2002004(e)ko uztaila

Erreportajeak

Sexuen arteko mugan

Gure bizitzan gauza nabarmena da sexu bi daudela: arra eta emea, gizonezkoa eta emakumezkoa. Dimorfismo sexualean biologiak ezarritako muga nabaria …

Bihotzeko ebakuntzak egiteko teknika seguruagoa

Aorta arteriako ebakuntzak seguruago egiteko teknika berri bat probatu eta arrakasta lortu du Gasteizko San Jose Poliklinikako bihotzeko kirurgia-zerbitzuak. Aorta-arkuko …

Lur zaharra Europa berrian

Europako Batasuna handitu egin da, eta sartu berri diren estatu gehienetan garrantzi handikoa da nekazaritza. Azken urteetan aldaketa asko izan …

Odola ematetik odola sortzera

Garai bateko gerlariek uste zuten garaitutako etsaiaren odola edanda haien indarra bereganatzen zutela. Eta ez zebiltzan hain oker; izan ere, …

Albaola, ontzi tradizionalei begira

Albaolakoentzat azken proba nabigatzea da; ez du zentzurik itsasontzi bat egiteak ur gainean ibiltzeko gai ez bada; eta ez dute …

Zahartu arren, burua gazte

Oroimena da zahartzaroari buruzko lanetan gehien ikertzen den prozesu kognitiboetako bat. Jakina da adineko pertsonek hautematen dutela oroimena galtzen ari …

EAEko patroi meteorologikoak

Biharamunean euria, eguzkia edo elurra egiteak erabat baldintzatzen du gure eguneroko bizitza. Zer esanik ez uholdeak, ekaitzak edo bestelako neurriz …

Zenbat urte biziko gara?

Gizakiok zenbat biziko garen, barneko eta kanpoko faktoreen arteko elkarrekintzen araberakoa da. Antzinatik iruditu zaigu interesgarria zenbat biziko garen jakitea, …

Gogoratzen Louise Brownekin?

Louise Joy Brown lehenengo probeta-haurra izan zen. Haren ondotik milioika haur jaio dira in vitro ernalkuntzaren bidez. Dagoeneko onartu du …

Abentura-kirolak, arriskuarekin jolasean

Gero eta gehiago dira arrisku-kirolak edo abenturakoak egitera ausartzen diren pertsonak. Izan ere, abentura eta izadiaren indarren aurkako erronka gisa …

Dieta mediterraneoa

Dieta mediterraneoaren kontzeptua Estatu Batuetako nutrizio-adituei zor diegu. Joan den mendearen erdialdean, Ancel Keysek eta haren kolaboratzaileek Mediterraneo inguruko herrialdeen …

Elkarrizketak

Luis Monje: "Ikerketan, merezi du irudien kalitatea zaintzea"

Luis Monje biologoa da, baina biologoa dela esatea ez da nahikoa; horrez gain, marrazkilari eta argazkilari profesionala izan da urtetan. …

Albisteak

Urrutiko lurrikarak Yellowstoneko geyserrak erotu zituenekoa

Lurrikara ikaragarri batek astindu zuen Alaska 2002an. Dirudienez, lurrikarak Yellowstoneko sistema hidrotermala aldatu zuen.

Loaren neuronak

Lotan, histamina jariatzen duten neuronek eta serotonina eta noradrenalina jariatzen dituztenek ez dute era berean jokatzen.

Uste baino lehia gutxiago itsasoan

Arrantzaleek esaten dute baleek eta fokek arrain-sardak agortu egiten dituztela, eta hil egin behar direla, arrantza-sektorea babesteko.

Iratzeak bizitzaz gainezka

Zuhaitzen goiko muturrean bizi diren iratzeek ornogabe-kantitate izugarria izaten dute. Zuhaitz oso batek beste bizidun izan ditzakete beren baitan.

Periodo berria taula geologikoan

Ediacararra periodo berria sartu dute taula geologikoan, 15 urteko eztabaidaren ondoren.

Hau da momia-pila!

Egipton, 50etik gora momia aurkitu dituzte egiptologoek.

Izarrak, uste baino zaharragoak

Izarrak orain arte kalkulatu den baino zaharragoak direla esan du Italiako astrofisikari-talde batek.

Aspirinak sagu arren libidoa zapuzten du

Saguekin esperimentua eginda ikusi dute ernaldian aspirina hartu zutenen kumeek besteek baino geroago agertzen dutela sexu-grina.

Gernu-analisia giltzurruneko minbizia hautemateko

DNAn oinarritutako analisi baten bidez giltzurruneko minbizia hautematea
posible da.

Zulodun likidoak

Fluido batzuetan posible da zuloak egitea bibratzen ari direla.

Izurdeen azala, abiaduraren gakoa

Izurdeek abiadura handiz egin dezakete igeri. Japoniako ikertzaile batzuk ohartu dira azalak ere garrantzi handia duela izurdeen abiaduran

Nahastea mitokondrioetako DNAn

Zientzialariek luzaroan uste izan dute mitokondrioetako DNAren segmentuak ez direla trukatzen. Azterketa gehiago egin dituzte eta segmentuen arteko trukearen ebidentziak …

Atuna azkarra da, baina ez da diseinu hori duen bakarra

Eboluzio konbergentearen adibide polita aurkitu berri dute ikertzaile batzuek. Marrazoak atunaren antzerako diseinua erabiltzen du igeri egiteko.

Haurren zahartze goiztiarra, gero eta argiago

Haurren zahartze goiztiarrak edo progeriaren mutazioak organismoan nola eragiten duen argitu dute Londresko ikertzaile batzuek.

Animalia gutxiago ikerketan

Animaliak erabiltzen dituzten ikerketen kopuruak % 30 egin du behera azken 30 urteetan, egin berri duten azterketa baten arabera.

Ostrak, bakterioak eta birusak

Ostrak askoren gustukoak dira, baina ez daude guztion eskura. Hala ere, erne ibili behar dute, molusku honek bakterio oso kaltegarri …

Tanta ñimiñoak triangelu-itxurako kaniletatik

Tanta txiki-txikiak lortu nahi badituzu, ez ezazu ohiko iturria erabili, baizik eta triangelu-itxurako kanila duena.

Mahatsaren kolorearen eboluzioa

Ikertzaile-talde batek mahats beltza, zuria eta gorria hartu ditu, eta haien koloreen eboluzioa aztertu du.

Makina konplexuak, uste baino zaharragoak

Antzinako txinatarrek teknologia aurreratua erabiltzen zuten bitxigintzan. Ondorio horretara iritsi dira duela 2.500 urte inguruko jadezko eraztunak aztertuz.

Liburua sarean

TCP/IP Sareak liburua, sareei buruz euskaraz zuzenean idatzitako aurreneko liburua, Interneten dago.

Prioiak ardien muskuluetan

Abereen nerbio-sistematik kanpo aurkitu dituzte prioiak, lehenbizikoz, zientzialariek.

Transgenikoen gorabeherak

Labore transgenikoen geneak inguruko lursailetako landareetara zabal daitezkeela adierazi dute ikertzaile batzuek.

Iparrizarraren gorabeherak

Iparrizarraren dirdira izarra eboluzionatzen ari delako gertatzen dira.

Magnetoentzefalografoa

Garunaren jarduera ikusteko neuronek igorritako eremu magnetikoa erabiltzea posible izango da kasko-itxurako magnetoentzefalografo bati esker.

Surik zaharrena

Israelgo aztarnategi batean, gizakiaren arbasoren batek egindako surik zaharrena aurkitu dute

Kamtxatka hautsez estalia

Sumendi baten erupzioak hautsez estali du Errusiako Kamtxatka penintsula.

Birusen estalkia oso gogorra da

Fisikari batzuek ikusi dute birus batzuen kanpoko geruzak jasan dezakeen presioa, gizakiak egindako material plastikoak bezain gogorrak direla.

Igelak eta klima-aldaketa

Animalia batzuk azkar egokitzen dira tenperatura-aldaketetara. Hori da, behintzat, Ipar Amerikako igel batzuen kasua.

Ura, arrunta baina konplikatua

Ura gai kimiko arruntena da, eta formula labur-laburra du. Urak, ezaugarri berezi ugari ere baditu, eta orain ikertzaileek beste bat …

Aitarik gabeko saguak

Saguen enbrioiak arrik gabe garatu dituzte Japonian. Horretarako, eme biren obuluak konbinatu dituzte.

Elhuyarren berriak

Malaria irabazle Tesien Sarian

Angel Montero Carcabosoren Lecciones nuevas con una vieja vacuna lana izan da Basque Research atariak antolatutako Tesien Sariaren irabazlea. Erabiltzaileen …

Jakintza hedatuz

Gaixotasun autoimmuneak eta geneak

Gaixotasun autoimmuneak oso konplexuak dira, izan ere, ez daude gene bakarraren menpe. Sendabidea aurkitzeko, beraz, beharrezkoa da gaixotasun horiekin erlazionatuta …