Nenos e diabetes

Hai tres anos un equipo de informáticos e médicos empezou a traballar no proxecto de creación dun sistema experto. Con este traballo preténdese dar aos pacientes e médicos todas as facilidades paira a recollida e uso dos datos. O equipo de informáticos foi coordinado por Juan Manuel Pikaza. O equipo médico está liderado polo pediatra Luís Aldamiz-Etxeberria. Estivemos con esta última paira saber máis sobre os nenos diabéticos e sobre o que pode achegar este sistema.

ZETIAZ-Elhuyar : Que peculiaridades ten a diabetes infantil?

Luís Aldamiz-Etxeberria: A principal característica da diabetes infantil é que, normalmente, o neno aprende a controlar o seu nivel de glicosa a diferenza do adulto, costa máis. Si o seu contido en glicosa en sangue non se mantén equilibrado, pode provocar efectos nocivos paira a súa saúde.

C.D. : O tratamento é o mesmo?

L.A.E : O tratamento sempre é dar esa hormona que falta aplicando insulina. A cantidade de insulina varía en función do que come o neno. Mesmo si fai moito ou pouco deporte. Dentro do corpo hai un reloxo perfecto paira levar o seu control. Nós aplicamos insulina paira manter en equilibrio a glicosa en sangue.

Aplícase insulina aos nenos antes das comidas mediante inxeccións. Os adultos, pola contra, poden tomar pastillas.

C.D. : Os nenos con diabetes poden levar una vida normal?

L.A.E: En xeral, os nenos poden levar una vida normal. Pero deben levar control, tomar inxeccións e medir a glicosa en sangue. Débeselle detectar mediante pequenas picadas na punta do dedo. E é que así poden saber exactamente cantas insulina teñen que aplicar.

C.D. : Cal é a situación en Euskal Herria? Cantos nenos hai con diabetes?

L.A.E : É difícil calcular o número exacto de pacientes, pero na actualidade na Comunidade Autónoma do País Vasco hai entre 160 e 170 nenos con diabetes. As porcentaxes son similares aos de Europa (un neno diabético cada mil nenos). En canto á asistencia médica, podemos dicir que é de bastante calidade e estamos equiparados aos países máis avanzados.

C.D. : Que novidades producíronse nos últimos anos en medicamento paira combater a enfermidade?

L.A.E: Os verdadeiros avances céntranse na insulina. Antes a Insulina saía do porco, pero agora conseguiron a “copia” da Insulina Humana a través da enxeñaría xenética. Grazas á manipulación xenética e aos experimentos dos laboratorios, hoxe en día conseguiron novas insulinas que lles permitirán saber cando empezan a traballar e cando terminan. Tamén se inventaron inxeccións menos dolorosas paira os nenos.

C.D. Co sistema experto “DIABETES I”, que vantaxes poden ter tanto os pacientes como os médicos?

L.A.E : Podemos dividir este sistema en dúas áreas. Por unha banda, o neno diabético ten que anotar obrigatoriamente a insulina que toma diariamente nunha folla de rexistro, levando ao día os cambios na cantidade de insulina e o nivel de glicosa. Por tanto, o paciente debe tomar moitos datos.

I.Nogeras

Doutra banda, cada tres meses acudirase ao médico e os médicos adoitan ter bastante cansado de ler e interpretar os datos de tantos días. Mediante este sistema, o neno pode introducir os datos comodamente no seu computador e este programa proporciónalle información segundo os datos. Así, cando chega o día da consulta, o médico non debe estar a realizar cálculos matemáticos e a consulta é moito máis eficaz.

C.D. Coñeces outras experiencias que aproveitan este tipo de sistemas expertos?

L.A.E : Si, recentemente una compañía de EEUU puxo no mercado un sistema similar. Con todo, a aplicación, actualización e posta en marcha deste tipo de sistemas nos hospitais é polo momento bastante difícil, xa que os custos son moi elevados. Nós levamos tres anos neste proxecto e aínda que o sistema está acabado, o traballo non termina aí e agora falta pasar á aplicación. Con todo, este tipo de sistemas expertos ten máis posibilidades de éxito que hai uns anos. Agora, os nenos utilizan facilmente os computadores e probablemente terán menos medo que os adultos a utilizar estes sistemas. Tardarase en aplicar este sistema, pero si non é o noso será outro.

C.D. : Crees que a diabetes se curará algunha vez? Cal é o futuro da enfermidade?

E.D.L. : De face ao futuro, os investigadores teñen certos retos. Fala, por exemplo, da operación dos pancreas, pero o seu problema é que, tras morrer, o pancreas desfaise moi rápido. Ademais, tras o transplante, o receptor pode rexeitar o órgano.

Outra opción pode ser a manipulación xenética. Considérase que a manipulación xenética de insulina permitiría combater a enfermidade.

C.D. : Hoxe en día, con todo, parece que se avanzou algo. Non está máis controlado que hai uns anos?

E.D.L. : Se está máis controlado, pero aínda se pode considerar una enfermidade moi problemática. Antes paira os nenos esta enfermidade era máis grave, pero agora coas inxeccións de insulina non é tanto. No caso dos adultos, aos maiores de 60 anos a diabetes pode ocasionar outros problemas de saúde e ter risco doutras enfermidades.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila