691993(e)ko martxoa

Erreportajeak

Argazkiak ordenadore-pantailan

Otaolaurretxi, Jon -

Zenbakizko argazki-kamera berriak agertu dira oraintsu. Hortxe daude salgai jadanik, eta oker handirik gabe esan daiteke hemendik urte gutxira orain …

XXI. mendeko "epidemia"

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Horrela ere esan izan zaio Alzheimer-en gaitzari, nahiz eta zentzu hertsian epidemia edo izurrite bezala kontsideratu ezin daitekeen; jatorriz ez …

Urubi arrunta, basoetako kaheka gorria

Aihartza, Joxerra -

Urubia 37-46 cm-ko luzera eta 340-450 g bitarteko pisua duen hegaztia dugu. Tamaina ertainekoak edo handitxoa, beraz, estrigiformea izateko. Begiak …

Esfingearen enigma

Ezpeleta Arenaza, Txema -
Laguéns Capablo, María Elena -

Nori dagokio basamortuan lurperatua dirudien lehoiaren giza burua? Piramideen zaindaria ote da? Esfingearen misterioa bere horretan mantenduko duen zaharberritzeko plana …

Negutegi-efektua

Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Negutegi kontzeptua oso arrunta da gure gizartean. Eguzkitik etorritako izpiek Lurra jotzen dute eta Lurrak isladatutako beroak ezin du espaziora …

Smoga: ke-lainoa

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Sherlock Holmes-en menturak laino trinko eta zeharkaezinik barik imajinatzea zaila gertatuko zaizue zuetako gehienei. Laino horrek menturen misterioa areagotzeaz landa, …

Hiztegiak eta informatika

Arregi, Xabier -
Artola, Xabier -
Díaz de Ilarraza, Arantza -
Sarasola, Kepa -
Agirre, E. -

Orain dela gutxi arte hiztegia erabiltzeak paperezko liburu mardulen orrietan zehar aurrera eta atzera ibiltzea esan nahi zuen. Ordenadore-munduan sortu …

Emakume matematikariak

Angulo, Patxi -

XX. mendearen hasiera arte, Matematiken eraikinean parte hartu zuten matematikarien artean emakume gutxi agertzen da. Hala ere esan beharra dago …

Nikolai I. Lobatxevski (1792-1856): Ezerezetik mundu berria

Duoandikoetxea Zuazo, Javier - EHUko matematika irakaslea

Matematikaren historian gutxitan izan da Geometria ez-euklidearra aurkitzeak ekarri zuen astindua bezalakorik. Oinarri-oinarrietan krisia ezartzen zuen, baina ohi bezala, krisitik …

Albisteak

Kolon-minbiziaren adierazle

Elhuyar Zientzia -

Koloneko minbiziaren eraginez ebaketa jasan dutenek, minbizia berriz sortzeko arriskua izaten dute.

Gidaririk gabeko automobila

Elhuyar Zientzia -

Mazda eta Nissan automobilgile japoniarrek, beste inork baino lehenago atera nahi dute pilotu automatikoz hornitutako automobila, baina beren buruari hamabost …

Tunguskako "berri" berriak

Elhuyar Zientzia -

Tunguskako kataklismoa argitzeko egin diren saioek hipotesi desberdinak plazaratu dituzte. Antimateria, zulo beltz txikiak, OHEak, meteoritoak, etab... dira hipotesi horietan …

Sekretupeko informazioa

Elhuyar Zientzia -

Gobernuko ikerketa-talde baten aurka egunkarietan egindako salaketak direla eta, ikerle frantsesek sekretu medikoa zaintzen duten legeak aldatzea eskatu dute.

Nazio batuak arrain-gerran

Elhuyar Zientzia -

Nazio Batuetako indar bakezale batek nazioarteko uretan, arrantza-tokiak direla eta, estatuen artean sortzen diren liskarrak baretu nahi ditu.

Fisikari baten oroimenez

Elhuyar Zientzia -

Zeelanda Berrian jaio zen Lurrean izan den fisikari atomikorik ospetsuena, Ernest Rutherford. Bere ohorez, banku-bileteetan, lehen aldiz, bere argazkia ipini …

Plastikozko zaborra erregai bihurtu

Elhuyar Zientzia -

Zabortegietara botatzen diren plastikoetako batzuk erregai bihur daitezke. Klorurozko oinarria dutenak dira Japoniako Toshiba enpresak asmatutako prezesuaren helburu.

Bateragarritasuna datu-metaketetan

Elhuyar Zientzia -

Garai bateko ordenadoretan idatzitako testuak, gaur egun ezin dira erabili ordenadore horien eta gaur egungoen arteko bateraezintasuna dela eta.

Tekniker, euskal ikerketa-elkartea IMS programan

Elhuyar Zientzia -

Azken urteotan, IMS izenez ezagutzen den produkzio-automatizazioaren kontzeptu berri eta goi-mailakoa agertu da. Produkzio-teknologien kontzeptu berri honek enpresa-eremu eta alor …

Francis Bacon

Azkune Mendia, Iñaki -

Filosofo ingeles hau, Nikolas Bacon politikariaren semea zen. Londresen 1561.eko urtarrilaren 22an jaio zen, eta aitak bezalaxe, arrakasta handiz erregearen …

Zulo beltzak: histori pixka bat (eta II)

Arregi Bengoa, Jesus -

Zulo beltzak bazirela iradokitzen zuten lanak ez ziren aintzakotzat hartu, haien berezitasunen antzekorik zuen inolako astrorik ezagutzen ez zelako.

Euskom euskaraz

Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Industri sektoreez hitz egiten dugunean, gehienetan altzairugintza, papergintza, makina-erremintagintza, etab. izaten ditugu buruan. Hala ere, egun badaude beste industri sektore …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila