1842003(e)ko otsaila
Erreportajeak
Eva eta giza klonazioa
Joan den abenduaren 27an Eva jaio zela esan ziguten, eta jaioberri hura klonatutako lehen gizakia zela. Eta esan ziguten proba …
Biodiesela erregai txukuna ote?
Oraindik guztion ahotan dago Prestige -ren auzia. Hondamendia ikusita, inoiz baino beharrezkoagoa da petroliotik eratortzen diren erregaiei ordezkoren bat bilatzea, …
Bizitza belar-itsasoan
Telebistan behin eta berriro ikusi ditugu sabana afrikarreko irudiak: ugaztun-talde amaigabeak larreetan barrena, bazka bila, etengabeko migrazioan. Horien antzekoak ziren …
Puntako teknologia tunelgintzan
Tunelak teknika geologikoen erakustaldirik bikainenetakoak dira: alegia, gizakiaren eta bere asmoen eta lurraren arteko borrokaren emaitza ikusgarrienetakoak. Horregatik, ingeniarientzat tunelak …
Meningitisa: argi pixka bat egin nahian
Meningitisa meningeen, hau da, nerbio-sistema zentrala (bestela esanda, garuna eta orno-muina) estaltzen duten mintzen inflamazioa edo hantura da. Meningeak hiru …
Zilarrik gabeko argazkiak
Dendara eraman ordez, saiatu al zara inoiz argazkiak etxean errebelatzen? Zuri-beltzekoekin, tira, baina koloretakoak errebelatzea ez da lan makala. Dozena-erdi …
Polimeroen monomero-hondarrak murriztu egin daitezke
Zientzialari eta ikertzaileen ahotan maiz entzuten da polimero hitza. Baina zer dira polimeroak? Non topa ditzakegu? Eta nola sortzen dira?
Heriotzek aberastu zuten gizona
Samuel Colt 1814. urtean jaio zen Cunnecticuten (AEB). Batzuen onerako eta besteen kalterako, bere ametsik handiena errealitate bihurtu zuen: berak …
Intxaurra
Uranga, Ane Miren -
Intxaurra guztiz osasuntsua da, eta, hori dela eta, astean hiruzpalau aldiz jatea gomendatzen da.
Askotariko gaiak eta idazle gazteak
Hamarkada bat igaro da ia zientziaren dibulgazioa saritzeko CAF-Elhuyar sariak sortu zirenetik eta, aurtengo edizioaren emaitzak ikusita, beste hainbeste egingo …
Saridunekin solasean
1. saria: Kalamua: maria-ren sekretua. 2. saria: Nafarroa Garaiko pagadiak: poluzioaren atzaparretatik ihes egin ezin duen altxorra. 3. saria: …
Kalamua: maria-ren sekretua
Mendiguren Ordorika, Aitziber -
Ruiz Ortega, Jose Angel -
Azken urteotan kalamuaren gaitasun terapeutikoa eztabaidagai izan den arren, kalamuaren sendatzeko ezaugarriak ez dira berriak.
Nafarroa Garaiko pagadiak: poluzioaren atzaparretatik ihes egin ezin duen altxorra
Laurogeiko hamarkadan, une hartaraino ezagunak ziren faktoreei egozterik ez zegoen okerragotze orokorra antzeman zen. Horien artean, tradizionalki ikertutakoez gain, zientzialariek …
Kleopatra, perlak eta luxua
Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia
Ostra bat jateko orduan, edozeinek pentsa lezake barruan perla bat aurkituko duela. Baina hori ez da horrela izaten, izan ere, …
Naturaren seme ezkutuak
Unibertsoak sekretu asko dauzka guretzat gordeta. Urteen poderioz, horietako batzuk ulertu ditugu, beste batzuk ulertzeko bidean gara eta nork daki …
Elkarrizketak
John Walker: "Biomakinen zatiak erabili beharrean, hobe da haien oinarri kimikoa ulertu eta aplikatzea"
Frantzian eta Estatu Batuetan lan egin zuen arren, John Walker biokimikari britainiarra Cambridgeko Unibertsitatera joan zen Fred Sanger biokimikariak gonbidatuta. …
Albisteak
Antidepresibo azkarragoak
Leioako Farmazia Fakultatean antidepresibo azkarragoak lortzeko ahaleginetan ari dira.
Erreinu berria itsasoko tximinietan
Duela gutxi, Atlantikoaren erdialdeko dortsaleko tximinia batetik hurbil jasotako jalkineko bizidunen DNA aztertu eta zuahitz filogenetikoa osatu dute.
Denak akabatu eta kito!
AEBetan arduratuta daude Mississippi ibaiko espezie batzuk Laku Handietara iristeko arriskua dagoela eta.
Molekula bera sendatu eta gaixotzeko
Nucleostemin izena eman dioten proteinak zeregin garrantzitsua eduki dezake zelulen zatiketan. Ikertzaileek proteina horren kantitate oso handiak detektatu dituzte laborategian …
Mingaina: behi eroen gaitzaren ezkutaleku?
Hamsterrekin egindako ikerketa batean, behi eroen gaitza eragiten duten prioiak mingainean metatzen direla ikusi da. Hortik ondorioztatu dute ikertzaileek behietan …
Emakumezko zientzialariei protagonismo handiagoa
EMATEK proiektu europarrak garapen teknologikoa sustatu nahi du eta protagonismo handiagoa eman nahi die emakumezko zientzialariei eta teknologian aritzen direnei.
Bero-mikrotrukagailuaren prototipoa
TEKNIKER zentro teknologikoa bero-mikrotrukagailu baten prototipoa egiten ari da. Tresna horrek fluidozko fluxuen trukearen bidez funtzionatzen du.
Uste baino katamotz iberiar gutxiago
Katamotz iberiarra aspaldian dago desagertzeko arriskuan, baina, joan den urteko kontaketaren ondoren, egoera kritikoa dela dirudi.
Hostoak lore-lanetan
Europako palmondo nanoa intsektuez baliatzen da polinizatzeko.
Izarrezko eraztuna Esne-bidearentzat
Esne-bidearen ertzean, orain arte ikusi gabeko izarrezko eraztun bat aurkitu dute. Ikertzaileen hitzetan, eraztuna gure galaxiaren eta beste galaxia txikiago …
Desinfektatzaile ahaltsua
Erresuma Batuko Medipure enpresak albo-ondoriorik eragiten ez duen desinfektatzaile ahaltsu bat aurkeztu du ospitaleetan erabiltzeko.
Berotegi-efektuan hegaldiek duten eragina gutxitzeko modua
Epe luzera, arrasto zuriek eragiten duten kaltea karbono dioxidoak eragiten duena baino handiagoa dela kalkulatu dute Londresko Imperial College-ko ikertzaileek.
Ekaitza orkatzarentzat ona ote da?
Ikertzaileek 1999an Frantzian izan ziren ekaitzek sorturiko ondorioak landu dituzte. Beren azterketaren arabera, basoetara lehen baino askoz ere orkatz gehiago …
Zein itxura du espazioak?
Galdera horri erantzuteko, Nazioarteko astronomo-talde batek hondoko mikrouhin-erradiazioan dauden tenperatura-fluktuazioak aztertzeko asmoa dauka.
Emakumeak, anemia faltziformearen ondorioetatik babestuago
Anemia faltziformea herentziazko gaixotasun bat da, eta gaixoak igitai-itxurako globulu gorriak dituela da ezaugarri nabarmena. Ondoriak gizonezkoetan emakumeetan baino larriagoak …
Erretxina: inurrien antibiotiko
Europako Formica paralugubris inurri-espezieak inguruko pinuetako erretxina biltzen du habiak desinfektatzeko. Hori ondorioztatu dute lausanako Unibertsitateko ikertzaileek.
Izar-mota berria
Nano marroien antzeko propietateak dituen izar-mota berri bat aurkeztu dute Ameriketako Astronomia Elkartearen bileran.
Erradiazioarekiko erresistentziaren gakoa
Israelgo Weizmann Institutuan egindako ikerketa batean ikusi dute Deinococcus radiodurans bakterioaren genomak donuts-itxura duela eta genoma berearen lau kopia dituela, …
Planeta bat 5.000 argi-urtera
Urtarrilean aurkeztu zen jendaurrean inoiz urrunen detektatu den planeta, OGLE-56b. Kalkuluen arabera, Jupiter baino 2,6 bider handiagoa da eta Saturnoren …
Australiako lur azpiko altxorra
Australian orain arte ezagutzen ez zen trufa-genero bat aurkitu dute: Amarrendia. Amanita phaloides pozoitsuaren familia berekoa da, kolore zurikoa eta …
Antibiotiko arrunta loaren gaitzaren aurka
Loaren gaitza edo tripanosomiasia gaixotasun hedatuena da Afrikan hiesaren ondoren, eta heriotza asko eragiten ditu. Gaitzaren eragilea bizkarroi bat da, …
Esne-bidean azkar mugitzen den zulo beltz bat detektatu dute
Supernoba baten ondorioz ari da GRO J1655-40 zulo beltza mugitzen. Astronomo frantziarrek eta argentinarrek detektu dute Hubble teleskopioaz, eta horrekin …
Grabitatea ez da bat-batekoa
Erlatibitatearen teoriaren arabera, grabitatearen efektua 'mugitu' egiten da espazioan, argiaren abiaduran. Orain, fisikarien neurketek baieztatu egin dute hori.
Miraria Australiako arrezifeetan
Australiako koral-hesia osasun betean dagoela iragarri du hango Itsas Zientzien Institutuak.
Telebista analogikotik digitalera
2010. urtean. itzalaldi analogikoa deiturikoan sartuko gara eta, ondorioz, telebista eta irrati guztiak seinale digitalean emititzen hasiko dira. Horrek bi …
Institute of Physics on line
Britainia Handiko Institute of Physics erakundeak Interneten jarri ditu bere aldizkariaren edukiak, doan.
Zelula ametatik bihotz-ehuna sortu dute
Lehenengo aldiz, enbrioien zelula ametatik abiatuta, giza bihotz-ehuna sortu dute laborategian.
Ilargiak Lurretik eraman zuena
Ilargia Lurretik gero eta urrutiago dago. Eta, ihesean, Lurretik lapurtutako materiala daramala dirudi. Batzuen ustez, bi planetaren arteko talka batean …
Jakintza hedatuz
Idiazabal gazta zahar berria
Gazta egiteko, gatzagia nahitaezko osagaia da. Baina, azkenaldi honetan, mendeetan erabili den gatzagi tradizionala galtzear zegoen.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
