O misterio da cor azul das plantas

Cando una flor azul ou vermella engúrrase, perde cor. Desde fai máis de cen anos os fitoquímicos tratan de comprender este fenómeno.

Desde hai tempo sabemos que a cor azul das flores vén dado por antocianinas. Aínda que parezan estables, cando salguen da flor perden cor. En 1915 o químico Willstatter sinalaba que a causa da decoloración era a consecuencia directa da tendencia de alcalinización, pero avisando de que a sudoración das flores era aceda ou neutra.

En 1919 considerábase que a cor dependía dos compoñentes metálicos complexos das antocianinas. En 1958 o xaponés Hayashi conseguiu extraer o pigmento da flor azul “Commelina communis” e chamouna commelinina. Dixo que a cor azul era produto do magnesio, pero non estudou máis o fenómeno.

Recentemente un grupo de químicos xaponeses explicou a estrutura da pigmentación azul como resultado dunha custosa investigación.

Tras a extracción da “commelinina”, a cámara cristalográfica de Weissenberg, a cristalografía de raios X, as radiacións dun sincrotrón, a cromatografía en fase gasosa e a resonancia magnética nuclear, chegaron á conclusión de que os pigmentos azuis fórmanse a partir de elementos ordenados como hélices e da estabilización dos magnesios.

A molécula así producida é una supermolécula cuxo recubrimiento atrae á auga, mentres que o interior rexéitao. Parece ser que esta supermolécula necesita a presión da auga externa paira vivir. Por tanto, mentres o pétalo está hidratado, a molécula é estable, pero cando perde auga descomponse e a cor azul vólvese gris.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila