2782011(e)ko iraila

Gai nagusia

Saguzarraren urtea, diren bezalakoak ikusteko

Gurekin bizi dira saguzarrak, eta, hala ere, ez ditugu asko ezagutzen. Gaueko hegalariak dira, eta haien soinua ez da guretzat entzungarria. Maiz, itzal bat besterik ez dira guretzat. Itzal horretatik abiatuta sortu dugu haietaz dugun irudia, baina zoologoek esaten dute neurri batean irudi okerra dela. Are gehiago, ezezagun izateak eta sortu dugun irudiak kalte egiten dietela saguzar-koloniei. Arazo horri aurre egiten laguntzeko, Saguzarren Nazioarteko Urtea izendatu dituzte UNEP eta EUROBATS erakundeek 2011 eta 2012. Saguzarrak ezagutarazteko eta itzal hutsa izateari uzteko helburua dute. Artikulu hauetan, Joxerra Aihartza EHUko zoologoak eta haren taldekoek lagundu digute aurkitzen zer dagoen saguzarren itzalaren atzean.

Erreportajeak

Exoplanetak. Lurraren parekoen bila espazioan

Azkeneko 15 urteetan 600 planeta identifikatu ditugu eguzki-sistemaz kanpo. Orain dela 25 urte, berriz, eguzki-sistemako planetak baino ez ziren ezagutzen. …

Aduana, epe ezezaguneko geldialdia

Izan dezaketen arriskuarengatik, edo helmugara behar bezala iristeko dituzten eskakizunengatik, neurriak hartu behar izaten dira substantzia biologikoak eta kimikoak garraiatzeko. …

Elkarrizketak

"Zientziaren eta pseudozientziaren artean luze egon ondoren, bada garaia egia esateko"

Bizitza osoan izan du gertu Edzard Ernstek medikuntza alternatiboa. Batzuetan, erabili izan du, eta, beste batzuetan, baztertu. Garai batean, zalea …

Analisiak

Zuzenean ekinez, gazteak piztu

Zientziaren eta teknologiaren gaitasunak ezinbestekoak dira gaur egungo gure gizartean, zientzia eta teknologia oso presente dauden gizartean, alegia. Hala ere, …

Mundu digitala

3D inprimagailuak

Gailu mugikorretan 3D pantailak sartzen ari direla izan genuen hizpide aurreko zenbakian. Hiru dimentsioekin jarraitzeko, horrekin zerikusia duen beste teknologia …

Gogoetan

Ordenagailuaren hasierako lan ezkutuak

Ordenagailua itzalita egon daiteke, baina inoiz ez erabat itzalita. Haren txipen artean, bada beti piztuta egoten den bat. Korronte txiki …

Istorioak

Serge Voronoffen gaztetzeko metodoa

Txalo-zaparrada batekin amaitu zen Serge Voronoffen hitzaldia. 1923ko Zirujauen Nazioarteko Kongresuan, Londresen, mundu osoko puntako 700 zirujauk txalotu zuten Voronoffen …

Atarikoa

Saguzarrekiko pasioa

Saguzarraren urtean gaude. UNEPeko espezie migratzaileen konbentzioak eta EUROBATS erakundeak bultzatuta izendatu dira 2011 eta 2012 Saguzarraren Nazioarteko Urtea, eta …

Umore grafikoa

Gai librean

Zelulen funtzionamendua ulertuz proteina-bidezidorren azterketaren bitartez

Zelulak biziaren oinarrizko elementuak dira, izaki bizidunen unitateak alegia: izaki bizidun guztiak daude zelulaz osatuta. Gizakiak, adibidez, 70 bilioi zelulaz …

Liburutegia

Atomoen ikuskizuna

Elementu kimikoei buruzko liburu bat bada ere, The Elements teknologiaren dibulgazioari buruzko liburu bat da. Elementuak erakusten ditu, dituzten aplikazio …

Albisteak

Antirretrobiralak eraginkorrak dira hiesetik babesteko

Urrun daude oraindik, dena den, ohiko prebentzio-bideek ematen duten babes-mailatik Saharaz hegoaldeko Afrikan egindako bi ikerketatan, frogatu dute hiesa tratatzeko …

Frijituta, egosita, erreta... eta, azkenik, sekuentziatuta

26 ikerketa-zentroko partzuergo batek lortu du patataren genoma sekuentziatzea Mundu osoko 26 ikerketa-zentrok elkartuta egindako ahaleginari esker, lortu dute patataren …

Animalia-zelulak gizakietan transplantatzean ez errefusatzeko metodoa garatu dute EHUn

Animalia-zelulen transplanteak gizakietan errefus immunologikorik eragin ez dezan, zelulen mikrokapsulazioaz baliatzen den metodo bat garatu du EHUko Ainhoa Murua biokimikariak. …

"Galdutako" apo bat aurkitu dute

Ansonia latidisca apoa 1924an ikusi zuten azkenekoz. 87 urtean zientzialariek ez dute apo horren berririk izan, eta galdutako apo bilatuenen …

Metano gutxi wallabien digestioan

Tammar walabiek, kanguru txiki batzuek, ez dute ia metanorik isurtzen digestio-hoditik, nahiz eta belarra eta hostoak jaten dituzten. Horren zergatia …

C hepatitisaren sagu-eredua lortu dute

Rockefeller Unibertsitateko ikertzaileek C hepatitisaren sagu-eredu bat egitea lortu dute. Immunologoen esanean, sagu-eredu hori izatea mugarri bat izango da gaixotasunaren …

Lurrak sortzean zuen beroaren erdiari eusten dio oraindik

Geoneutrinoak detektatuta, fisikari japoniarrek ondorioztatu dute Lurrak duen beroaren erdia zor diola erradioaktibitateari. Beste erdia Lurra eratu zenean zuen beroaren …

Saturnoko ekaitz erraldoia aurreratu egin da

Hogeita bederatzi urte eta erditik behin, ekaitz erraldoi bat gertatzen da Saturnon. Erregulartasunez. Azkena, ordea, espero baino bederatzi urte lehenago …

X izpiak, luma fosilduen koloreak ikusteko

Nazioarteko ikertzaile-talde batek teknika ez-suntsitzaile bat garatu du luma fosilen koloreak aztertzeko. Estatu Batuetako Energia Sailaren SLAC laborategiko sinkrotroiak sortzen …

Haizeaz baliatu gabe gainditzen dute antzara indiarrek Himalaia

Gauez egiten dute migrazioa, gorantz bultzatuko lituzkeen haizerik ez dagoenean Uste zutenaren kontra, nazioarteko zientzialari-talde batek ikusi du antzara indiarrek …

Japoniak lur arraroak aurkitu ditu itsaspean

Tokioko Unibertsitateko ikertzaileek jakinarazi dutenez, Ozeano Barearen hondoan, itsas jalkinetan, 80-100 mila tona lur edo metal arraro daude. Nature Geoscience …

Usaimena dagoen zatian handitu zitzaien garuna lehenengo ugaztunei

Usaimena prozesatzen duen garuneko zatia handitu ahala hasi zitzaien handitzen antzinako ugaztunei garuna, Science aldizkarian argitaratutako ikerketa baten arabera. Carnegie …

Antimateriazko atomoak sortu, eta 15 minutuz atxiki dituzte

Antihidrogenozko atomoak sortu dituzte CERN laborategian, eta 15 minutuz baino gehiagoz atxiki dituzte beren kasa desintegratu baino lehen; zehazki, 1.000 …

Eremu magnetikoa erabili dute odolaren biskositatea txikitzeko

Estatu Batuetako Temple eta Michigan unibertsitateetako bi fisikarik Physical Review E aldizkarian azaldu dutenez, eremu magnetiko handiek nabarmen jaits dezakete …