Está admitido e estendido que o Sahara fose una selva e que nun momento determinado secouse, converténdose no deserto actual. Tras 2-3 millóns de anos, os geólogos situárono no Cuaternario. Foi naquela época cando comezaron as glaciaciones do Hemisferio Norte, que modificaron a dinámica dos monzones que mantiñan o Sahara verde, o que provocou o desecación. Os datos que se presentan a continuación, con todo, puxeron en dúbida esta hipótese. Os restos de dunas de 7 millóns de anos suxiren que o Sahara é máis antigo do que se pensaba, pero faltaba una explicación desa desertificación anterior.
Agora, un estudo publicado na revista Nature indica que os cambios na circulación dos monzones tamén foron os responsables do secado. Segundo os investigadores, o deserto do Sahara comezou fai 7-11 millóns de anos e viuse afectado por outra causa. Durante a Idade Tortoniana da época xeolóxica do Mioceno, o mar de Tethys, que cubría a contorna do actual Mediterráneo, retrocedeu, debilitando a influencia dos monzones no Sahara.
Demostrárono utilizando modelos matemáticos. É máis, a recesión do mar fixo do clima máis inestable ante os cambios de órbita da Terra. Con todo, o Sahara non se converteu de súpeto nun deserto, senón que empezaron a alternar períodos húmidos e secos e o cambio climático provocou a aparición dunha nova vexetación e fauna. Ademais, esta evolución pode estar detrás doutro maior cambio: é o momento no que os primeiros homínidos empezaron a aparecer en África, e sobre todo no Sahara.