Aitziber Sarobe Egiguren
Euskal Herriko basoen osasuna
Aitziber Sarobe Egiguren - Biologian doktorea
Azkenaldian kostaldean egiten ari diren eukalipto-landaketek kezka sortu diete aditu askori. Haien ustez, inpaktu bortitza eragiten dute Euskal Herriko baso-ekosistemetan, eta aldaketa kezkagarriak ekarriko dituzte tokian tokiko biodibertsitatean, ibai eta erreken hidrodinamikan zein fauna eta landaretzan. Eztabaida lehendik dator, ordea. Intsinis pinuen gaixotasunak abiatu zuen jada, eta eukalipto.landaketek leherrarazi dute oraingoan.
Basogintza-eredua dago mahai gainean, eta, horri heltzeko, aurretik erantzun beharreko galdera asko daude: Zeri esaten diogu baso eta zeri ez? Zerk egiten du osasuntsu eta zerk zaurgarri? Zein funtzio ekosistemiko bete behar ditu basoak? Abiapuntu modura, galdera hau egin diegu ibilbide luzeko bi adituri: zein da Euskal Herriko basoen egoera?
Lurralde-antolamendua eta bizitza
Aitziber Sarobe Egiguren - Biologian doktorea
Imanol Azkue Ibarbia - Euskara-teknikaria
Hirigintzak eta lurraldearen antolamenduak eragin handia dute gure bizitzan: osasunean, ingurunean, generoan, kontsumo-ohituretan, baita hizkuntza-erabileran ere. Hortaz, garrantzitsua da begirada horiek guztiak hiri-plangintzetan txertatzea. Baina nola antolatu beharko lirateke hiriak bizitza erdigunean jartzeko? Nola planifikatu osasuna sustatzeko, haurrek kalean jolastu ahal izateko eta zahartze aktiboa bultzatzeko edota gure hizkuntza zaintzeko? Egungo hiriek duten izaera urbano horretatik urrundu eta naturalizatu egin beharko lirateke? Betaurreko moreak jarri beharko genituzke hirigintzan ere?
Lurralde-antolamenduari buruz hausnartu eta gure herri zein hirietan alternatibak eraikitzen hasteko, eztabaida-saio ireki bat antolatu zuen Elhuyarrek, San Telmo museoan. Hiru gairen inguruan ardaztu zen saioa: nola eragiten duen lurralde-antolamenduak osasunean, ingurumenean eta hizkuntzan. Mahai-inguruan adituek emandako ikuspuntuak jaso ditugu hurrengo orrialdeetan, eta Zientziakide proiektuaren webgunean irakur ditzakezue beste parte-hartzaileek egindako hausnarketak. Hauek dira adituak: Patxi Galarraga Aiestaran, arkitektoa eta PROJEKTA URBESeko kidea. Hirigintzan eta arkitekturan osasunaren sustapena eta ekitatea txertatzeko aholkularitza ematen du. Aitziber Sarobe Egiguren, biologoa eta Zarauzko Arkamurka Natur Taldeko kidea. Urteak daramatza natura-kontserbazioaren alde lanean. Eta Imanol Azkue Ibarbia, Geografia eta Historian lizentziatua, idazlea eta Elhuyar Fundazioko teknikaria. Urte luzez, euskara-planak ezartzen aritua.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
