2712011(e)ko urtarrila

Erreportajeak

Jaizkibel-Ulia: babesa itsasoratu zain

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Gipuzkoan, 370 kilometro karratu inguruko itsaso-zati bat eremu babestu izendatzeko proposamena aurkeztu dute OCEANA eta EBEO erakundeek. Izendapen horren bidez, …

Ezintasunen gainetik, autonomia pertsonalera bidean

Aulestiarte Lete, Izaro - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Teknologia berriak ezintasunak dituzten pertsonen bidaide bihurtu dira azken urteotan. Ate berri ugari ireki dizkiete, besteak beste, komunikatzeko edo mugitzeko …

Izokin transgenikoa, lasterraren aurka

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Iaz dena alde zuela ematen bazuen ere, uste baino gogorragoa egiten ari zaio izokin transgenikoari merkatura iristeko bidea.

Elkarrizketak

Jane Goodall Primatologoa eta naturalista

"Nik uste nuen txinpantzeak eta gu antzekoak ginela, baina haiek atseginagoak zirela"

Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

1960. urtean hasi zen txinpantze basatiei behatzen eta haiek deskribatzen, eta, 50 urte beranduago, ez ditu utzi. Ez zuen ikasketarik, …

Analisiak

Elikagaien etiketak luzeago... kontsumitzailea jakitunago?

Escajedo San Epifanio, Leire - Konstituzio Zuzenbideko Irakaslea
de Renobales, Mertxe - Biokimika eta Biologia Molekularra saila

Erosten ditugun elikagaietako bakoitzak gure osasunean izango duen eragina zehaztasunez azaltzen digun etiketa-sistema bat. Ulergarria, gainera. "Bai ideia bikaina! Nola …

Mundu digitala

Irakurgailu perfektuaren zain

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Badira hiruzpalau urte liburu-irakurgailu elektroniko edo e-book reader deritzenak gure artean ikusten hasi ginenetik. 2010ean, berriz, Apple-k bere iPad-a atera …

Gogoetan

Munduaren itxura berri bat

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Afrika iparralderantz mugitzen da poliki-poliki. Urtean 3 zentimetro baino gehiago ez ditu egiten bide horretan, baina ez da geratzen. Noizbait …

Istorioak

Leeuwenhoek-en animalkuluak

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Mikroskopioa eskuan hartu eta begira hurbildu zuen, ahalik eta gehien. Behar zuen argia lortzeko angelu egokienaren bila hasi zen. Mikroskopioa …

Atarikoa

Jateko animalia transgenikoak

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Ez dira lehen animalia transgenikoak, baina bai guk jateko sortu diren lehenak. Merkaturatzeko baimenaren zain-zain daude hainbat arrain transgeniko, eta, …

Umore grafikoa

Gai librean

Sendatuko al da, lurzoru-medikua?

Epelde, Lur - NEIKER-Tecnaliako ikertzailea
Garbisu, Carlos - NEIKER-Tecnaliako ikertzailea

Gure medikuak gaixotasunak diagnostikatzeko odol-analisiak egiten dituen gisara, lurzoruak pazientetzat hartuta, oso baliagarria izan liteke haien osasuna aztertzeko zenbait parametro …

Liburutegia

Hodeien aldeko apologia bat

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Bizitza oso aspergarria izango litzateke egunero zeru urdina jasan behar izango bagenu. "Hodeiak dira --dio Gavin Pretor-Pinney ingelesak-- munduan dagoen …

Albisteak

Malariaren kontrako botika eraginkorrago bat aurkitu dute

Elhuyar Zientzia -

Txaloak egon ziren, Science aldizkariaren webgunean azaldu dutenez, Tropikoetako Medikuntza eta Higienearen Elkarte Amerikarraren urteroko topaketan. Malariaren kontrako substantzia berri …

Espainiako Fisikako Elkarteak Manuel Tello saritu du

Elhuyar Zientzia -

Manuel J. Tello Materia Kondentsatuaren Fisikako katedradun eta EHUko Zientzia eta Teknologia Fakultateko Berrikuntza irakasleak jasoko du aurten Espainiako Fisikako …

Azkeneko bost urteetan % 76 ugaritu da EAEko zientzia-ekoizpena

Elhuyar Zientzia -

EAEko ikerketa zientifikoaren egoerari buruzko lehen txostena argitaratu du Ikerbasquek EAEko zientzia- eta ikerketa-jardunaren bilakaerari eta egungo egoerari buruzko lehen …

Erditzea zuzenean, erresonantzia bidez

Elhuyar Zientzia -

Lehen aldiz egin zaio jarraipena erditze bati, teknika hori erabilita Berlingo Charité Ospitaleko eta Medikuntza Fakultateko ikertzaileek erditze bati jarraipena …

EHUko lan bat, Trends in Microbiology aldizkariaren azalean

Elhuyar Zientzia -

Donostiako Kimika fakultateko biokimikari-talde batek Aspergillus nidulans onddoaren esporulazioaren ikerketak laburbiltzen dituen artikulu bat argitaratu du Trends in Microbiology aldizkari …

Tumoreek beren odol-hodiak sortzeko gaitasuna dute

Elhuyar Zientzia -

Horrek azaltzen du zergatik ez diren eraginkorrak minbiziaren aurkako botika batzuk Estatu Batuetan eta Italian egindako ikerketa banaren arabera, ostalariaren …

Saguzar hatzluzearen arrantza, kamerak harrapatuta

Elhuyar Zientzia -

Saguzar hatzluzeak naturan nola ehizatzen duen ikustea eta grabatzea lortu da lehenbizikoz. Myotis capaccinii espezie mediterranearraren dieta-ohiturak bitxiak dira oso. …

Harri Aroko tresneria, uste baino sofistikatuagoa

Elhuyar Zientzia -

Hegoafrikar Errepublikako Blombos haitzuloan, historiaurreko gure arbasoek harriak lantzeko teknika sofistikatu bat baliatzen zutela egiaztatzen duten aztarnak agertu dira. Aurkikuntza …

Ozeanoen "denboraren kapsula" osatzen lagunduko dute AZTI-Tecnaliako eta EHUko ikertzaileek

Elhuyar Zientzia -

Malaspina 2010 espedizioa Cadizetik abiatu berria da. Diziplina anitzeko proiektua da, eta Espainiako Zientzia Ikerketen Kontseilu Gorena (CSIC) du buru. …

Antirretrobiralak eraginkorrak dira prebentziorako

Elhuyar Zientzia -

Hiesa hartzeko arriskua % 43,8 gutxitzen dutela frogatu dute Antirretrobiralak hiesa prebenitzeko eraginkorrak direla erakusten duen ikerketa bat argitaratu dute …

Bi izar dantzari elkartzean sortutako noba gorria

Elhuyar Zientzia -

Bi izar kiribilean dantzan ari ondoren elkartu eta izar bakarra nola sortzen duten ikusi dute, lehenengoz, Poloniako Nicolaus Copernicus Astronomical …

Irakurtzeko, neurona-sare zaharra

Elhuyar Zientzia -

Gizakiak neurona-sare berezia erabiltzen du irakurtzeko. Berez, duela 5.000 urte inguru hasi zen irakurtzen, baina aditu batzuek diote 5.000 urte …

Xibarta eme batek migrazio-errekorra hautsi du

Elhuyar Zientzia -

Brasildik Madagaskarrera egindako 9.800 kilometroko ibilbidearekin, orain arte ezagutzen ziren ugaztunen migrazio-marka oro hautsi ditu xibarta bale eme batek. Antartikako …

Baieztatuta: felidoen orbanak kamuflaje eraginkorrak dira

Elhuyar Zientzia -

Felido bakoitzak bere habitatean hobekien kamuflatzen duen jantzia daramala berretsi dute Bristol Unibertsitateko ikertzaile batzuek. Interneteko bilatzaileen bidez lortutako irudiak …

Argia, bihotzaren bihotza argitzeko

Elhuyar Zientzia -

Berriki argitaratutako bi artikuluk erakutsi dute optogenetika teknika baliagarria dela bihotzaren garapena eta funtzionamendua ikertzeko. Teknika hori argiarekiko sentikorrak diren …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila