3172015(e)ko martxoa

Erreportajeak

Homo generoak uste baino sustrai sakonagoak ditu

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Etiopian aurkitutako hominino baten fosilak 2,8 milioi urte inguru dituela kalkulatu dute. Inoiz aurkitu den Homo generoko fosilik zaharrena da, …

Jateak sortzen du mendekotasuna, ez janak

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Azken urteotan, asko zabaldu da elikagai jakin batzuek mendekotasuna eragin dezaketelako ideia. Azukreak, gatza eta gantzak dira susmagarri nagusiak, eta …

Elkarrizketak

Alejandro Cearreta Antropozenoaren lantaldeko kidea

“Indar geofisiko bilakatu gara, eta inoiz egon ez den puntu batera ari gara eramaten planeta”

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

“Noiz hasi zen Antropozenoa?” izenburupean, garai geologiko berri baten hasierarako data zehatz bat proposatu du Antropozenoaren lantaldeak, Quaternary International aldizkarian: …

Analisiak

Infekzioen globalizazioa

Basaras, Miren - Mikrobiologiako Irakasle Titularra

Azken urteotan, sarri entzun izan ditugu zenbait infekzioren izen bereziak; entzun izan dugu, halaber, mehatxu bat direla infekzio horiek, hala …

Lekukoak

Enkarni Gomez Genua Zientzialari feminista

“Zientzia ez da letra larriz idatzitako balio horien jabe, hortik oso urruti gaude”

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Eztarria urratua izanagatik, oso garbi eman ditu erantzunak Gomez Genuak. Zientziarekiko eta ikerketen helburuekiko kritiko ageri da, eta, aurrera begira …

Istorioak

Argiaren denborak

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

“Eta argiak, benetan, denbora bat beharko balu Jupiterretik hona iristeko?” pentsatu zuten.  Cassini eta Rømer azalpen baten bila zebiltzan; ezin …

Ekinean

Maialen Garmendia Maylin Ingurumen zientzien ikertzailea

“Banuen esparrua zabaltzeko gogoa”

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Maialen Garmendia klima-aldaketari buruzko BC3 zentroko ikertzaileetako bat da. Bere lana oso gustukoa izateaz gain, aitortu du, BC3n hastera bultzatu …

Atarikoa

Ekainera arte, bagoaz

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Bihilabetekari gisa hasi zuen ibilbidea Elhuyar Zientzia eta [orduan] Teknika aldizkariak 1986an. Hiru urte geroago, 1989an, hilabetekari bihurtu zen, eta …

Umore grafikoa

Gai librean

Katalisi heterogeneoaren bidez, jasangarritasunaren bila

Agirrezabal Telleria, Iker - Bilboko Ingeniaritza Goi Eskola Teknikoa, Ingeniaritza Kimikoa eta Ingurumenaren Ingeniaritza Saila, UPV/EHU

XIX. eta XX. mendeetako industriaren iraultzak produktu berriak ez ezik produktu horiek ekoizteko prozesuen aldaketak ere ekarri zituen. Burdina eta …

Egunero ez ditu 24 ordu egunak

Azkargorta Aretxabala, Jon - Fisikan doktorea. Bilboko Ingeniaritza Goi Eskolako irakasle eta ikertzailea

OHARRA: Testu hau automatikoki igo da webgunera, eta formuletako ikurrak ez dira ondo ikusiko beharbada. Hala bada, jo artikuluaren PDFra …

Albisteak

Uste baino lehenagoko homininoak ziren tresnak gai

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Hominino batzuk gai ziren tresnak erabiltzeko uste baino askoz lehenago, nazioarteko ikertzaile-talde batek Science aldizkarian argitaratu duen lan baten arabera …

Paleolitoko grabatuak aurkitu dituzte Ekainetik hurbil dagoen Erlaitz kobazuloan

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Goi Paleolitoko grabatu batzuk aurkitu ditu Antxieta Jakintza Taldeak Erlaitz kobazuloan (Deba, Gipuzkoa). Alvaro Arrizabalaga EHUko arkeologoak eta haren taldekideek …

Antibiotikoekiko erresistentea den tuberkulosiaren bilakaera historikoa

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Tuberkulosia eragiten duen bakterioaren aldaera gogorrenetako baten bilakaera historikoa aztertu du nazioarteko ikerketa-talde batek, haien DNAtik abiatuta. Ikusi dute bakterio …

Bizkarroiak elkarlanean edo lehian, ostalariaren portaera aldatzeko

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Bi zizare bizkarroi ostalari berean bizi direnean eta helburu bera dutenean, indarrak batzen dituzte ostalariaren portaeran eragiteko; helburu desberdinak dituztenean, …

Giza garunaren garapenean aldeak aurkitu dituzte enbrioi ar eta emeen artean

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Giza enbrioiaren garuna garatzean, ar edo eme izan geneen espresio-patroia aldatzen ote den ikertu du Erresuma Batuko ikertzaile-talde batek, eta …

Marten inoiz hautemandako gandorrik garaiena aztertu du EHUko Planeta Zientzien Taldeak

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Duela ia hiru urte, 2012ko martxoan, astronomozaleek Marteren diskoaren ertzetik gorantz zihoan gandor baten irudia jaso zuten, munduko hainbat lekutatik. …

Ozeanoen azidotasuna satelite bidez neurtu dute

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Teknika berriak erabiliz, itsasoren azidotasuna satelite bidez neurtu du nazioarteko ikertzaile-talde batek. Lehen hurbilketa bat da, eta bere mugak ditu, …

Giza garuna handitzearen gako genetikoak

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Gizakien garuna gainerako primate eta ugaztunetan baino handiagoa izateko gako izan litezkeen gene bat eta gene-erregulatzaile bat identifikatu dituzte, bi …

Litioaren jatorri leherkorra

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Unibertsoko litioak hainbat jatorri ditu: zati bat Big Bangean bertan sortu zen, eta beste bat izpi kosmikoek eragindako erreakzio nuklearretan. …

Zeres planeta nanotik gero eta gertuago

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

NASAren Dawn zunda 2007an atera zen asteroideen gerrikorantz. Marte eta Vesta asteroidea inguratu ondoren, bere helburu nagusira heltzear da: Zeres …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila