Galarraga Aiestaran, Ana

Galarraga Aiestaran, Ana

Elhuyar Zientzia None

Mediterraneoko espezie gehienak desagerrarazi zituen fenomeno geologiko batek duela 5,5 milioi urte

2024/09/04

Orain dela 5,5 milioi urte inguru, mugimendu tektonikoek Mediterraneo itsasoa eta Ozeano Atlantikoa banatu zituzten. Horrekin batera, gatz-biltegi erraldoi bat …

Elena Aldasoro Unamuno Osasun-arloko ikertzailea

“Hierarkia bat dago, eta hori da deuseztatu behar dena”

2024/09/02 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Beti bezain hurbileko eta bizi egin digu harrera Eusko Jaurlaritzaren egoitzako sarreran. Izan ere, han egiten du lan, Osasun Saileko Osasun Publikoaren eta Adikzioen zuzendaritzan. Duela 20 urte, miokardio-infartuari buruzko IBERICA ikerketan, patologia horretan sexuak eta generoak duten eraginaz ohartu zen. Geroztik, osasun-ikerketetan baldintzatzaile sozialen eragina aztertzean jarri du indarra; bereziki, sexu eta genero aldagaienak. Orain duen postuan ere, osasun- eta adikzio-planak berritzean, ikuspegi horrekin aritu da, eta elkarrizketan ere halaxe erantzun die galderei, ibilbide luzeak ematen duen segurtasunarekin, eta gaiaren konplexutasunak eskatzen duen ardurarekin.

Aire garbiagoa, osasunaren mesedetan

2024/09/02 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Europako Batzordeak airearen kalitatea hobetzeko neurri berriak onartu ditu. Herrialdeek 2030erako bete beharko dituzte ezarri berri diren neurriak, eta, horrekin, poluzio atmosferikoak eragiten dituen heriotza goiztiarrak prebenitzea espero du Batzordeak. Izan ere, Europako Parlamentuak berak emandako datuen arabera, aire-kutsadurak, urtean, 300.000 heriotza goiztiar eragiten ditu Europar Batasunean.

Galbahea

2024/09/02 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia
Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Egia-ostearen garaiotan, gero eta zailagoa da bereiztea egiazko datuak eta ondorioak azaltzen dituzten albiste eta artikulu zientifiko-teknologikoak, eduki faltsuak dituztenetatik. …

Asier Hilario Orus Geologoa

“Gure espeziea anekdota txiki bat besterik ez da historia luze honetan”

2024/09/02 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Asier Hilario Orus (Tolosa, 1977) Geologiako doktore da, eta Euskal Kostaldeko Geoparkeko zuzendari zientifikoa. Horrez gain, Nazioarteko Zientzia Geologikoen Elkarteko (IUGS) Ondare Geologikoaren Batzordeko presidentea da. Geoparkeen Sareko Zuzendaritza Batzordeko kidea da, UNESCOren Munduko Geoparkeen Programarako ebaluatzaile gisa egiten du lan, eta Nazioarteko Zientzia Geologikoen Programaren (IGCP) batzorde zientifikoaren kidea da. Gutxi izango dira lurrarekiko eta paisaiarekiko maitasuna berak adinako grinaz eta sakontasunez transmititzeko gai direnak.

Koronabirusen jatorria eta eboluzioa argitu dituzte

2024/09/02

SARS-CoV-2 birusak eragindako pandemia dela eta, lehentasun bihurtu da koronabirusen jatorria eta bilakaera argitzea, etorkizuneko izurriei aurre hartzeko. Helburu horrekin, …

Kulturak eragina du txolarreen habien arkitekturan

2024/08/30

Urte luzez uste izan da hegaztiek bi eragileren arabera egiten dituztela habiak: espeziearen edo taldearen berezko joera eta ingurumeneko faktoreak. …

Kanadako 2023ko suteak, karbono-isuri handienak dituzten herrialdeen pare

2024/08/29

Kanadan 2023an izan ziren sute erraldoiek atmosferara isuritako karbonoa kalkulatu dute, eta ikusi dute 2022an erregai fosilei lotutako karbono-isuri handiena …

Dinosauroen galerarekin lotutako asteroidearen jatorria argitu dute

2024/08/28

Duela 66 milioi urte, asteroide batek, gaur egun Mexikoko golkoa dagoen lekuaren kontra jo zuen, eta krater erraldoi bat utzi …

Klima larrialdiari aurre egiteko politika eraginkorrenak identifikatu dituzte

2024/08/27

Azken 25 urtetan (1998-2022) 41 herrialdetan ezarri diren 1.500 politika klimatiko aztertuta, zientzialariek ondorioztatu dute 63k baino ez dutela karbono …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila