2582009(e)ko azaroa
Gai nagusia
Solaserako makinen erronka. Oraingoz, pertsonak ulertu behar du robota...
Gizakiaren amets zahar bat errealitate bihurtzen ari da: hainbat lan neketsu eta errepikakor makinek egiten dituzte automatikoki, gizakiaren beharrik gabe. Baina zailtasun handiak daude bidean; lan horietako batzuek pertsonekin hitz egitea eskatzen dute, eta, beraz, solasean arituko diren makinak diseinatu behar dira. Baina nola egiten dira makina horiek? Azken batean, nola irakasten zaio makina bati hitz egiten? Hizkuntzalari, ingeniari eta informatikari asko ari dira galdera horren erantzunaren bila.
Erreportajeak
Nobel sariak, zaharrak bezain berriak
Kortabitarte Egiguren, Irati - Elhuyar Zientzia
Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia
Hamar zientzialariz osatutako talde batek eskutitz bat bidali dio Nobel Fundazioko zuzendari Michael Sohlman-i, Nobel sariak berritzeko eskatuz. Ekimena New …
Etxe orratzak, non dago muga?
Burj Dubai amaitzeko azken ukituak egiten ari dira. Munduko eraikin altuena da: zortziehun metro baino gehiago ditu. Txiki geratu dira …
Analisiak
Osasun Teknologien Ebaluazioa. Osasun-arloko erabakiak sustatzeko zientzia
Osasun-sistemek hainbat ikuspegitatik bildu eta aztertzen dute osasun-teknologiak erabili ala ez erabakitzeko informazioa: zelan funtzionatzen duten, zer baliabide behar ditugun, …
Gogoetan
Cantor eta infinituaren izua
Matematikak ez du sarritan eragin beldurra. Jende asko uxatu du, eta ulertezina eta aspergarria izateko ospea du, baina nekez eragiten …
Istorioak
Meucciren teletrofonoa
New Yorkera dezenteko dirutzarekin iritsi bazen ere, zortea ez zuen aldeko izan Meuccik. Hainbat ezbehar eta iruzur tarteko, diruak ihes …
Atarikoa
Gizakion hizkuntza ≠ roboten hizkuntza
Laurogeiko hamarkadan ume izan ginenok Kitt bezalako auto batekin ametsetan hazi ginen; baina, hogei urte geroago, telefono-konpainietako erantzungailu automatiko adimendunek …
Umore grafikoa
Gai librean
Ekuazio diferentzialak egonkortasun bila
Egonkortasuna altxor preziatua da. Bizitza egonkortasunaren etengabeko bilaketa da: lan finko baten bilaketa, erlazio sendo eta luzearena, eta abarrena. Nahiz …
Liburutegia
Historia, istripuetatik abiatuta
Apollo programak bi esaldi ospetsu utzi zituen. Lehenengoa Neil Armstrongek esan zuen 1969ko uztailaren 20an, Ilargiaren azalera jaitsi zen unean: …
Albisteak
Xbox, ikerketak azkartzeko tresna
Warwickeko Unibertsitateko ikertzaileek Xbox 360 kontsolaren grafikoak prozesatzeko unitatea (GPU) erabili dute ikerketetako datuak prozesatzeko. Orain arte normalean ordenagailu-sareak erabiltzen …
Sitsak saguzarrari ziria sartzen dionekoa
Saguzarrak ultrasoinuak igorri ditu. Oihartzunak inguruan sits bat dagoela adierazten dio; hortaz, sitsa dagoen lekura doa, ehizara. Han ez dago …
Gurutzatu ote ziren txinpantzea eta gizakia?
Berriki plazaratutako lan batek eztabaida berpiztu du Duela gutxi Trends in Ecology & Evolution aldizkari espezializatuan argitaratu den lan batek …
Saroi, sintaxi-akatsak detektatzeko eta zuzentzeko sistema berria
Sintaxi-akatsak detektatzeko eta zuzentzeko Saroi izeneko sistema berria garatu du EHUko Maite Oronoz Anchordoqui informatikariak. Saroik sintaxi-akatsen tratamendua egiten du, …
Izpi kosmikoak, tximisten eta hodeien erantzule
Bi ikerketaren arabera, espaziotik datozen izpiek zerikusia dute Lurreko atmosferako ohiko prozesuekin. Ikerketa baten arabera, izpi kosmikoak beharrezkoak dira tximistak …
Fibroblastoetatik, sagukumeak
Induzitutako zelula ama pluripotenteetatik sagukumeak sortzea lortu dute Txinako bi ikertzaile-taldek, bakoitzak bere aldetik. 2006an lehenengo induzitutako zelula ama pluripotenteak …
Zelulak hilezkor bihurtuz, zelula amak lortu
Zelula helduetatik abiatuta zelula amak lortzeko ikerketetan, emaitza onak izaten ari dira lehenik zelulak hilezkor bihurtzean oinarritzen den metodo batekin. …
Helduak lagungarri alfabetizazioak garunean duen eragina aztertzeko
Donostiako BCBL zentroko Manuel Carreiras da ikerketa-taldearen buru Irakurtzen ikasten dugun heinean gure garunaren egitura nola aldatzen den ikertu du …
Xanpainaren burbuilak, usainaren gordeleku
Xanpainaren eta ardo apardunen burbuiletan likidoan bertan baino askoz usain-konposatu gehiago daude. Ondorio horretara iritsi dira Frantziako Reims Unibertsitateko Gerard …
Lurreko karbono maila txikiaren arrazoia
Lurrean karbono-kantitate txikia egotea Lurraren sorkuntza-diskoko erreakzio kimiko batek esplika dezake, Michigango Unibertsitateko zientzialariek prestatu duten modeloaren arabera. Gure galaxiako …
Zelula-hazkuntzaren ingurune naturala berregiteko sistema
DRO Biosystems euskal bioenpresak metodo berri bat lortu du zelula atxikien hiru dimentsioko hazkuntzarako. Metodo horri esker, laborategian sortu ahal …
Robot mugikorrak, autonomoak eta balioaniztunak
TECNALIA Korporazio Teknologikoak robot berri batzuk aurkeztu ditu. Robot mugikorrak dira, eta hainbat funtzio bete ditzakete. Prestatuta daude, besteak beste, …
Itsas belarra desagertzeko arriskuan
Itsas zelaien laurdenak galdu dira azken 130 urteetan, eta beherakada geroz eta handiagoa da, itsas belarren mundu mailako lehenengo ebaluazio …
Atom by Atom, ikerketa jende guztiarengana
Birusen paketatzeko gaitasunetik gailu elektronikoen disko gogorrak miniaturizatzea posible egin duen espintronikaren aurrerapenetaraino. Tartean, gantza eratzen duten molekulek eskaintzen dituzten …
Kalean da zientzia eta teknologiaren euskarazko hiztegi entziklopedikoa
Elhuyar Zientzia eta Teknologiaren Hiztegi Entziklopedikoa kalean da. Urte luzez aritu dira lanean Euskal Herriko 200 aditu baino gehiago proiektu …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
