91987(e)ko ekaina

Erreportajeak

Noiz iritsi zen lehenengo aldiz gizakia ameriketara?

Orain arte, Beringen itsasartea zeharkatuta duela 13.000 urte iritsi zela uste zen. Azkeneko aurkikuntza antropologikoek data hori zalantzan ipini dute. …

Aingiren misterioa urratu nahian...

Jaki gustagarri eta zenbaitzuen diru-iturri izan eta den animalia interesgarri honi buruz, ezer gutxi dakigu oraindik. Non jaiotzen da?. Ibai-aingira …

Izarrarteko espazioan zabalduak ote daude biokimikaren oinarriak?

Nola erantzun diezaiokegu bizia Unibertsoko beste leku batzuetan existitzen den galderari?

Eragingailu elektrikoak robotikaren aroan

Elektronikak eta mikroinformatikak osatzen duten "garunaren" eta mekanikak eskaintzen dituen sostengu eta higidura-organoen artean badira zalaparta handirik gabe aurrerapen bikaina …

Nabigazio modernoaren sorrera

Gaur egun satelite bidezko nabigazioa telefono-zenbaki internazional bat markatze hutsez lortzea ez da ameskeria. Baina duela ehun urterarte ezinezkoa zen …

Ekologiaren ikuspegi berria. "Gaia" hipotesia

Gaia hipotesiak dioenez Lurraren atmosferaren tenperatura eta konposizioa, planetako bizitza osoak, hau da, biotak, aktiboki erregulatua dago. Orain arteko teoria …

Botikak zein ordutan?

Giza bizitza, odol-mailen aldakuntzan, jariaketan eta barne-substantzien eta botiken metabolismoan eragina duten erritmoz erregulatzen da.

Burdinbidea eta lehiakideak: 2000. urteak erronka jotzen du

2000. urtea hortxe daukagu eta uste baino lehen XXI. mendean barrena ibiliko gara. Garraioak ezpairik gabe, garrantzi handia izango du …

"Principia"k 300 urte (3) Isaac Newton, lurra eta zeruaren lokarri

Zeruaren misterioetan sartu arren, Galileo-ren arrakasta Lurraren azaletik hurbil dauden gorputzen higidura deskribatzeko erlazioetan zetzan. Bestalde, Eguzkiaren inguruko planeten biraketa …

Jalkin-harrien sailkapena

Dikotomian oinarritzen diren programak, ordenadorez oso erraz programa daitezke.

Untzigintzaren historia XI: irratitelegrafia eta radarra

Irratitelegrafia asmatu baino lehen, itsasoko untzietan isiltasuna zen nagusi. Portutik irten, itsaso zabalean zehar joan eta helmugara iritsi arte, untziak …

Joku Logikoak

Raymond Smullyan Joku Logikoen sorkuntzan saiatu da gehienbat, argirataratu duen bibliografia bere lanaren lekuko delarik.

Nafarroako autobidearen proiektua

Nafarroako Foru-Aldundia bere lurraldeko errepideen administratzailea izan da betidanik eta autoestraten plangintza zela eta, Ebroko Erriberatik Frantziako mugarainoko konexio paralelo …

Elkarrizketak

Gorosti: natura ezagutuz

Grabagailura kaseta hartu eta ondoko elkarrizketa hau eduki genuen, Tuteran jaioa eta Burlatako Institutuko Biologi Katedratiko den Luis Miguel Garcia …

Jose Luis Munoa oftalmologoarekin solasean

Begiak berdeak, urdinak, ilunak, ..., izan daitezke, baina, beren funtzioa ikustea da. Guk Jose Luis Munoa oftalmologoarengana jo genuen etorkizuna …

Iñaki Antigüedad-ekin solasean

Udako Euskal Unibertsitatearen Iruñeko XII. ekitaldian zehar egin genituen elkarrizketei jarraipena ematen diegu. Ale honetara, Iñaki Antigüedad geologoaren eritziak ekarri …

Albisteak

Piriniotan marmota hedatzen ari da

1948.ean sartutako marmoten kopurua handitzen ari da.

Leuzemia erradioaktiboa

Bonbak plutonio eta tritioa libratu zuten eta 19 urte geroago ondorio hilgarriak somatzen hasi dira.

Urpean mozkorrik gabe

Hyderliox-a, hidrogeno, helio eta oxigenoz osatutako nahastea da eta bere konposizioa sakoneraren arabera aldatzen da.

Hiltzaile zoragarria

Armiarma karrramarroa, hor dago erne bere harrapakina noiz etorriko.

Narrasti berri bat

Gekoa muskerraren antzeko narrastia da eta mundu osoko zona epel guztietan aurki daiteke.

Iguanak platerean

Dirudienez, iguanaren haragia oilaskoarenaren modukoa da eta bere arrautzak propietate afrodisiakoak omen dauzka.

Kopiatzerik ez dagoen papera

Aurki, Voiron izeneko etxea paper-mota berezi bat saltzen hasiko da. Paper horretan idatzitakoa ez dago fotokopiatzerik.

Nyos. Katastrofe baten arrazoiak

1986.eko abuztuaren 21ean Nyos-eko Iwi laku-kraterea gas hilgarri baten fabrika bilakatu zen. Adituen arabera, honelako katastrofeak ezin dira aurresan. Zergatik?

Unibertsoaren etorkizuna

Kosmologisten artean bi ideia nagusi daude unibertsoaren etorkizunari buruz: mugagabeki zabaltzen ari den unibertsoarena eta kontrakoa.

Itsasoak harea eraman

Gineako korrontea, munduko bortitzenetakoa, Bolikosta eta Nigeria arteko kostaldean dago eta urtero 1,5 milioi metro kubiko harea eramaten du.

Pedalez hegan

Pedalez eragindako abioien hegaldi-recorda hautsi dute.

Txernobil

Duela urtebete eskas, Txernobil-eko zentral nuklearraren istripu tamalgarria gertatu zen.

Desagertutako ozeanoa

Duela 200 milioi urte ozeano bat existitzen zen Siberiako bihotzean.

Neutrino iheslariak

Eguzkiaren muinak aztertzeko modu bakarra, eguzki-neutrinoak ikertzea da. Neutrinoak, eguzkiaren gunean sortzen diren partikula txiki eta ia masarik gabekoak dira.

Garai bateko arrainak

Lerrakuntzak, arrainak ekialderantz eraman zituen eta arrain fosil hauen ondorengoak horrexegatik daude Ozeano Barean egun.

Itsasoko uren jatorriaz

Kometatxoz bonbardatua izaten da Lurra egunero. Kometa hauek urtero itsas maila milimetro-laurehunena igotzen dute.

Urazpiko sinbiosia

Indiar Ozeanoan anemona erraldoiak eta arrain anemonak sinbiosian bizi dira.

Angkor, garai baten lekuko

Angkor Vat, berritzen hasi da arkeologo indiarrez osatutako talde bat.

Identifikaziorako sistema berria

Kaleratu duten identifikaziorako sistema berria, ahotsaren ezagupenean oinarritzen da.

Apple bihur daitekeen PC-a

TANDY etxeak TRACKSTAR hedapen-txartela sortu du. Helburutzat, PC bateragarri bat APPLE II bihurtzea da.

MACE programa eta utilitateak, disko gogorren segurtasunerako

MACE programak ezabatutako fitxategietan edota formateatutako diskoetan zegoen informazioa berreskuratzeko aukera emango digu.

Disko optikoak informatikaren munduan

Disko optikoak oso ezagunak dira elektronikaren munduan, baina azken bolada honetan informatika-arloan ere arrakasta handia izan dute.