191989(e)ko urtarrila

Erreportajeak

Kaoba edo oihanak soiltzen direnekoa

Barrenetxea, Tere -

Zur nobleen erabilerak historia luzea du arkitekturan eta zurgintzan. Oso preziatuak izan dira mendetan zehar, eta oraindik ere hala dira.

Ixilpeko hegazkinak eta radarra

Otaolaurretxi, Jon -

Gaur egun Moskuko Plaza Gorrian hegaxkin batek aurrez radarrak detektatu gabe lurrartu duela entzuten dugunean, erabat harritzen gara guztiok. Nola …

Berotegi efektua, zer da?

Gribbin, John -

Egunotan gertatzen diren eguraldi-aldaketa ustegabekoek, giza ekintzek eragindako berotegi efektua omen dute errudun. Dena den, berotegi efektua naturaren zati bat …

"Buruhausleak"

Angulo, Patxi -

Gure ustetan zailtasuna beti ez dago pieza ugari duten buruhausleetan. Hemen agertuko direnak, pieza gutxi edukitzeaz aparte zuk zeuk egin …

Io, Jupiterren satelite hiperaktiboa

Arregi Bengoa, Jesus -

Io Jupiterren lau satelite galilearren arteko barrukoena da. Beraz, planeta inguratuz biratzen ari diren hamabost gorputzen arteko handienetakoa dugu.

Ultzera

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Ultzera izatea gaur egun nahikoa arrunta da, zortzi pertsonatatik batek baduelako, edo eduki duelako edota etorkizunean edukiko duelako.

Sarrioak, goimenditako akrobata bikainak

Aihartza, Joxerra -

Piriniotako faunaren artean, eta ugaztunei dagokienean, beren liraintasuna eta izaera iheskorra dela eta, mendizale eta naturalista gehienen interesa bereziki kilikatzen …

Burdinbidearen etorkizuna

Gimenez, German -

1988ko Azaroaren 25ean German Gimenez Doktore-Injineru J.ak (CAFeko Ikerkuntz Zerbitzukoa bera) Donostiako Goimailako Injineruen Eskola Teknikoko 22. promoziokoei Diplomak emateko …

Laborategitik gerra-frontera

Jauregi, Mariaje -

Dagoeneko gerra, militarren eskuetan soilik egotetik fisikari, kimikari eta biologoen esku ere egotera pasatu da, hauek gaur eguneko benetako estratega …

Irakurlearen txokoa. Urtarrila

Arregi Bengoa, Jesus -

Unibertsoa, finitu ala infinitua?

Garunerako zelulak

Etxeberria, E. -

Hainbat pertsonari beste pertsona baten giltzurrun, gibel edo bihotza transplantatu diotela sarritan entzun dugu eta ohituta gaude horretara. Baina zer …

Zuntz begetala

Gonzalez, Edorta -
Garcia, Oscar -

Zuntz begetalaren garrantzia ez du inork ukatzen eta gure artean gero eta gehiago kontsumitzen da. Jan-neurri orekatu eta osasuntsuan zuntz …

Ordenadoreak simulazioen zerbitzuan

Bardino von, K. -

Zientzilariek ereduak behar dituzte beren teoriak frogatu ahal izateko eta injineruek ere bai, beren diseinuak garatzeko.
Azken aldian ereduak simulatu …

Memori jokoa (I)

Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lizaso, Pili - Informatika Saila

Memoria lantzeko joko ugari dago, baina hemen aukeratutako hau izan daiteke ezagunenetako bat. Jokoa normalean kartoizko edo zurezko pieza batzuez …

Elkarrizketak

Igeldoko arrano-etxea, hegaztientzako ospitalea

Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Urriako egun eguzkitsu batean joan ginen lehenengo aldiz Donostiako Igeldo auzoan dagoen Arrano-etxea izeneko tokira. Egun hartan, beda ireki berria …

Albisteak

Kautxu eroalea

Elhuyar Zientzia -

Kautxua ezagutzen den materialik isolatzaileenetako bat izanik ere, eroale bihurtu du Bell Laboratories delakoetan lan egiten duen Minal Thakur kimikariak.

Erabateko desagerketak

Elhuyar Zientzia -

Duela 66 milioi urte aro kretaziko eta tertziarioaren arteko mugan gertatu zen animalien desagerketa masiboa azaltzeko erabiltzen den meteorito-inpaktuaren teoriak, …

Poluzioa erregai

Elhuyar Zientzia -

Londreseko Royal Institution eko ikerlariek, poluitutako uretik hidrogenoa merke ekoizteko modu bat prestatu dute.

Zabor espazialaren kontuak

Elhuyar Zientzia -

Kohete eta sateliteen zaborrak azkar metatzen ari dira Lurraren inguruan, eta metaketak erritmo honi eusten badio, astronautentzat arriskugarria izango da …

Hamargarren planeta?

Elhuyar Zientzia -

Gure Eguzki-sistemari bederatzi planeta ezagutzen zaizkio. X planeta aurkitzeko saio batzuk egingo dira Pioneer 10 zunda espaziala erabiliz.

Tximeletek ez dute kokaina maite

Elhuyar Zientzia -

Kokainaren kontrako borrokan Eloria noyesi izeneko tximeleta, oso lagun eraginkorra izan daiteke.

Burusoilak eta proteinak

Elhuyar Zientzia -

Marty Sawaya doktoreak aditzera eman duenaren arabera, burusoiltasunaren jatorria buruko larruko zelulen desoreka proteinikoa da.

Martitzen bizi

Elhuyar Zientzia -

Robert Haynes biologoak esan du, Martitz planetak lurtarren esfortzuari esker, bizia ezagutu dezakela.

Garezurren kalapita

Elhuyar Zientzia -

Australian aurkitu berri dute Afrikatik eta Ekialde Hurbiletik at inoiz topatu den giza garezurrik zaharrena. Baina aurkikuntza honek istiluak berpiztu …

Itsasuntzien kaxa beltza

Elhuyar Zientzia -

Zilindro hori itsasuntzientzat diseinatu den lehenengo kaxa beltza da. Abioitan egiten duen eginkizun bera betetzeko diseinatuta dago.

Reye-ren sindromea beherantz

Elhuyar Zientzia -

Atlanta-ko Eritasun Infekziosoen Kontrol-Zentruak dioenez, Estatu Batuetan nabarmen jaitsi dira Reye-ren sindromeari buruz egindako notifikazioak (1985ean 555 kasu erregistratu ziren …

"Crack"aren umeak

Elhuyar Zientzia -

Oackland Higland General Hospital-eko datuen arabera, aurten zentru honetan jaio direnetatik %20 dira crack horren eraginak jasatzen dituztenak.

HIES birusaren eramaile diren umeentzako egoitza

Elhuyar Zientzia -

HIESaren antigorputzekin jaiotako umeentzat mundu osoan zehar egokitutako lehen etxeak bere ateak zabaldu ditu Washington-en.

Marka berria kosmonauta sobietarrek

Elhuyar Zientzia -

Elhuyar. Zientzia eta teknika ren aurreko alean kosmonauta sobietarrak espazioan eginiko egonaldietan marka berria jartzeko bidean zeudela komentatu genuen.

DOS sistema berriaren bertsio berria

Elhuyar Zientzia -

IBMk kaleratu duen DOSaren bertsio berri hau 4.0a da. Aurreko bertsioak baino erabilpen errazagoa du eta tamaina handiagoko fitxategiak maneiatzeko …

Diapositibak ordenadorearen bidez

Elhuyar Zientzia -

Slidewriter testuen, scanner-en bidez sartutako irudien edota edozein grafikoren koloretako diapositibak ateratzen dituen ordenadore-periferiko bat da.

DITEXTO: testu-lanketarako programa

Elhuyar Zientzia -

OCR honekin, testuak zuzenean DITEXTO formatura pasatzen dira eta tekleatuak izan balira bezalaxe tratatu ahal izango dira.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila