Síndrome da construción "enferma"
Desde hai moito tempo díxose e oído que hai que renovar o aire en ambientes pechados deixando que entre aire novo. A contaminación no interior do edificio pode producir nalgúns casos patoloxía. Os problemas de saúde produciríanse por dous motivos: porque cada vez realízanse construcións máis herméticas e climatizadas paira aforrar enerxía e porque a persoa urbana das sociedades desenvolvidas pasa máis do 80% do seu tempo en ambientes pechados, máis ou menos contaminados, tanto no traballo como no lecer.
As enfermidades que poden producirse neste tipo de ambientes son de dous tipos:
- O tema ou xerme que produce a enfermidade é coñecido e a enfermidade ten personalidade propia: enfermidades respiratorias que aparecen por hipersensibilidad, certas infeccións (legionelosis, tuberculoses...), dermatitis, rinitis, etc.
- Noutras ocasións, descoñécese a identidade patolóxica do malestar e descoñécese o axente causal ou etiológico tras os estudos médicos e de hixiene ambiental. En 1982 a OMS propuxo utilizar a denominación “Síndrome da Construción Enferma (SSE)” (Sick Building Syndrome) paira estes casos e definírona como: “estado de morbilidad caracterizado pola irritación dos ollos, nariz e garganta, burukominas, hipersensibilidades inespecíficas e outras molestias relacionadas cos espazos interiores laborais non industriais, cando afecta a un número importante de persoas que circulan pola zona, xeralmente entre un 20-30%”.
Só nas situacións deste segundo grupo utilizarei a denominación GES. Na táboa inferior menciono os síntomas máis frecuentes e como pode observarse, os máis frecuentes danse no aparello respiratorio, pel e mucosas, sistema musculoesquelético e ámbito psíquico.
Una das características principais da síndrome é que non existe ningún diagnóstico específico que poida atopar una raíz anatómica concreta da lesión no lugar onde aparece a sintomatología. Por outra banda, cando a persoa afectada afástase da construción laboral, os síntomas melloran ou desaparecen. O diagnóstico de RSE require descartar o resto de posibles causas, é dicir, será un diagnóstico en exclusiva.
Non se coñece o mecanismo polo que se orixinan estes problemas e pode estar influenciado por moitos factores. Os máis citados son: mecanismos inmunológicos, infecciosos, factores irritantes e tóxico-metabólicos, mecanismos traumáticos mecánicos, malas posturas, ambiente laboral incómodo (en canto a luz, son, temperatura, etc.), esforzos excesivos, monotonía, horario, organización do traballo, relacións entre compañeiros, etc.
Segundo a OMS, as características dos edificios enfermos serían:
- Edificios climatizados con ventilación forzada.
- Edificios de mala calidade.
- Interiores con materiais porcentuais.
- Ambiente interior cálido e homoxéneo.
- Cando as construcións son herméticas, é dicir, non teñen competencia abrible.
Os contaminantes presentes no ambiente interior das construcións son numerosos: gases de calefacción e cafetarías, fume de tabaco, pinturas, plásticos, vernices, disolventes, fibras de vidro, deterxentes, insecticidas, produtos cosméticos, fotocopiadoras, bacterias, virus, fungos, etc.
A organización estadounidense NIOSH estudou 356 construcións que presentaban síntomas de malestar. O problema máis detectado foi o da mala ventilación (52%), seguido da contaminación interna (17%), a contaminación externa (11%), a contaminación microbiológica (5%), os materiais de construción (3%) e as descoñecidas (12%). Uno dos descubrimentos foi que o 33% dos edificios non mesturaban aire fresco con aire reciclado.
A continuación detállase como se debe realizar a investigación da construción enferma:
- Recompilar o maior número de datos posibles sobre os problemas de saúde e confort que presentan os usuarios.
- Cos datos recolleitos no primeiro punto elaborarase una enquisa anónima paira todos os usuarios. É necesario expor preguntas como a idade, o sexo, a historia médica, as molestias e os síntomas que se puideron sentir, o horario de traballo, a localización na construción, etc.
- Segundo a enquisa, medir parámetros que permitan coñecer a calidade do aire nas mostras tomadas nos lugares especificados.
- Realizar una avaliación detallada dos sistemas de ventilación e ventilación con persoal cualificado paira iso.
- Realizar o deseño das modificacións necesarias e a súa posterior execución.
A continuación realizaranse outras avaliacións de eficacia con enquisas. No estudo do SSE ao médico correspóndelle realizar un diagnóstico diferencial dos síntomas, pero o primeiro nivel de cadea das accións a realizar é o doutros profesionais, como arquitectos, higienistas, enxeñeiros e especializados en tarefas de ventilación e climatización.
Aínda que desde o punto de vista da saúde non é xeradora de graves consecuencias, hai que ter en conta a súa incidencia no absentismo laboral, o rendemento e o confort laboral. Se se ten en conta todo iso, o custo adicional que supón un mellor deseño das construcións queda totalmente compensado.
- Picor e/ou queimadura en ollos e garganta
- Conxestión nasal e rinitis
- Tose e estornudos
- Sensación de opresión torácica e dificultade respiratoria
- Irritacións cutáneas: prurito e eritemas
- Burukomina
- Síntomas musculoesqueléticos: artralgias e dores musculares
- Cabeza cansa e malestar xeral
- Cambio de carácter, irritabilidad...
- Dificultades de concentración
- Mareos, mareos e náuseas
- Mestura de olfacto e gusto
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
