1592000(e)ko azaroa

Erreportajeak

Polimero-hondakinen birziklatzea pirolisi bidez

de Marco, Isabel -

Bilboko Ingeniari Eskolan, polimero-materialak birziklatzean pirolisia erabiltzearen bideragarritasun-azterketa gauzatzen ari da.

Galorratza

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Gari-ale berria sortzeko ahalmena duen zati hau alearen % 2,5 baino ez da. Irin zuria ekoizteko orduan galorratza kendu egiten …

Erregai-pilak, petrolio-aroaren ordezko?

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Aurreko batean Islandiak erregai-zelula edo -pilen bidez hidrogenoaren aroan sartzeko duen asmoaz hitz egin genuen. Ekologista-talde batzuk begi onez ikusten …

80ko hamarkada Teknologia berrien eztanda

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Denboran atzera 20 urte baino ez dira egin behar, baina hala ere gertuagokoak eta oroitzepenean nahasiagoak dirudite 80ko hamarkadako gertaerek …

X:Biharko sistema eragilea gaur

Waliño, Josu -

Izenak ez du enigmatikoa izan nahi. Apple-k garatutako sistema eragilearen hamargarren bertsioa besterik ez du adierazten. Baina hamargarren honek benetako …

Hubble: 10 urte espazioari begira

Arregi Bengoa, Jesus -

1990eko apirilean NASAk Hubble teleskopioa espazioratu zuen. Lehenengo aldiz atmosfera ez zen oztopoa espazioa behatzeko. Lurraren inguruko orbitan sartu eta …

Ikusmenaren asaldurak umetan

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Agian ez duzu inoiz pentsatu zure umearen buruko min horrek, edo zer esanik ez ikasteko orduan eskolan edo etxean edukitzen …

Euskal Herriko hezeguneak (VII) barrualdeko hezegune karstikoak

Estonba Mintxero, Mikel -

Euri-urak, lurrazalaren gainean erortzen denean, hainbat bide har ditzake. Ezagunenak lurrazaleko ubideak (ibaiak, errekak...) dira, baina ezezagunagoak izan arren, aurrekoak …

Nanoteknologia, txikiak nagusi

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Zientziaren etorkizunari buruz idazten denean, erabateko iraultza sortuko duten aurrerakuntzak aipatzen dira. Oinarrizko zientziari igar ez daitezkeen kontzeptu berriak eskatzen …

Armand David: ezpeletar bat pandaren erresuma ikertzen

Altonaga, Kepa - EHUko biologia irakaslea

Azaro honetan bete dira ehun urte Armand David naturalista handia hil zela. Tamalez, izen hori nahikoa ezezagun dugu gure artean, …

Zer dago urakanaren azpian?

Mujika, Alfontso -

Azken belaunaldiko sateliteek erabiltzen duten teledetekzio-tresneria berriari esker, urakanetako goialdeetako hodeien azpian zer gertatzen ari den jakin daiteke orain.

Natura, gizakiaren organo-erreserba? Xenotransplanteen etikotasunaz

Escajedo San Epifanio, Leire - Konstituzio Zuzenbideko Irakaslea

Gibela, bihotza, giltzurrunak, azal zatiren bat... bizirik irauteko behar genukeen edozein organo zein ehun Naturatik har dezakegula diote Xenotransplanteak ikertu …

Elkarrizketak

Roald Hoffmann: "Zientzia-aukerak egiteko oinarrizko jakinduria behar da "

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Nahiz eta oso ezaguna ez izan, kimikari ospetsuenetariko bat da.

Albisteak

Bi Office berri: bata Mac-erako eta bestea PCrako

Waliño, Josu -

PCrako Office 97ren Mac bertsioa, Mac Office 98 kaleratu zuenetik, Microsoft-ek ez zuen bere softwarearen Mac-eko bertsio berririk merkaturatu.

Internet-en nabigatzeko betaurreko arruntak

Waliño, Josu -

Era guztietako betaurrekoak aurkeztu dizkigute azkenaldian, baina hauek dira bitxienak eta, agian, erabilgarrienak.

Hezegune karstikoak Euskal Herrian

Estonba Mintxero, Mikel -

Euskal Herrian aurkitzen ditugun hezegune karstiko gehienak tamaina txikiko disoluzio-dolinak iragazgaitz bihurtutakoan sortutakoak dira.

Tunel efektuko mikroskopioa

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

1981. urtean, IBM enpresak Zurich-en duen egoitzan, Heinrich Rohrer eta Gerd Karl Binnig fisikariek aurrerapauso ederra eman zuten.

Nanoteknologia: historiari hurbilketa bat

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Teknologiari begiratzen badiogu, duela 400 bat urteko esku-erlojuen tamaina harrigarria da. Ezagutzen den zaharrena Alemaniako Nurenberg hirian egin zen 1504. …

Armand David orduko euskalduna

Altonaga, Kepa - EHUko biologia irakaslea

Txinan barrena neke handiz lortutako ekarpenek goratu zuten Armand David aita ezpeletarra zientziaren gailurrik gorenetara.

Kimikako Nobelak etorkizunari so

Fernandez, Toribio -

Hainbat urtetako zurrumurruak egiaztatu egin dira aurten eta polimero eroaleen gurasoek Kimikako Nobel saria jaso dute.

Hideki Shirakawa

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

2000ko Kimika Nobel saridunaren biografia

Alan G. Macdiarmid

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

2000ko Kimika Nobel saridunaren biografia

Alan J.Hegger

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

2000ko Kimika Nobel sardunaren biografia

Jack S. Kilby

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

2000ko Fisika Nobel Saridunaren biografia

Herbert Kroemer

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

2000ko fisika Nobel saridunaren biografia

Zhores I. Alferov

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

2000ko Fisika Nobel saridunaren biografia

Paul Greengard

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

2000ko Medikuntza Nobel saridunaren biografia

Arvid Carlsson

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

2000ko Medikuntza Nobel saridunaren biografia

Eric R. Kandel

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

2000ko Medikuntza Nobel sarituaren biografia.

Uzta oparoa aurtengo Nobel sarietan

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Stockholm-eko Nobel Fundazioak hutsik gabe izendatu ditu 2000.eko Nobel sarituak urrian. Medikuntzan hiru, Fisikan hiru eta Kimikan beste hiru.

HIESAri aurre egiteko esparru berri bat

Elhuyar Zientzia -

Jakina da txinpantzearen kode genetikoa eta gizakiarena oso antzekoak direla.

Aintzinako atmosferaren arrastoak

Elhuyar Zientzia -

Duela milioika urteko arrokak aztertuz orduko atmosferaren eboluzioa nolakoa izan zen jakiteko metodoa garatzea lortu du Kaliforniako Unibertsitateko ikertzaile-talde batek.

Http protokoloak ez du balio informazio zientifikoa trukatzeko

Elhuyar Zientzia -

Http-ren lehen bertsioa sortu dute, dstp

Hezurrak sendatzeko material berrria

Elhuyar Zientzia -

Colorado-ko unibertsitateko kimikari-talde batek hezur hautsiak azkarrago sendatzeko material berria garatu du.

Aspirina polimerikoak

Elhuyar Zientzia -

Rutger Unibertsitatean azido azetilsalizilikozko kate polimerikoz osatutako pilula berria sortu dute, DuPont eta Johnson & Johnson enpresen ekimenaren barruan.

Atmosfera ikertzeko eredu matematiko sinpleagoak

Elhuyar Zientzia -

Izotz-partikulak sortzeko garrantzia duten bi elementuak tenperatura eta hezetasun erlatiboa dira.

Uste baino galaxia zaharragoak

Elhuyar Zientzia -

Teleskopio indartsuagoei esker

Elektroia ere erdi bitan zati daiteke

Elhuyar Zientzia -

Fisikarien arabera, materia oinarrizko partikula batzuez osatuta dago.

Kaloriak eta jateko gogoa

Elhuyar Zientzia -

Gizentasuna elikadura-ohituren ondorio da, baina nabarmena da gorputzaren barruan eragina duten bestelako faktoreak ere badaudela.

Kezkak ordulari biologikoen abiaduraz

Elhuyar Zientzia -

Mutazioak oso erregularki gertatzen dira mitokondrietako ADNan eta, horregatik, prozesua eboluzioa neurtzeko ordulari biologikoaren oinarritzat hartzen da.

Ia landarerik gabe

Elhuyar Zientzia -

Duela 250 milioi urte ornodun urtar eta lurtarren % 90 bakarrik ez, landarediak ere iraungitze masiboa sufritu zuen.

Bizidunak glaziarpeetan

Elhuyar Zientzia -

Gero eta ingurune zailagoetan topatzen dira bizidunak.

Txip miragarria

Elhuyar Zientzia -

Rochester Unibertsitateko ikertzaile-talde batek sistemaren aldiuneko beharretara egokitzen den txipa sortu du.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila