Galarraga Aiestaran, Ana
Erregina onenaren bila
Erlauntzak hobetu nahi dituztenean, erlezainek erle erreginari erreparatzen diote batez ere. Nolanahi ere, erlamandoek ere badute garrantzia, haien beharra baitu erreginak ugaltzeko. Horregatik, erlezainek erreginen ugalketa kontrolatzen dute, eta hainbat teknika erabiltzen dituzte horretarako; besteak beste, intseminazio artifiziala.
Euskal Herrian, lurra minez
Badago basamorturik Euskal Herrian? Badira basamortu-itxurako leku batzuk, eta hiriak basamortutzat hartzen dituztenentzat ez dago inolako zalantzarik. Hala ere, klima aintzat hartuta, ez omen dago basamortutze-arriskurik Euskal Herrian; hori diote adituek. Edonola ere, ukaezina da lurzorua antzutzen ari dela Euskal Herriko leku askotan.
Stop basamortutzeari
Aurrena airea eta ura izan ziren; orain, lurrak ere kezkatzen ditu agintariak. Izan ere, konturatu dira lurra galtzeak ondorio larriak dakartzala, eta azkenaldian lur asko ari dela galtzen. Gehiegi. Horregatik, neurriak hartu behar dira lehenbailehen. Baina ez da erraza, inolaz ere ez. Eta, hala ere, zerbait egin beharra dago. Lur gehiago agortu baino lehen.
Jose Luis Rubio: "Ingurune mediterraneoa oso aberatsa da, baina baita ikaragarri kaltebera ere"
Espainiako Zientzia Ikerketarako Kontseilu Nagusiak (CSIC) Valentzian duen basamortutzeari buruzko ikerketa-zentroko (CIDE) kide da Jose Luis Rubio ikertzailea. Hainbatetan, Espainiako ordezkaria izan da gaiari buruzko nazioarteko biltzarretan, eta, hain zuzen, Namibian egindako biltzar batetik etorri berritan elkarrizketatu dugu. Aipatu beharra dago lurzorua kontserbatzeko Europako erakundeko lehendakaria dela, besteak beste, eta sari ugari jaso dituela bere lanagatik.
Berrehun gaztetxok hartu zuten parte IV. Zernola Olinpiadaren festan
Elhuyar Fundazioak, www.zernola.net web gunearen bitartez, IV. Zernola Olinpiada jarri zuen abian pasa den urrian. Guztira, Euskal Herriko 63 ikasgela aritu dira lehian ikasturtean zehar, eta, azkenik, Loiuko Lauro ikastolako DBH 1B gela izan da irabazlea. Iruñeko Jaso ikastolako DBH 2 gela izan da bigarren sailkatua, eta hirugarrena, berriz, Loiuko Lauro ikastolako DBH 2A. Maiatzaren 19an ospatu zuten olinpiadaren amaierako festa Iruñeko Planetariumen, eta han egin zen sari-banaketa.
Xabier Peñalver:
Xabier Peñalver arkeologoa Aranzadi Zientzi Elkarteko kidea da. Historiaurreko Arkeologia sailean dihardu, eta azkenaldian han eta hemen azaldu da, Deba aldeko Praile Aitzen aurkitutako lepokoak direla eta. Gu, ordea, beste gai batez hitz egiteko bildu gara Peñalverrekin; cromlech, mairu-baratze edo harrespilei buruz hitz egiteko, alegia. Hain zuzen ere, 1983tik aurrera, mila mairu-baratze baino gehiago katalogatu eta aztertu ditu, eta 2004an ikerketen emaitzak eta ondorioak plazaratu zituen Aranzadiren Munibe aldizkariaren 19. gehigarrian: Mairubaratzak. Pirinioetako harrespilak .
Ganaduak on du larrea
"Hara nun diran mendi maiteak! Hara nun diran zelaiak! Baserri eder zuri-zuriak, iturri eta ibaiak". Hala kantatu zuen Iparragirrek. Baina garaiak aldatu egin dira, eta paisaia hori galdu egin da leku askotan. Hala ere, badira nekazaritza-jarduerari eutsi nahi diotenak, eta, horiei laguntzeko, hainbat egitasmo jarri dituzte martxan. Besteak beste, Gipuzkoako Tolosaldean larreak leheneratu dituzte.
OpenTrad, Babelgo dorreari aurre egiten
Euskara, katalana, gaztelania eta galiziera; lau hizkuntza horiek bat egiten dute sistema batean: OpenTrad itzulpen automatikoko sistema. Testuak eta web orriak gaztelaniatik euskarara, galegora eta katalanera automatikoki itzultzeko aukera ematen du, bai eta galegozko eta katalanezko testuak gaztelaniaz jartzekoa ere. Gainera, kode irekian garatu dute sistema. Elkar ulertzeko, oztoporik gabe.
Haztegi handiak hirietan, arazo larriak ingurumenean
Abere-haztegi handiak asko ugaritu dira azken urteotan, batez ere garatze-bidean dauden herrialdeetako hirien inguruetan. Horrek arazo larriak eragiten ditu ingurumenean. FAO Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundeak txosten bat atera du gaiari buruz, eta, datu kezkagarriak plazaratzeaz gain, arazoa arintzeko zenbait neurri proposatu ditu.
Burtsaren oinarrizko sekretuak
Gainbalio, igorpen-prima, dibidendu eta Dow Jones hitzak entzunak bezain ilunak dira askorentzat. Orain, hitz horien esanahiaz gain, burtsa zer den eta nola funtzionatzen duen jakin nahi duenak badu hori modu erraz eta argigarrian azaltzen duen liburu bat euskaraz. EHUko Enpresa-ikasketen eskolako Iñaki Heras irakasleak idatzi du. Burtsa. Finantza-ekonomiaren hastapenak da izenburua, eta Elhuyar Fundazioak argitaratu du.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
