121987(e)ko abendua
Erreportajeak
Pneumatikoak aurten 100 urte
1887. urtean, John Dunlop albaitariak bere semearen trizikloari gurpil pneumatikoa ipini zion Belfast-en. Hurrengo urtean patentatu zuen eta 1890. urtean …
1987.eko Nobel Sariak
Urtero bezala aurten ere Nobel Sariak banatu ditu Suediako Nobel Akademiak. Zientziaren inguruan aurten emandako sariei buruz zerbait azpimarratu behar …
Itsas plataformak
Bermeo aurrean (8 km itsas barruan) dagoen gas-hobia ustiatzeko Gaviota izeneko plataforma eraiki zen. Itsasoaren sakonera 106 m-koa den leku …
Kukua, kantu bat baino gehiago
Esaera zahar eta ezagun batek dioenez, apirilaren lehen egunetan kukuaren kantua lehendabiziko aldiz entzutean poltsikoak dirurik ez badaukazu, lazerian ibiliko …
Gibela: gorputzeko laborategia
Gizakiaren gibela askotan izan da fabrika batekin konparatua, eta ez arrazoirik gabe. Gibelaren existitzeko arrazoia, gorputzeko beste organoei darraien babespean …
Euskal Herriko orkideoak
Kotiledoi bakarreko landare ikusgarri hauek aipatzen ari garela pentsa dezakegu. Ba, gure artean munduan zehar espezie aurki ditzakegu, Europan 170 …
Carusoren moduan baleak kantari
Martinez, Mertxe -
Zetazeoak urpeko bizimodura hobekien moldaturiko ugaztunak ditugu, horrekin batera animaliarik handien eta astunenak direlarik. Ordena taxonomiko honen barruan badira perfekzio …
1957.eko Urriak 4, kateak hautsi ziren eguna
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Sputnik 1ak kateak hautsi zituela esatea gehiegitxo izan daiteke akaso, baina gizateriaren historian aro berri baten hasiera markatu zuenik ezin …
Untzigintzaren historia XIV: Itsas hondoa miatzen
Ozeanografia, oso zientzia berria da eta itsasoaren azterketaz dihardu. Zientzia hau, mende honetakoa dela esan daiteke gainera. Izan ere XIX. …
Unibertsoaren masa galdua
Leherketa Handiaren teoria edo Standard Big Bang Model delako ereduak arrakasta handia izan zuen Unibertsoaren sorrera eta eboluzioaren gaineko zenbait …
Zientzia newtondarraren oinarri filosofikoak
Newton Fisika modernoaren sortzailetzat hartua izan da. Bere Philosophiae Naturalis Mathematica (1687) ( Natur Filosofiaren Printzipio Filosofikoak ) liburuko lorpenak …
Zientzia Bizanzion. Medikuntza
Bizanziar medikuntzaren sorrerak, Alexandriako eskolarekin erlazio hertsia du. Dakigunez, III. mendetik VII. arte medikuntzari buruz garrantzirik handienetako tokia Alexandria izan …
Izarrarteko bidaiak
1980.eko hamarkadan izarrarteko hegalaldiei buruz hitz egitea errealista izatea al da? Ozta-ozta hogeitamar urte pasatu dira gizakiak lehen aldiz untzi …
Supereroaleak: atzo fikzio gaur errealitate
Gure munduko historia zientzien historia dela esatea, gehiegi esatea izan daiteke. Baina, zientziek historian izan duten eragina uka ezinezkoa da. …
Mendel-en analisia
Lizaso, Pili - Informatika Saila
Mendel-en legeak, beren oinarri estatistikoa dela medio, ordenadorearen bidez erraz ikas daitezke.
Elkarrizketak
Mark Anderson-ekin solasean
Wisconsin-eko unibertsitatean bada "Water Chemistry" izeneko sail bat. Sail honetan, izenak dioen legez, urari buruzko azterketak egiten dituzte. Sail honetako …
Albisteak
Metala zer da?
Elektrizitatea eta beroa erraz garraiatzen dituen materiala da metala.
Ilargi itxura
Arrain askoren buztanak, zergatik dute ilgora itxura? Azterketa baten arabera, forma horrek animaliek beren ingurune naturalean duten desplazamenduari asko laguntzen …
Zuria ala gorria?
Azterketa-serie batek aditzera eman duenez, Sirio izar egonkorra da eta bere lagun den Sirio B nano zuria da.
Segurtasun handiagoa
Ikatza ateratzeko teknika berri bat jarri dute martxan Frantzian Darcy-ko meategietan.
Martitzeko kronika
Viking Orbiter 1 sateliteak igorritako irudiak aztertu dituzte eta Marinaris haranean ikus daitezkeen orban beltzak tximinia bolkanikoak direla esan dute.
Abiadura-kaxa automatiko berria automobiletan
Ford eta Fiat automobil-etxeek automobilentzako transmisio berri bat aurkeztear daude; abiadura-aldaketa tradizional, eskuzkoa zein automatikoa, ordezka dezakeena.
Automobil eguzkizalea
Ford etxeak furgoneta berezi bat egin du: sapaian 1,2 m2-ko eguzki-panelak dauzka.
Malawi lakuaren sekretuak
Negu honetan Malawi lakuan murgilduko dira zientzilariak. Urrunetik gidatutako miniurpekuntzi baten bidez ikerlariek laku honen ekosistema delikatua aztertu ahal izango …
Skia eta ekologia ez omen datoz bat
Pasa den uda honetan lagun asko hil da Alpe Mendietan euriteen ondorioz gertatutako luizien kausaz. Luizi hauek, skiatzeko pistak zabaltzeko …
Elementurik astunena
Sobietar zientzilariz osatutako talde batek, elementu kimikorik astunena isolatu duela aldarrikatu du.
Katurik lirainena
Gepardoa katurik lirainena dela esaten da, baina kopurua behera joan da azken urteotan.
Izarren eraketa zuzenean
Egin duten teleskopio hau bere modukoen artean handiena izan da aurki Hawaiinn martxan jarriko da. Teleskopio honek espazioaren eskualde milimetrikoa …
Kreazionismoa ez da zientzia
Darwin-ek eboluzioaren teoria plazaratu zuen une beretik, Iparrameriketako erlijio-fundamentalistak eboluzionismoaren kontrako gatazkan ari dira.
Algak hezurrak osatzeko
Alga unizelularren hezurdurez osatutako hezur artifizialak inplantatzea proposatzen dute Rolf Ewers eta Christian Kasperk kirurgilari alemanek.
Aluminiozko pila berria
Aluminioz egindako pila berri bat hasiko dira aurki komertzializatzen EEBBtan.
Prolog PC-entzat
ACT etxeak, adimen artifizialaren arloan hainbat produkturen garatzaile eta banatzaileak, Xilog V2, PC eta bateragarrientzat Prolog lengoaiaren bertsio berri bat …
Minitel-aren emulazioa
Datu-baseak ugaltzen ari diren honetan, interesgarria izan daiteke mikroordenadorea datu-base hauek kontsultatzeko erabiltzen den terminal bezala erabiltzea; hau da, MINITEL-a …
Nexus, sistema adituen sortzailea
Sistema adituak, aditu baten jokabidea simulatzen duten aplikazio informatikoa dira. Badaude merkatuan sistema aditu hauen garapenerako erreminta lagungarriak eta hauetako …
Ordenadore pertsonala erantzungailu automatiko bezala
Ordenadore pertsonalek burutzen dituzten ekintzez gain, erantzungailu automatiko belaza funtzionarazten dion tarjeta bat kaleratu da.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
