Primeiros auxilios no fogar

Agirre, Jabier

Medikua eta OEEko kidea

Esta breve guía non ten, por suposto, ningunha intención de substituír ao médico nin moito menos. O único obxectivo é ofrecer avisos ou recomendacións útiles paira aliviar a dor ou malestar do enfermo ou accidentado durante a visita ao médico.

Asfixia

Normalmente son os nenos os que, cando xogan ou andan, tráganse algún corpo estraño e, en lugar de baixar ao estómago, queda na laringe ou na sinceridade. A asfixia pode ser moi grave. Na maioría dos casos, a través da tose, o neno expulsa o corpo estraño cara a fóra, pero se non fóra así, deberiamos polo inmediatamente arriba dunha cadeira, por exemplo, ou na nosa ladeira, colléndoo da cintura. E entre os ósos de ombreiros ou os omóplatos dámoslle as palmadas, coa man aberta, ata que lle botemos o corpo estraño.

En nenos máis ou adultos, hai que manter ao paciente por detrás, rodeando cos dous brazos o seu peito, coma se lle dáramos un abrazo, agarrándonos coas nosas mans á outra e exercendo una presión brusca e dura contra as costelas. Este procedemento coñécese como manobra de Heimlich e conséguese expulsar o corpo estraño como consecuencia da tose.

No entanto, en caso de fallo dos sistemas citados, deberá acudir inmediatamente ao centro asistencial, hospital ou centro sanitario máis próximo.

Fracturas

Tamén as fracturas ou localizacións óseas son bastante frecuentes. Nestes casos é necesario inmobilizar a extremidade lesionada no lugar do accidente, xa que o que inicialmente é una fractura pechada e simple pode converterse nunha fractura aberta si mobilízanse fragmentos óusevos, complicando considerablemente o caso.

Nunca hai que tentar colocar o óso roto no seu sitio, xa que desta maneira só conseguiremos que a lesión empeore. O que hai que facer é apoiar con táboas a extremidade rota paira evitar lesións internas nas esquinas cortantes do óso.

Se a extremidade lesionada é un brazo, inmobilizarase o brazo utilizando una táboa de madeira, una rama, una peza de cartón duro ou, se non hai outra, un xornal dobrado varias veces, suxeitándoo cun pano, trapo ou un pano de cabeza ou pescozo e colgándoo do pescozo.

Cando a extremidade rota é a perna, paira inmobilizala pódense utilizar dous bastóns ou bastóns ou dúas táboas ou taboleiros de madeira, unidos en 3 ou 4 posicións a cada lado da extremidade. Entre a pel e o obxecto utilizado paira a inmovilización colocarase sempre un algodón hidrófilo (ou na súa falta un tecido ou tea branda) e una vez conseguida a inmovilización trasladarase ao hospital ao ferido.

Feridas

Cando se produce una ferida hai que limpar toda a contorna, pero antes debemos lavarnos as nosas mans. Despois deixamos a parte do corpo lesionada sen roupa; se a ferida é pequena e superficial, basta con lavala con auga da billa, darlle un pouco de mercromina e cubrila cunha gasa ou esparadrapo (adoita ser suficiente una tirita).

Se a ferida ou corte é profundo, non deberiamos limpala nin darlle ningunha crema ou po. O mellor é que a persoa ferida sexa trasladada inmediatamente ao médico para que lle fagan a primeira curación. Pero se a ferida produciuse nun lugar sucio, ou no que circulan os animais, non hai que esquecer o perigo do tétanos. Por iso, comproba se a vacinación é antiga ou non, e dígao ao médico.

Hemorraxias

Cando se produce una hemorraxia, hai que comprobar como salgue o sangue antes de nada. Se o sangue é de cor vermella intenso e extráese periodicamente en forma de chorreado, colocarase un torniquete ou unión firme no vaso lesionado, por encima da ferida (pero non ao mesmo nivel) cunha banda de goma ou una tira de tea ou, na súa falta, unindo moi estreitamente cun cordón zapato, mentres presionamos sobre o tubo sanguento cos dedos.

O torniquete debe relaxarse periodicamente (cada oito ou dez minutos, durante 30-45 segundos) para que a parte do membro que quedou sen sangue poida recibir sangue. Se non, pode producirse una gangrena.

Por iso, o torniquete é una medida de austeridade que se debe facer a unha persoa que espera recibir mellores atencións médicas paira sobrevivir.

Dor de oído

A dor de oídos é case sempre debido a unha enfermidade bacteriana, polo que convén acudir ao especialista canto antes. E hai que dicir que as pingas de aceite tan fáciles e extensas que se recomendan son máis daniñas que beneficiosas. Poden danar o tímpano e, ademais, dificultar o traballo posterior do médico si desexa ver o oído.

Paira "aliviar" a dor de oído, paira non curalo, claro, o mellor é a calor seca. Encher una bolsa de area ou sal, quentala lixeiramente e pola uns minutos encima da orella que temos doída.

Intoxicacións

Como é obvio, o primeiro que hai que preguntar á persoa é o que tomou, si é posible. Pero se a persoa está inconsciente, hai que tombala lateralmente ou boca abaixo para que queden libres as vías respiratorias.

Si é posible almacenarase o envase do produto tóxico paira a súa posterior análise. Paira estas intoxicacións relativamente frecuentes:

  • Xabóns, deterxentes. Non provocar o vómito xa que existe risco de asfixia. Non dar nada para beber. Paira evitar a formación de espumas é conveniente aplicar cubitos ou caramelos.
  • Alcol. Provocar o vómito canto antes.
  • Lejía e ácidos cáusticos. Dar moito leite, preferentemente mesturada con clara de 5-9 ovos. Se non hai leite, dar calquera outro lidico. Evitar os vómitos sempre que sexa posible.
Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila