2752011(e)ko maiatza

Gai nagusia

Mina eta plazera

Guztiok bizi ditugu, baina, hala ere, zaila egiten zaigu haiek definitzea. Txanpon beraren bi alderdiak dirudite, baina ez dira. Batak bestea baztertzen duela dirudi, baina ez da hala. Biek erabiltzen dituzte sistema neuronal berdinak, baina ez erabat. Bizirautearekin lotuta daude, baina ez horrekin bakarrik. Eta zientzialarientzat oraindik alderdi ezkutu asko badituzte ere, pixkanaka haiek argitzen ari dira. Plazer handiz.

Elkarrizketak

Sylvia Earle National Geographic-eko ozeanografoa

"Edonork jantz dezake maskara eta urpean sartu, eta pentsatzeko modua aldaraziko dioten gauzak ikusiko ditu"

Rementeria Argote, Nagore - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

Aukera txikiena ere aprobetxatzen du Sylvia Earle ozeanografoak, gizakiak ozeanoetan egin dituen hondamendiak salatzeko eta ozeanoak zaintzearen garrantzia eta beharra …

Analisiak

Aurrerapenaren arriskuak: zientzia, teknologia eta eztabaida soziala

Rodríguez, Hannot - Consortium for Science, Policy &amp

Zientzia eta teknologia oso garrantzitsuak dira industrialki garatutako gizarteen ongizate eta lehiakortasun ekonomikorako. Berrikuntzarako gaitasuna, hau da, merkaturatu daitezkeen ezagutzak …

Mundu digitala

Bilatzaileak ere sare sozialen arrastoan

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Sare sozialen bidez, gure gustuak, aurkikuntzak eta egindakoak lagun eta ezagunekin partekatzea ohikoa bihurtu zaigu. Joera hori beste esparru eta …

Gogoetan

Kablea urpeko elementuen kontra

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Itsasoa oztopo bat izan daiteke. Oro har, komunikazioaren munduan, oztopo handi bat da, izan ere. Itsaso zabal baten mutur batetik …

Istorioak

Miriam Rothschild, zoologoa jaiotzez

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

"Ez dago arkakusoenganako maitasuna sentitzen duen jende askorik, baina nik maite ditut", zioen Miriam Rothschild-ek, esku-ahurrean dozena-erdi bat arkakuso erakutsiz. …

Atarikoa

Min eta plazer konplexuak

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Erraz ezagutzen diren sentsazioak dira mina eta plazera. Baina barru-barrukoak izanagatik, lanak izaten ditugu haiek zer diren hitzekin azaltzeko. Gu …

Umore grafikoa

Gai librean

Medikamentuen faltsifikazioaren eragina munduan

Zarate Sesma, Jon - Farmazian doktorea. Biofarmazia, Farmakozinetika eta Farmazia-teknologiako irakasle kolaboratzailea
Domínguez-Gil Hurlé, Alvaro - Botikaria Gijón-en (Asturias)
Gómez López-Tello, Paloma - Botikaria Bilbon
Calvo Hernáez, Begoña - Farmazian eta Farmazia Teknologian katedraduna

Medikamentuen faltsifikazioa nahiko gertaera berria da. Azken hamarkadetan, asko igo da markako medikamentuen nahiz generikoen faltsifikazioen kopurua, eta mundu osora …

Liburutegia

Egunerokoaren zientzia

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

1999ko Fisikako IgNobel saria Len Fisher ingelesak irabazi zuen. Sari horiekin benetako ikerketak saritzen dira, aldizkari espezializatuetan argitaratutakoak, baina oso …

Albisteak

Bularreko minbizi-zelulen metabolismoa aldatzen duen proteina bat aurkitu dute

Elhuyar Zientzia -

Minbizia, eta, bereziki, bularreko minbizia, garatzea zerk eragiten duen ezagutzeko bidean aurrerapauso bat eman dute martxoan Cancer Cell aldizkarian argitaratutako …

John Milnor, 2011ko Abel saria

Elhuyar Zientzia -

Dimentsio anitzeko espazioen ikerketaren aitzindaria da Milnor John Milnor matematikari estatubatuarrak jasoko du aurtengo Abel saria. 80 urte ditu, eta …

Odol-analisi bidez, errefusei antzemateko aukera

Elhuyar Zientzia -

Odolean emailearen DNA-kantitateak gora egitea errefusaren adierazle izan liteke Transplanteak egin zaizkien pazienteei odolean antzeman dakieke organoak errefusatu dituzten edo …

Munduko grabitatearen mapa

Elhuyar Zientzia -

ESAko GOCE sateliteak oso zehaztasun handiz neurtu du grabitatea Europako ESA agentziako GOCE satelitearen neurketak erabiliz, Lurraren grabitatearen maparik zehatzena …

Bizidun zelulanitzen dibertsifikazioa eta sorrera uste baino lehenago gertatu zen

Elhuyar Zientzia -

Itsasoko algen itxurako fosil batzuk aurkitu dituzte, duela 600 milioi urtekoak, Txinako Anhui probintzian, Txinako Zientzia Akademiako eta Virginia Estatu …

Euskarazko Tesien II. Koldo Mitxelena sariak jaso dituzte bost doktorek

Elhuyar Zientzia -

Koldo Garcia, Maite Oronoz, Jaime Zubero, J. Inazio Marko eta Idurre Alonso dira Euskarazko Tesien II. Koldo Mitxelena sarietako sarituak. …

Hesteetako bakterioen mesede gehiago argitara

Elhuyar Zientzia -

Zenbait ikerketatan ikusi dute hesteetako bakterioek ostalariak babestu egiten dituztela hainbat gaixotasunen aurrean Gripea hartzea saihesten dute, saguei hil arte …

Progesterona, espermatozoideen sustagarri

Elhuyar Zientzia -

Obuluek isuritako progesterona pizgarri handia da espermatozoideentzat, Alemaniako eta Estatu Batuetako bi ikerketa-talde independentek Nature aldizkarian adierazi dutenez. Obulurantz erakartzen …

Ohikoak baino ehun aldiz azkarrago kargatzen diren bateriak sortu dituzte

Elhuyar Zientzia -

Baterien katodoak egiteko modu berri bat garatu dute Illinois Unibertsitatean: metaketa-lana egiten duen materialaren geruza mehe-meheak hiru dimentsioko egitura batean …

Landare klonikoak, laster baratzean

Elhuyar Zientzia -

Jateko erabiltzen ditugun landareen barietate klonikoak lortzeko metodo bat argitaratu du Science aldizkariak. Frantziako Nekazaritza Ikerketarako Institutuan garatu dute metodoa, …

Amniozentesitik abiatuta 150 sindrome genetikori antzemateko teknologia aurkeztu du Genetadik

Elhuyar Zientzia -

Jaio aurretiko diagnostiko zabaldua egiteko amniozentesian oinarritutako gailu bat aurkeztu du Genetadi Biotechek XXVI. Giza Genetikako Kongresu Nazionalean, Murtzian. Mikroarray-en …

Duela 40 milioi urteko akaro batzuek trukatuta zituzten sexu-rolak

Elhuyar Zientzia -

Baltikoko anbarean topatu dituzte: akaro arra eta emea, kopulatzen. Michigango Unibertsitateko eta Errusiako Zientzia Akademiako ikertzaileek fosila aztertu dute, eta …

Urrutira joateko gene bat

Elhuyar Zientzia -

Hegaztien migrazioaren luzeran eragiten duen gene bat identifikatu dute ADCYAP1 genea zenbat eta luzeagoa izan, orduan eta migrazio luzeagoak egiten …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila