241989(e)ko ekaina
Erreportajeak
Leonardo da Vinci eta bere kideak
Leonardo, Vinci izeneko herrian jaio zen 1452an. Leonardo da Vinci lehen esan duzun bezala munduak eman duen gizonik handienetakoa dela …
Beno Gutenberg eta Arthur Kennelly
Ale honetarako bi zientzilari aukeratu ditugu. Beno Gutenberg geologo alemana da bata, duela ehun urte ekainean jaio zelako, eta Arthur …
Eskola-osasunerako heziketa
Begi-bistakoa da osasunak duen garrantzia. Eskolako aro honetan esperientzia eta ezagutza asko finkatzen dira umearengan, eta osasunaren aldeko ohitura, jarrera …
Bunjin; Estilo librea
Azken urteotan badirudi bonsai izeneko zuhaixkak burutzeko teknika gure artean indartsu finkatu dela. Guri heldu zaigun ondarea batez ere japoniarrei …
Sintesi organikoaren ikerkuntza ordenadore bidez
Sintesi kimikoa honela defini daiteke: beste produktu batzuetatik abiatuz erreakzio-sekuentzia baten ondorioz zenbait produktu lortzea.
Irakurlearen txokoa
Fruitarbolen mentaketa edo txertaketa. Elorri zuria mentu-oin bezala, mentaketa, zergatik?
Glaziareak. Parke nazionala izotzezko monumentua
Bere edertasunagatik, glaziareek duten interesagatik eta desagertzear dagoen bertako faunagatik, UNESCOk 1981. urtean Munduko Ondarearen Monumentu izendatu zuen.
Tomateak zaporerik ez
Nahiz eta mundu guztiak gaur egungo tomateak zaporerik ez duela jakin, inork ez daki noiz galdu zuen. Zientzilariek fruta zaporetsuagoa …
Transformadorea: zerbitzari isila
Orain dela mende bat, makina isil honek energia elektrikoaren banaketarako aukera eman zuen. Gaur eguneko bizitzaren iharduera asko beraren menpekoak …
Landareen hilabetekaria. Uztaila
BITXIKERIA
Fusio hotza: hozten ari al da?
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Fusio nuklear hotza lortu zenaren berriak komunitate zientifiko osoa astindu zuen joan den Aste Santuan. Komunikabideetan ere oihartzun zabala izan …
1989ko mundu-biztanleriaren egoera. Emakumeak lehentasuna
Nazio Batuen Biztanleri Fondoaren 1989ko txostenak, emakumearen, biztanleriaren eta garapenaren arteko erlazioak aztertu ondoren, emakumean inbertitzea dela etorkizunerako gakoa baieztatzen …
Eguzkiaren aktibitatea (III)
Lurrean eragin handiena sorterazten duen Eguzkiaren aktibitate-mota, erupzioak dira. Honelakoa izan genuen, joan den martxoaren 6an garatu zena, Eguzkiaren gainazalean …
Ikerlan: enpresari teknologia transferituz
Arrasate herri dinamikoa dela edonork baiezta dezake. Herri honetan garatu den mugimendu kooperatiboak berebiziko garrantzia izan du; Euskal Herrian ezezik …
Pilula: onurak eta kalteak
Pilula edo ahotiko antisorgailua, 1960.eko hamarkadan komertzializatu zen lehenengoz. Geroztik eztabaida handiak izan dira bere inguruan eta denetatik leporatu izan …
Mössbauer espektroskopia
Barandiaran, J.M. -
R.L. Mössbauer gazteak doktorego-tesirako esperimentuak egiten ari zelarik, fenomeno arraro bat, espero ez zuena, ikusi zuen.
Fisikako oinarrizko zenbait magnitude
Lizaso, Pili - Informatika Saila
Oraingoan, Fisikako oinarrizko zenbait magnituderi lotuko gatzaizkio; espazio, denbora eta masa izeneko magnitudeei hain zuzen ere.
Albisteak
Tritioa nola egin
Tritioa hidrogenoaren isotoporik astunena da. Tritiorik ez da naturan aurkitzen; beraz, tritiorik gura izanez gero artifizialki fabrikatu behar da. Nola …
Erorketaren arrazoia
Tentsio handia pairatzen ari zen altzairuzko disko batean sortutako haustura izan omen da teleskopioa erori izatearen kausa.
Hizkuntz arazoak
Antza denez, hizkuntz erabilerako arazoak ez dira gurea bezalako hizkuntz minorizatuetan bakarrik gertatzen; Frantsesa bezalako hizkuntz "handiek" ere badituzte arazoak.
Mendi-gorilen etorkizuna
Virunga mendian 1986.ean egin zen erroldan 280 gorila kontatu ziren. Baina, arrisku bizian dagoen ugaztun-espezie honek 1988.eko eurialdian arnasbideetako eritasun …
Bederatziehun kiwi eta zakur bat
Zakur baten eta kiwi-populazio baten artean egon berri den gatazka, erreferentzia bazterrezina izango da kontserbazio-literaturan aurrerantzean.
Momiak, hil eta gero hil
Askotan zaila gertatzen da antzinako objektu bitxien kontserbazioa eta jendeari horiek erakustea konbinatzea. Helburua, hondamen biologikoa saihestea eta aldi berean …
Heriotza kateatuak
Joan den apirilaren lehenengo egunetan Willem Roskam 38 urteko ikerlaria hiltzeak, Pasteur institutuko lan-arriskuen auzia harrotu du berriro.
2. mendeurrena
Aurten Frantzian Iraultza Handiaren bigarren mendeurrenaz at, beste mendeurren garrantzitsua ospatzen dute.
Magallaes artizarrerako bidean
Oso atzerapen luzea izan ondoren, joan den maiatzaren hasieran Magallaes izeneko zunda automatikoak Artizarreko bidea hartu zuen.
Berriro etxean
Txinako agintarien eta mendebaldeko kontserbazionisten arteko elkarlanaren ondorioz, mende hasieran Txinatik desagertutako orein-espezie bat bertaratzea posible izan da.
Hotzetik datozen dinosauruak
Paleontologoek, tamaina txikiko dinosauruak Lurreko poloen inguruan bizi izan zirenaren aldeko ebidentzia berriak aurkitu dituzte.
Hondamena sortzen duen laguntza
Naturarako Nazioarteko Fondoa erakundeak adierazi duenez, Japoniako kanpo-laguntzarako programa munduko oihan tropikala hondatzen laguntzen ari da.
Madrilen fusio hotza lortu ote?
Ekainaren 9ko egunkarietan Madrileko Unibertsitate Autonomoan fusio hotza lortu zela adierazten zen.
Zerbitzu telematiko berriak
SPRIko telekomunikazio-sailak, SPRITEL izenekoak, zenbait herritan hain ohizkoak diren zerbitzu telematikoak hedatu nahi ditu.
"CATIA", CAD/CAM sistema aurreratuena Usurbilen
CAD/CAM sistemak direla eta, Administrazio Publikotik lortutako dirulaguntzaren bidez CAD/CAMerako munduan dagoen sistema aurreratuenetako eskuratu dute.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
