1401999(e)ko otsaila

Erreportajeak

Gaixotasun kardiobaskularrak: XXI. mendeko izurritea

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Hiltzeko bide ugariena izaten jarraitzen dute herrialde askotan, baita gurean ere. Miokardioko infartuak, bularreko anginak, bat-bateko heriotza edo garuneko istripu …

Konpost-a

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Lorezaintzan dabilenarentzat "konpost" ez da hitz berria inolaz ere. Baina, azkenaldian, gainerakook ere nahikoa maiz entzuten dugu hitz hori eta, …

SAT/OIL EGITARAUA: Langilearen ingurugiro-arreta areagotzeko tresna

Etxaide, Maider -

Abenduaren 10-11n Madrilen Osasuna, Ingurugiroa eta Lana (SAT/OIL) Egitarauaren inguruko topaketak ospatu ziren. Bertan, orain arte jorratutako bidea aztertu ondoren, …

Mareen energia elektrizitate-iturri

Susaeta, Tomasa -

Mareen energiatik energia elektrikoa lortzeko teknologia aspaldi asmatu zen, baina errentabilitate- eta ingurugiro-arazoak zirela eta, ez du aurrera egin. Azken …

Yellowstone eta Yosemite, munduko lehen Parke Nazionalak

Altonaga, Kepa - EHUko biologia irakaslea

Umetan hasi eta luzaro Yellowstone parke nazionala Yogi eta Boo-boo hartzen barrabaskerien kokagunea dela sinistuta egon eta gero, halako batean …

Abian jarri da espazioko hiria

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Mujika, Alfontso -

Joan den azaroaren 20an Proton-K jaurtigailu errusiarrak Zaria ("egunsentia" errusieraz) kontrol-modulua (FGB) espazioratu zuen; abenduaren 4an Endeavour transbordadore estatubatuarrak Unity …

Oreina: estimazio handiko animalia

Sarasua Imaz, Jose Jabier -

Zoologoek, animalien banaketa geografikoa kontuan hartuz, mundua hainbat zona zoogeografikotan banatu dute. Zona hauen mugak akzidente geografikoak dira, fluxu genikoa …

Grantecan, Kanarietako teleskopio erraldoia

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

2002. urtea. Ordurako lanean hasita egongo da Kanariar Uharteetako teleskopio erraldoia, Grantecan izenaz ezagutzen dena. Tamainaz munduko hirugarrena izango da, …

Atariak bideak zabalduz

Waliño, Josu -

Internet ezagutzen duenarentzat ‘atari’ deitutako web guneak eguneroko ogia dira. Yahoo, Excite, Telépolis edo hurbilagoko Kaixo eta antzeko guneak dira …

Itsasontzi hegalariak

Azkune Mendia, Iñaki -

Erdi itsasontzi eta erdi hegazkin hauek lurrari itsasteko efektuaz baliatzen dira itsas gainean metro batzuetako altitudean bostehun kilometro orduko abiaduran …

Material magnetiko bigunak, Magnetoelastikoak eta Magnetorresistenteak

Plazaola, Fernando -

Material magnetikoak (MM) bi atal nagusitan sailka daitezke: MM BIGUNAK eta MM GOGORRAK ataletan. MM bigunak oso eremu magnetiko ahuletan …

Haragia: indarraren mitoa (I)

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Zenbatetan entzun ote diegu guraso edota aiton-amonei "haragia jan behar da indartsu egoteko" edo "gaixo zaudela! hori haragi-xerra bat janda …

Albisteak

Pasahitzik gabe

Elhuyar Zientzia -

Internet-era sartzeko edo ezkutuko informaziora heltzeko ez da kode sekretu edo pasahitzik behar.

Errusiaren negoziorik handiena

Elhuyar Zientzia -

Azken urteetan espaziora bidali diren sateliteetako batzuk Errusiako ILS (International Launch Services) konpainiaren bidez bidali ahal izan dira.

Etorkizuneko txipak, arazo-iturri

Elhuyar Zientzia -

Elektronika-arloko konpainia garrantzitsuenetako injineruek etorkizunean erabiliko diren txipak ez direla erabat fidagarriak izango esan dute.

Klimaren bat-bateko aldaketa

Elhuyar Zientzia -

Iragan azaroaren erdialdean munduko herri garatuenetako ordezkariak eta ingurugiroari buruzko aditu nagusiak Buenos Aires-en elkartu ziren Lurraren Berotze Efektuaren egoera …

Mikrouhin-labea txartelekin

Elhuyar Zientzia -

Daewoo etxeak mikrouhin-labe berezia merkaturatu du.

Ardo zuri distiratsuaren bila

Elhuyar Zientzia -

Ardo zuriarentzat garbia eta distiratsua izatea funtsezko ezaugarria da eta ez dute hauspeakinik nahi.

Botoi antzeko bateria

Elhuyar Zientzia -

Milimetro-erdiko lodiera eta bi zentimetroko diametroa ditu.

Probabilitatearen menpe

Elhuyar Zientzia -

Zerbait gertatzeko probabilitatea baldin badago, azkenean gertatu egingo da, batez ere horretarako nahikoa denbora dagoenean.

Izar erraldoiaren haurtzaroa

Elhuyar Zientzia -

Sagittarius konstelazioan gugandik 15.000 argi-urtera dagoen Wolf-Rayet 124 izar erraldoiarena da.

Kamera eta inprimagailua batera

Elhuyar Zientzia -

"Digital in-Printer Camera" deitu diote eta inprimagailua bertan txertaturik dauka.

Marrubiak gaztetzeko

Elhuyar Zientzia -

Garuna zahartzeari nola kontra egin? Marrubiak eta espinakak janda, erantzun du James Joseph Washingtongo ikerlariak.

Pavlov-en arrainak

Elhuyar Zientzia -

Arrainak ikasteko gai diren edo ez jakiteko proba bitxia egin dute Eskoziako Stirling-eko Unibertsitatean.

Mendi berri-berriak

Elhuyar Zientzia -

Mediterraneoaren hondoa aztertzen ari diren geologoek mendikate berri-berria sortzen ikusi dute.

Indukziozko sukaldeak

Elhuyar Zientzia -

Sukalderako sistema berriena, seguruena eta egokiena dela diote adituek. Indukziozko sukaldean jakiak prestatzea oso atsegina da.

Seaflow proiektua

Susaeta, Tomasa -

Energia alternatiboen arloan espezializatuta dagoen IT Power enpresa britainiarra proiektu bat lantzen ari da mareen energiaz baliaturik energia elektrikoa ekoitziko …

Marea gora, marea behera

Susaeta, Tomasa -

Mareak itsasoetako ur-masa handien eguneroko mugimenduak dira, Eguzkiak etaIlargiak bere ardatzaren inguruan biraka ari den Lurraren gainean eragiten duten erakartze-indarraren …

Larrialdietarako ibilgailuak

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Mujika, Alfontso -

Nazioarteko Espazio Estazioak larrialdietarako ibilgailua ere izango du.

Espazio estazioen bilakaera

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Mujika, Alfontso -

1957ko urriaren 4an sobietarrek Sputnik 1 satelitea espazioratu zutenetik edo, zehatzago esanda, 1969an estatubatuarrek lehen gizakia ilargiratu zutenetik munduko bi …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila