EUSKADI IRRATIA: ESAN E IZAN
Julián Beloki, director de Euskadi Irratia, abriunos as novas portas da radio. Os locutorios, os estudos, a fonoteca, as xanelas que se abren a un das paraxes máis belas de San Sebastián... todos eles. O tema central foi a nova cara de Euskadi Irratia, a nova tecnoloxía que recolle, procesa e canaliza correctamente as palabras emitidas na radio.
O sistema de informatización utilizado por Euskadi Irratia é único na nosa contorna. Está concibido de forma específica, xa que tras a visita aos sistemas de xestión de diferentes emisoras, todo o sistema informático adaptouse ás necesidades da emisora. É a primeira emisora que conseguiu integrarse integramente: gravación, edición, arquivo ou emisión en si, e Euskadi Irratia integrou todo nun único sistema. E por suposto, ao estar orientado ao usuario, todas as mensaxes das pantallas aparecen en eúscaro. Moitos de nós cambiaron radicalmente a imaxe que podiamos ter da radio: xa non hai cintas e no estudo de radio trabállase co rato.
PCAudio, corazón da nova radio
A filosofía do sistema bautizado como PCAudio é basicamente sinxela e coñecida: o sistema informático de xestión de datos. Con todo, os datos que xestiona a rede corresponden ao audio, é dicir, ao músico ou á palabra. Isto condiciona o deseño da rede e define as súas dúas características principais: por unha banda, o funcionamento da rede debe ser extremadamente rápido, sen disfuncións; debe executarse en canto reciba a orde, xa que interpreta o menor tempo como oco no audio; e doutra banda, debe ter una gran capacidade de memoria, xa que os datos de audio requiren un gran espazo. A rede de información de Euskadi Irratia funciona cun modelo de Internet que permite almacenar neste momento 100 horas (27 segundos cobren un Mega).
Todas as funcións da radio integráronse no novo sistema, que é, como sabemos, a primeira radio dixitalizada en todo o Estado español.
O punto de control principal regula o funcionamento de toda a casa. Nel atópase o computador central, o corazón da radio, que é o encargado de xestionar os 12 terminais que hai na radio. Como medida de seguridade, o computador central está duplicado: existe un segundo ordenador coas mesmas características e funcións e si falla o primeiro, activarase automaticamente. Na central de control atópase, ademais, un novo sistema de gravación que recolle con gran calidade todo o que a radio expulsa: grava e almacena permanentemente toda a emisión. Paira non saturar a súa memoria, o sistema de gravación require un servizo diario de mantemento: os compañeiros de radio deben afacerse a lanzar información innecesaria ou a gardala noutro soporte.
A relación entre o computador central e os 12 terminais encárgase da aplicación Novell 4.1. A vantaxe máis importante do sistema foi o acceso á información: toda a información está na rede, pero se pode escoitar, gravar, editar e/ou emitir desde cada terminal. Paira iso, os datos de audio execútanse a través do programa denominado GDS.
Facilita a manipulación rápida da información e a mesma función que os antigos magnetófonos; ademais de evitar que os profesionais con experiencia en radio asústense, as mensaxes que aparecen no computador teñen o mesmo aspecto que os magnetofones: botóns, cintas e mesmo un teclado que parece de magnetofón. Dependendo da función asignada a cada posto de control, pódese realizar reprodución e gravación ou reprodución simple. As placas de información colocadas no terminal foron colocadas en función do uso que se vai a dar ao control e de aí foi una forma de adiantar algúns aforros.
A informatización de Euskadi Irratia modificou radicalmente os sistemas de gravación e arquivo. Na radio os traballos de arquivo adoitan comer moitas horas, xa que o tempo de conservación é o mesmo que o da información a arquivar no sistema tradicional. Todas estas horas foron deixadas en branco polo novo sistema, xa que arrastrando o rato cópianse os datos dun ficheiro a outro, paira o que a miúdo se necesitan uns segundos. Ademais, ofrece múltiples posibilidades de organización do arquivo, xa que a información dixitalizada non debe ser transportada da man, senón a través da rede. Ademais de acelerar todo iso, trouxo aos estudos de Miramón una organización laboral máis lóxica. Aínda que o oínte non se dá conta, agora é máis fácil traballar.
Mirando ao futuro
Foi una visita paira sorprender a calquera amante da radio. Aínda é pronto paira predicir os problemas que pode xerar o sistema, pero Julián Beloki falounos da servidume informática cando lle preguntamos respecto diso. Pero a potencialidade é a dimensión futura do novo sistema: a radio opcional, a automatización, o mellor aproveitamento dos recursos técnicos ou a formación dos recursos persoais. Dixéronnos que todas estas opcións están aí e é así.
"A CLAVE DA RADIO DO FUTURO RESIDE NA DEFINICIÓN"
Julián Beloki é director de Euskadi Irratia desde 1991. Por tanto, coñece perfectamente a evolución da radio nos últimos anos. O día que fomos visitar a radio, tivemos a oportunidade de charlar moito sobre as posibilidades de futuro e os temas da nova radio.
Zetiaz-Elhuyar: Como afectará a informatización de Euskadi Irratia á programación?
Julián Beloki: Os cambios que se aveciñan son difíciles de prever. Se nos fixamos na potencialidade, podemos dicir que estamos en condicións de facer una radio de futuro. Primeiro temos que coñecer ben os medios, que podemos facer realmente. E é que nós somos mestres e os nosos alumnos, nestes momentos estamos a utilizar un modelo de radio completamente novo e non sabemos até onde nos pode levar.
N-D: O oínte da radio notará o cambio do sistema?
J. Beloki: Quizais aínda non. Pola nosa experiencia coa radio, enseguida dámosnos/dámonos conta de que a música que se utiliza paira ambientar soa bastante mal ou hai desaxustes entre voz e música. Con todo, o oínte normal non se dá conta e ademais non debe darse conta. Creo que os cambios se van a detectar nos novos produtos que xeraremos ao renovar a programación e utilizando medios informáticos. Todo iso polo momento sen realizar.
N-D: Cando comezou o proceso de implementación do novo modelo de radio?
J. Beloki: Hai un ano, concretamente en xuño do ano pasado. Ante a necesidade de cambiar de sede, criamos que era hora de dar uns bos sacudidos á propia filosofía da radio e fomos en busca do novo sistema. Visitamos varias radios, visitamos empresas con diferentes posibilidades técnicas… e aos poucos comezamos a coñecer mellor os sistemas adaptados á radio. Enseguida vimos que os modelos externos marcaban ao máximo a dirección do que queriamos facer e non poderiamos utilizalos aquí como tal. Nós necesitabamos un modelo creado especificamente paira Euskadi Irratia, e iso xurdiu facendo una selección das cousas que vimos. A curto prazo isto angustiounos moito, porque todo estaba nas nosas mans, pero a medio prazo foi bo. Nós deseñamos a nova radio e nós mesmos coñecemos mellor que ninguén todos os seus segredos. Ademais, seleccionamos diferentes materiais, fornecemos os materiais en función do deseño previo e grazas a iso conseguimos facer una radio a medida.
N-D: O equipo de radio tamén tivo que adaptarse ao novo sistema...
J. Beloki: Si, e pódese dicir que sufrimos todo o que se podía sufrir. Non podes apagar a radio porque o equipo de traballo está a cursar os cursos de formación, que se tiveron que realizar sen faltar ao noso ritmo diario de traballo. Eu aprendín o funcionamento do sistema a nivel de usuario e logo o explicé en grupos a todos os meus compañeiros. As primeiras sesións realizámolas na antiga sede, pero a fase experimental terminou da noite para a mañá: Nada máis vir Miramón, acabaranse os magnetofones e as cintas!
N-D: Como será a radio do futuro?
J. Beloki: Nestes momentos, moitas emisoras de radio están en crise profunda. A falta dun modelo de radio fixo acentúa a crise da radio, xa que é moi difícil competir con medios de comunicación dominantes. Mentres non se aborde esta definición, é difícil ver claramente o futuro da radio. En calquera caso, o novo modelo de Euskadi Irratia ofrécenos moitas posibilidades de futuro. Podemos realizar una radio opcional con novos servizos de información apoiados por medios tecnolóxicos. Por exemplo, podemos ofrecer ao oínte acceso á información meteorolóxica a través dun número de teléfono ou crear novas vías de clasificación e transmisión. Polo momento non podemos atreverse a dar este paso, xa que estamos inmersos no proceso de aprendizaxe. Pero se pode facer e creo que chegará a época da radio segundo o menú.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
