Barandiaran, Xabier
Kable optikoa atlantikoan zehar
Duela hilabete batzuk Amerika eta Europa lotzen dituen lehenengo kable optikoa funtzionatzen hasi zen. Kable berri hau, TAT-8* izenekoa, irudiak (bideoa), ahotsa (telefonia) eta datuak transmititzeko erabiltzen da. TAT-8aren ahalmena orain dela bost urte ezarri zen TAT-7 kobrezko kablea baino lau aldiz handiagoa da, hau da, ia 40.000 dei telefoniko jasan ditzake aldi berean.
Disko konpaktoa: sakeleko jogailua
Urte gutxitan ikaragarri mi-niaturizatu da disko konpaktoen jo-gailua, eta eramangarri bihurtu da.
Telebista-pantaila launerantz
Londreseko Zientzi eta Teknologi Ikastetxe Inperialean, beste gauza batzuen artean pantaila launa garatzen ari dira azken aldi honetan.
Disko optiko ezabagarria
Duela zenbait urte (hamar bat), bideo-informazioa metatzeko euskarri bezala disko optikoa (bideo-diskoa) azaldu zen. Baina merkatuaren gorabeherak zirela eta, disko honek ez zuen merkaturatze normala izan. Urte batzuk igaro eta "compact disk" (disko trinkoa) delakoa soinuaren euskarri bezala arrakasta handiz plazaratu da. Bai bideo-diskoa eta bai disko trinkoa, disko optikoak dira eta honek zera esan nahi du: grabatuta daukaten informazioa irakurtzeko, mikroildo-diskoan eta zinta magnetikoan ez bezala, prozedura optikoak erabiltzen direla, informazioaren euskarri (diskoa) eta irakurtzailearen arteko kontaktua baztertuz. Marruskadurarik ezagatik, disko optikoak beste edozein informazio-euskarri baino iraunkorrago gertatzen dira. Gainera disko trinkoan soinua era digitalean grabatuta dago, beste sistemek baino askoz kalitate hobea eskainiz.
Eskoritza-Miarritze: Teknologia berrien bi aplikazio
Barandiaran, Xabier -
Jakina da Euskal Herria ez dela teknologia aurreratuenak garatzen direneko lurraldea, baina orrialde hauetan azalduko ditugun saiakuntzak, lehen mailakoak dira. Saiakuntza hauen betebeharrak nahiz helburuak, asko aldatzen dira saiakuntza batetik bestera eta hau oso erraz somatuko duzu, irakurle. Teknologia berriek langabezia etab. ekartzen dutela edota teknologia, berez, elementu neutro bat dela esaldiak eztabaida askotan entzun izan ditugu. Hain zuzen ere, antzeko teknologien erabilera desberdinak aztertuko ditugunez, artikulu honetan aukera ederra izango duzu arestian aipatutako eztabaidetan parte hartzeko, ideia eta datu berriekin. Aukeratu ditugun saiakuntzak, bideokomunikazioaren arloan kokatuak dira. Bata Gipuzkoako Eskoriatzan ezarri den telebanaketa-sistema da eta bestea Miarritzen gobernu frantsesak ezarritako zuntz optikozko bideokomunikazio-sare pilotoa. Maiatzean, Réné Harlouchet-ekin telefonoz hitz egin genuenean, ez genekien justu-justu zertan ari ziren Miarritzen. Hasiera-hasieratik Réné-k, Ipar Euskal Herriko informatikari ezagunak, argi esan zigun Miarritzeko saiakuntzaren emaitzak xehetasun osoz ikusiko genituela; aldiz, saiakuntzan erabilitako teknologiaren berri edukitzea zailago izango zela, negozioa da eta. Hala ere, han eta hemen galdetuz lortu dugun informazioa ondoan doakizue.
Satelite-telebista
Orbita honetan mantentzeko, satelitearen abiadura tangentzialak lurraren biraketa-abiadura baino dezentez handiagoa izan behar du.
Kabletiko telebista edo telebanaketa
Telebistako informazioa etxetara eramateko sistemarik erabiliena, uhin elektromagnetikoen erradiazioa izan da oraindaino. Baina azken urte hauetan Estatu Batuetan asko hedatu den beste sistema bat ere badago; kabletiko telebista (KATB alegia). Sistema honek, uhin elektromagnetikoen ordez kablea erabiltzen du transmisioaren euskarri bezala. Kablea erabiltzeak, bi abantail ditu; lehenengoa, seinalearen kalitate hobearen posibilitatea, eta bigarrena, aldi berean kanal asko transmitizeko erraztasuna (orain topea 60 kanaletan dago). Akats bezala, kablearen ezarketa eta honek dakarren gastua aipa daiteke. Lehen esan dudanez batipat Estatu Batuetan hedatu bada ere, Europan hasiak dira ezartzen Frantzian eta Alemanian. Euskal Herrian telebistako seinalea kablez banatzen duten bi herri badaude: Eskoriatza eta Legorreta.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
