan hiperoi baten antipartikula bat sortu dute Brookhaven laborategiko fisikari batzuek: antihipertritoi bat. Ez da lehen aldia …

Arroza hobetzeko, onddoak gehitu

Elhuyar Zientzia -

Mikorrizak eratzea eta arroz-landareen hazkuntza bost aldiz handitzea lortu dute Ikertzaileen esku-hartze txiki baten laguntzaz, Suitzako Lausanne Unibertsitateko ikertzaile-talde batek …

Hiesaren birusaren aurrean zelulei koraza janztea lortu dute

Elhuyar Zientzia -

Ikerketan parte hartu du Leioako campuseko Biofisika Unitateak GIBaren aurrean zelulak babesteko modu erabat berria garatu dute Biofisika Unitateko zuzendari …

Eguzkiarena baino 320 aldiz masa handiagoa duen izarra

Elhuyar Zientzia -

Europako astronomo-talde batek orain arte ezagutzen diren izarrik masiboenak hauteman berri ditu. Horietako batek, sortu zenean Eguzkiarena baino 320 aldiz …

Oxigenorik behar ez duten hiru animalia-espezie aurkitu dituzte Mediterraneoan

Elhuyar Zientzia -

Itxuraz bizi-ziklo osoa oxigenorik gabeko inguruneetan ematen duten hiru animalia-espezie aurkitu dituzte Italiako Marche Unibertsitate Politeknikoko ikertzaile batzuek. Mediterraneo itsasoko …

Amaraun bustia, ehungintzan eredu

Elhuyar Zientzia -

Uloborus walckenaerius armiarmaren sarea eredu hartuta, ehun sintetiko berria egin dute Txinako Zientzia Akademiako zientzialari batzuek. Amaraunaren ezaugarri interesgarriena da …

Mexikoko golkoko isuriaren buruhauste kimikoa

Elhuyar Zientzia -

Ohiko sakabanatzaileen egokitasuna zalantzan jarri arren, ez dute produktu hoberik aurkitu Apirirlaren 21ean Mexikoko golkoan lehertu eta hondoratu zen Deepwater …

Erradiazioa neurtzeko tresnen kalibrazioa, Tekniker-IK4ren eskutik

Elhuyar Zientzia -

Espainian X izpiak erabiltzen dituzten gailuen erradiazioa neurtzeko eta kalibratzeko eredu gisa erabiliko den tresna bat diseinatu eta garatu du …

Fitoplanktonen gainbehera

Elhuyar Zientzia -

Itsasoko fitoplankton-kantitatea urtean % 1 inguru jaisten dela jakinarazi berri du Kanadako Dalhousie Unibertsitateko ikertzaile-talde batek. Itsasoko elika-katearen oinarria da …

Higgs bosoi bat baino gehiago

Elhuyar Zientzia -

Gaur egun, partikulen fisikak duen helburu nagusia Higgs bosoia detektatzea da. Eredu estandarraren teoriak dio existitu behar duela, baina praktikan …

Donostia eta Bilbo aldeko itsas hondoa zehatz-mehatz

Elhuyar Zientzia -

AZTI-Tecnaliak doitasun handiko kartografiak egin ditu AZTI-Tecnaliak Donostia eta Bilbo aldeko itsas hondoen doitasun handiko kartografia aurkeztu du. Kartografia horrek …

Zementua CO2 isuri gabe ekoizteko teknika bat garatu du Tecnaliak

Elhuyar Zientzia -

Tecnaliako Eraikuntza Unitateak zementu-belaunaldi berritzaile bat garatu du: zentral termikoetako hondakin solidoak baliatuko ditu, eta, hala, ez da kareharria kiskali …

Neuroendekapenezko hainbat gaixotasunen oinarrian sakondu dute CIC bioGUNEn

Elhuyar Zientzia -

Alboko esklerosi amiotrofikoari (ELA) eta antzeko neuroendekapenezko gaixotasunei buruzko ezagutza handitzeko bide bat ireki du CIC bioGUNEko ikerketa berri batek. …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila