621992(e)ko uztaila

Erreportajeak

Galestik Euskal Herrira

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Maiatzaren hasieran Iolo ap Gwynn biologo galestarra izan genuen gure artean. Bisitaren helburua Euskal Herriko hizkuntz normalizazioa zientziaren ikuspegitik zein …

Rufus H. Ritchie: Zenbait zertzelada biografiko

Etxenike, Pedro Migel -

Rufus Ritchie zientzialari handia dugu, eta gizaki handia ere bai. Anitz arlotan dugu balio handiko gizona; zientzialari, irakasle eta pertsona …

Balzers-Elay: Huts-teknologia industrian

Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Teknologia berriez hitz egiten dugunean, robotak eta ordenadoreak datozkigu burura berehala. Bera, huts-teknologia izan daitekeela esateak bat baino gehiago harri …

Ezinbesteko txekeo medikoak

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Gure osasuna zer-nola dagoen ezagutzeko kezka oso zabaldua dago. Zalantza horiek argitzeko ez dago proba sinple eta kaltegabeko batzuk egitea …

Mamut ernagarriaren ezkutuko historia

Martinez Lizarduikoa, Alfontso -

Siberiako estepan Europan ezagutzen ez zen animalia ikaragarri handia omen zegoen: bertakoek Mamut izenez deitzen zutena. Animaliatzar horren hondakinak nonnahi …

Monfragüe-ko parkea: Harrapakarien santutegia

Mujika, Alfontso -

Estremaduran, Caceres probintziako iparraldean, Euskal Herritik 650 bat kilometrora, Monfragüeko parke naturala dago; Iberiar penintsulako eta, areago, Mendebaldeko Europako garrantzitsuena …

Oria, negarra darion ibaia (I)

Terés, Joxepo -

Behin eta berriz kantatu eta goraipatu den Oria ibaia, ia-ia bere sortze-ingurutik guztiz kutsatua egonik, 66 kilometroko ibilbidea egin ondoren …

SN1987A Supernobaren 5. urtebetetzean

Arregi Bengoa, Jesus -

Aspaldian ez dugu SN2987A supernobari buruzko berririk eman, baina aipatutako supernobaren 5. urtebetetzea aitzakiatzat hartuz, aldizkari tekniko batzuk ikerketen gaur …

Katagorria, akrobata xarmangarria

Aihartza, Joxerra -

Euskal Herrian bizilagun ditugun ugaztun basatien artean ez da izanen, seguruenik, katagorria bezain atsegin eta begi onez onartzen den espezierik.

Sexu-testak direla eta

Barrenetxea, Tere -

Joko Olinpikoek, goi-mailako kirol-iharduera guztiek bezala, publiko orokorrarentzat guztiz ezezagun diren alderdi asko dituzte. Horien artean emakumeentzako probetan parte hartzeko …

Mila bidaiarirentzako hegazkina

Otaolaurretxi, Jon -

Bidaia bakoitzean mila pertsona eta beren kargamentua garraiatzea da hegazkingileek epe motzean ezarri nahi duten marka. Horretarako diseinuan aldaketa iraultzaileak …

Demokrazia airean

Sarasola Ledesma, Joxemai -

Gaur egun etengabe hartu behar dira erabakiak. Eta hauetako asko eta asko talde baten barnean hartu behar dira. Guztiak ados …

Mundu kuantikoaren harrigarritasunak

Cantero, Alberto -

Bukatzear dagoen XX. mende honek izugarrizko iraultza ekarri duela esango bagenu, zalantzarik gabeko egiaren baieztapena baino ez genuke egingo, Fisikari …

Nahaste-borrastea IV

Angulo, Patxi -

Badirudi oporraldi bat hurbiltzen zaigunean nahaste-borrastezko bilduma berria argitaratzea ohitura bihurtzen ari zaigula. Hori da, hain zuzen ere, gure asmoa, …

Albisteak

Peter Mitchell zendu da

Elhuyar Zientzia -

Peter Mitchell, 1978.ean kimikako Nobel saria jasotakoa, hil egin zen joan den apirilaren 10ean minbiziak jota.

Siliziozko neurona

Elhuyar Zientzia -

Injineru ingeles eta estatubatuarrek siliziozko lehen neurona sortu berri dute. Neurona hau txip-a besterik ez da eta garuneko zelulen iharduera …

Ia betirako izango den arrastoa

Elhuyar Zientzia -

Orain dela 3,6 milioi urte Tantzaniako iparraldean sumendi bate isuritako hauts-lainoak ingurua estali zuen. Paleoantropologoak, hauts haien gainean oin-arrasto batzuk …

Lehen sinkrotroi europarra

Elhuyar Zientzia -

Lehen sinkrotroi europarra izango dena Grenoble-n hasi dira eraikitzen eta helburua mikroegiturak analizatzeko X izpi indartsuak sortzea da.

"1 formula": erregai-gerra

Elhuyar Zientzia -

Azken urteotan petrolio-etxeek garrantzi berezia izan dute automobil-lasterketetan.

Alemania: ozonoa zaindu nahian

Elhuyar Zientzia -

Europako Ekonomi Elkarteko hamabi estatuek ozono-geruza zaintzeko neurri bereziak hartu berri dituzte.

Argia baino azkarrago?

Elhuyar Zientzia -

Posible al da argia baino abiadura handiagoz mezurik bidaltzea? Bi ikerlari amerikarrek baietz diote.

Sumendi poluitzaileak

Elhuyar Zientzia -

Ikerlari-talde batek Etna sumendiak azken hamabost urteotan igorritako gasei buruzko azterketa plazaratu berri du.

Mamutak gizakiak akabatu zituen

Elhuyar Zientzia -

Ikerlari batek dioenez, Iparramerikan mamutak ehiztarien eraginez galdu omen ziren eta gauza bera gerta omen dakieke elefanteei.

Montzoien nondik norakoa

Elhuyar Zientzia -

Indiar Ozeanoan udako montzoien intentsitateak glaziazioekin zerikusirik baduela pentsatu izan da orain arte. Talde angloiparramerikar batek frogatu duenez, 350.000 urte …

Diamantea lortu nahian

Elhuyar Zientzia -

Oro har fuelerenoen molekulak sintetizatzeko aurkitutako metodoaz geroztik izugarrizko ikerketa-lasterketan ari dira ikerlariak.

Amorrua eta injinerutza genetikoa

Elhuyar Zientzia -

Ikerlari belgikar eta frantziarren arabera, eskala handian burutu berri den amorruaren aurkako azeri-txertaketaren kanpaina arrakastaz burutu da.

Rudolf Heinrich Hertz

Azkune Mendia, Iñaki -

Fisikari aleman hau Hamburg-en munduratu zen 1857.eko otsailaren 22an. Bere fisika-doktoregoa Berlingo unibertsitatean 1880. urtean amaitu zuen, 1885. urtetik 1889.erarte …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila