Kaltzada, Pili

Sariak sarri uzta oparoa

Egitura arrunt bitxia du Donostiako Kimika Fakultatearen eraikinak. Labirintikoa iruditu izan zaigu beti eta sarritan ibili gara, galtzeko zorian, berdintsuak diruditen solairu eta geletan barna. Eskarmentu handia izan dugu aurten, nolanahi ere, zorionez, sarritan joan behar izan baitugu bertara. Oporren bezperan, adibidez, bi bider: lehena P.M. Etxenikeri emandako Asturiasko Printze Saria zela medio eta bigarrena Jesus Ugalderen X.M. Munibe Saria aitzaki hartuta. Kimika Fakultateko irakasleak biak ere, punta-puntako ikertzaileak eta, esatea zilegi bazaigu, baita goi-mailako lagun eta lankideak ere. Oso sari bakanak izan dira aurtengo horiek: neurri oso txikian bada ere, Euskal Herriko zientzi komunitatea —maila desberdinetan izanik ere— osatzen dugun guztion barru-barruan sentitu baitugu sarion eta saridunen zirrara. Bejondeizuela! Zorabiatzeko moduko gizona da Pedro Miguel Etxenike. Bere bulegoan, Donostiako Kimika Fakultatean, arbela beti egoten da edonor zorabiatzeko moduko ikurrez josita. Zorabiatzeko modukoa da, halaber, nafar honen ibilbide profesionala: Kimika Fakultatean irakasle, Materia Kondentsatuaren Fisikan Katedraduna, hain zuzen ere, BBVko Kontseilu Zientifikoko kidea, Iberdrolako Zientzia eta Teknologiarako aholkularia, Xabier M. Munibe sariduna, Ikerketako Euskadi Saria, Zientziaren Depont Saria, Vianako Printze Saria eta, berriena, Asturiasko Printze Saria. Curriculuma bezain gizena omen da bere ajenda, baina saria eskuratu berria zuela tarte bat egin zuen Elhuyarrekin hitz egiteko.

Jesus Ugalde:

Egitura arrunt bitxia du Donostiako Kimika Fakultatearen eraikinak. Labirintikoa iruditu izan zaigu beti eta sarritan ibili gara, galtzeko zorian, berdintsuak diruditen solairu eta geletan barna. Eskarmentu handia izan dugu aurten, nolanahi ere, zorionez, sarritan joan behar izan baitugu bertara. Oporren bezperan, adibidez, bi bider: lehena P.M. Etxenikeri emandako Asturiasko Printze Saria zela medio eta bigarrena Jesus Ugalderen X.M. Munibe Saria aitzaki hartuta. Kimika Fakultateko irakasleak biak ere, punta puntako ikertzaileak eta, esatea zilegi bazaigu, baita goi-mailako lagun eta lankideak ere. Oso sari bakanak izan dira aurtengo horiek: neurri oso txikian bada ere, Euskal Herriko zientzi komunitatea —maila desberdinetan izanik ere— osatzen dugun guztion barru-barruan sentitu baitugu sarion eta saridunen zirrara. Bejondeizuela! Jesusen aitak ez du oraindik batere garbi zertan ibili zen bere semea Valladolideko Unibertsitatean; ustez kimika ikastera joan zen bertara, baina geroztik ez omen du sekula ikusi nahasketak eta antzekoak egiten laborategiren batean... Kimikari teorikoa baita Jesus Ugalde, aurtengo Xabier Maria Munibe Saria jaso berri duen 40 urteko bergarrara.

Jesus Ugalde, aurtengo Xabier Maria Munibe saria

Lindanoa, kaosaren eta irtenbidearen artean

Zer egin lindanoz poluituriko lurrekin? Askoren buruan dabil galdera hori gaur egun, Euskal Herrian dugun ingurugiro-arazo nagusienetarikoa baita berau. Etorkizunean hondakinak behar bezala kudeatzeko teknikak garatuko dira, baina une honetan lurrak segurtasun-biltegietan gordetzea beste biderik ez dagoela dio administrazioak. Talde ekologistak eta herritarren elkarte asko, ordea, badituzte desadostasunak beraiekin. Ikuspegietako bi jasotzen dira artikulu honetan.

Andoni Ibarra: “Aro berri baten atarian gaude”

Injinerutza genetikoaren arloan azken boladan bizi dugun etengabeko aurrerapenak orain arte ezkutuan gordetako beldurrak agertarazi ditu: ugaztunak klona daitezkeela ikusi eta gero, gizakiaren txanda izango ote da? Bistan denez, galdera hauei erantzutea ez dagokie zientzialariei bakarrik eta martxoan Donostian egin ziren jardunaldietan esandakoa jasoz, honen guztiaren berri ematen ahaleginduko gara. Andoni Ibarra antolatzailearekin hitz egin dugu eta ahal bezain txukun jaso ditugu saio interesgarri hauetan esandakoa. Horrez gain, eta arazoa bere osotasunean hobeto uler dezagun, CAF-Elhuyar Sariko 3. sari konpartitua irabazi zuen “Klonazioaren auzia biologiaren ikuspegitik” izenburuko lana ere ondoko orrietan dator.

Itsasoa eta espazioa

Kokapena zehazteko teknikak, nabigazio-sistema zaharrak eta gaur egungoak, kostaren egitura, ozeanoen poluzio-mailari buruzko txostenak... eta horrela zerrenda luzatuz doa ia mugarik gabe. Inondik ere, gai zabal-zabala da ondoren aurkeztu nahi dizueguna. Europako ikastetxe guztietara hedatzen ari den programa honen izenburuari erreparatzea besterik ez dago horretaz ohartzeko.

… proiektu atipikoa da

Ikerketa-zentroa, fundazioa, I+Gko egitura enpresariala... gutxienez hiru izendapen horiek aipatu dizkigute Cidetec-eko arduradunek Donostiako Kimika Fakultatean eta Miramon Parke Teknologikoan egin ditugun elkarrizketetan. Hiru horiek baino deigarriagoa iruditu zaigu, ordea, gure solaskidetako batek esan diguna. Bere hitzetan, Cidetec…

Etorkizunerako teknologia

Zetiaz-Elhuyar: Cidetec etorkizuneko bokazioa duen ikerketa-zentroa da, elektrokimikak bere baitan hartzen dituen prozesu guztiez arduratzen dena. Nola uztar daiteke etorkizunerako proiekzio hori kimikaren adar zaharrena den elektrokimikarekin?

Erlojuaren kontra

Makina bat saio egin da orain arte eta hemendik aurrera ere, noski, orduak eta hilabeteak joango dira hitzaspertuan. Klimari buruzko goi-bilera, beste bat, pasa da eta oraindik ez dago mahai gainean etorkizunari buruz lasaiago egoteko modua emango digun konpromezu tinkorik. Hain zaila al da?

Esther Larrañaga: “Ingurugiro-politika bat badugu azkenik”

Lerro hauek idazten ari garelarik, Ingurugiro Legea Legebiltzarrean dago oraindik, bertan egingo zaizkion iradokizunak eta zuzenketak jasotzeko zain. Hurrengo urratsak ezagunak dira: Legea onartu egingo da ia dudarik gabe eta, azkenik, duela 18 urtetik arautu gabe zegoen arloa Lege batek jasoko du. Euskal Autonomia Elkarteari dagokion Lege hau da Eusko Jaurlaritzako Ingurugiroko sailburuordearekin zehatz-mehatz aztertu duguna.