Elhuyar Zientzia
Latxa izeneko hizkuntza-eredua sortu du HiTZ Zentroak euskararentzat
Hitz Zentroak euskararentzako hizkuntza-eredu handi bat aurkeztu du. Latxa deitu dio, Metaren LLaMA ereduetan oinarrituta dago, eta 7-70 mila miloi …
Maskuriko tumoreak % 90 murriztea lortu dute, nanorrobotak erabiliz
Saguetan maskuriko tumoreak % 90 murriztea lortu dute, nanorroboten dosi bakar batekin. Nanomakina txiki horiek gernuko ureaz propultsatzen dira, tumorera …
Landareetan aminoazidoetatik abiatuta oxido nitrikoa sortzeko bide metaboliko bat aurkitu dute
Landareetan aminoazidoetatik abiatuta oxido nitrikoa sortzeko bide metaboliko bat aurkitu dute Nafarroako Unibertsitate Publikoak gidatutako ikerketa batean, Euskal Herriko Unibertsitatearen …
Io ilargiaren irudirik zehatzenak jaso ditu Junok
2023ko abenduaren 30ean, Io Jupiterren gertueneko ilargitik 2.500 km-ra igaro zen Juno zunda. Distantzia horretatik, orain arteko bereizmen handieneko irudiak …
Tumore homogeneoak erasokorragoak direla berretsi dute joko-teoriaren bidez
Matematikak, histopatologiak eta genomikak bat egin dute zelula argiko giltzurrun-kartzinoma erasokorrenek tumore barneko heterogeneotasun-maila txikiagoak dituztela berresteko; hau da, zelula-mota …
2023an zientzia astindu duten 10 albisteak
Zientifikoki oso urte emankorra izan da 2023. Zaila da hamar albiste esanguratsuenak aukeratzea, baina hauxe da Elhuyarrek aurten proposatzen duen …
Tumore-zelulen eta haien ingurunearen arteko interakzio-mota berri bat aurkitu dute
CIC biomaGUNEko eta CIC bioGUNEko ikertzaileek PNAS aldizkarian argitaratu duten azterlan batek erakutsi du gainazalean areagotutako Raman espektroskopia (SERS, ingelesezko …
Osasun-sisteman elikadura-sistema iraunkorrak ezartzeko lurralde-estrategia proposatu dute
EAEko osasun-sisteman elikadura-sistema iraunkorrak garatzeko beharrezkoak diren erronkei buruzko gogoeta egiten du RENASCENCE proiektuak (EHU). Hain zuzen ere, elikagaien erosketa …
Pirinioetako ibaien emaria 2040an % 15 murriztera irits daitekeela ohartarazi dute
Pirinioetako ibaiek gero eta emari txikiagoak izango dituzte, eta urteko emaria % 15 murriztera irits daiteke 2040an, eta % 20tik …
Hidrogenoa etorkizuneko erregaia izan dadin
Hidrogenoa energia biltegiratzeko, garraiatzeko eta modu kontrolatuan askatzeko erabil daiteke. Alabaina, naturan libre ez dagoenez, beste iturri batzuetatik atera behar da. Energia berriztagarrietatik lortutakoari hidrogenoa berdea deritzo, eta bereziki interesgarria da industrian eta mugikortasunaren sektorean, erregai fosilen alternatiba gisa.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
