Zelulek beren migrazioak nola zuzentzen dituzten aurkitu dute

Zelula bat osatzen duten ia prozesu fisiologiko guztiek batera eta modu autoantolatuan jardunez zuzentzen eta kontrolatzen dute migrazioa. Ondorio horretara iritsi dira EHUko ikertzaileak, eta arabazozo-saldoen mugimendu autoantolatuarekin konparatu dute. PNAS Nexus aldizkarian argitaratu duten …

H5N1 hegazti-gripearen birusa ugaztunen artean transmititu daiteke behi-esnearen bidez

H5N1 hegazti-gripearen birusa ugaztunen artean transmititu daiteke behi-esnearen bidez, Nature aldizkarian argitaratutako ikerketa batek argitu duenez.

Ikertzaileek birusa isolatu zuten Mexiko Berrian kutsatutako behi baten esnetik, eta sagu eta hudoetan ugaltzen dela egiaztatu zuten, eta …

Syntrichia caninervis goroldioa hautagai egokia da Marten bizitzeko

Txinako Zientzia Akademiako ikertzaileek frogatu dutenez, Syntrichia caninervis goroldioa gai da Marteko kondizioetan bizitzeko, eta, beraz, planeta hori kolonizatzeko aproposa dela adierazi dute. 

Syntrichia caninervis goroldio espezie arrunta da, eta basamortuetako muturreko kondizioetan hazten da, …

Edizio genetikoko teknika berri bat sortu dute, CRISPR baino zehatzagoa

RNA-zubiak izeneko teknika batek aukera ematen du DNA-sekuentzia luzeak txertatzeko, alderantzikatzeko edo ezabatzeko, bakterioen genomaren kokapen espezifikoetan. Gaur egungo metodoak baino eraginkorragoa eta zehatzagoa da, baina oraindik ez da frogatu giza zeluletan baliagarria denik.

AEBko …

Frogatu dute artobeltza egokia dela garia ordezteko lehorte-egoeretan

Zientzialariek aurreikusi dute, etorkizunean, laboreek lehorte-garai luzeagoak eta gogorragoak jasan beharko dituztela, eta karbono dioxidoaren maila eta tenperaturak ere altuagoak izango direla, orain baino. Hori kontuan hartuta, Euskal Herriko Unibertsitateko Landareen Biologia eta Ekologia Saileko …

GLP-1 errezeptorearen agonistek asebetetzea nola sortzen duten argitu dute

Azken aldian, ikerketa asko ari dira egiten GLP-1 errezeptorearen agonistei buruz. Hain zuzen, obesitateari aurre egiteko eraginkorrak direla frogatu dute, eta, horrekin batera, beste ondorio batzuk ere badituztela ikusten ari dira. Orain, Science aldizkarian argitaratutako …

Downen sindromea zuen haur neandertal baten fosila aurkitu dute

Hezur tenporalaren zati bati esker, frogatu dute neandertalek zailtasunak zituzten haurrak zaintzen zituztela. Fosila Cova negra kobazuloko aztarnategian aurkitu zuten (Xátiva, Valentzia), eta, hasieran, animalia batena zela uste izan zuten. Gero, ordea, ohartu ziren duela …

Ehun urtetik gorako pertsonek aztarna molekular desberdina dutela frogatu dute

Ehun urtetik gorako pertsonek modu osasungarrian nola zahartu jakiteko zantzuak eman diezazketelakoan, ikerketa aitzindari bat egin du nazioarteko ikertzaile-talde batek, Biogipuzkoa Osasun Ikerketa Institutuko Onkologia Zelularraren gidaritzapean.Ikerketa horretan, 20.000 gene baino gehiagoren adierazpena konparatu dute …

Krauseren korpuskuluek koitoan funtsezko funtzioa dutela argitu dute saguetan

Krauseren korpuskuluak egitura sentsorial espezializatuak dira, eta 1850. hamarkadatik ezagutzen badira ere, ez zeuden guztiz garbi haien funtzioak. Orain saguekin egindako ikerketa batean ikusi dute funtzio garrantzisuak dituztela koitoan, bai emeetan, bai arretan. 

Nature aldizkarian …

Gero eta ugaztun gehiagotan ari dira detektatzen hegaztien gripearen H5N1 birusa

AEBko Nekazaritza Sailak baieztatu duenez, H5N1 birusa gero eta gehiago ari da hedatzen ugaztunetara. Azken jakinarazpenetako batean, adibidez, behitegi baten inguruko 66 saguk positibo eman dutela ezagutarazi du.

Ikertzaileek oraindik ez dute argitu kutsadura-katea. …

"Doktoretza egiteak ez du esan nahi automatikoki balio batzuk dituzunik"

Unai Arregi Leonek Milandik eman du elkarrizketa. Hain zuzen, Fisikako eta Ingeniaritza Elektronikoko Gradu Bikoitza ikasi zuen EHUn, Leioan, eta gero  Mikrouhin Elektronika eta Optikako Erasmus Mundus Masterra egin zuen Limogeseko (Frantzia), Bresciako (Italia) eta …

“Derrigorrezkoa iruditzen zait desberdinak garen pertsonek lekua izatea zientzian”

Olatz Ortega Vidalesen X sare sozialeko profilean hau dago idatzita: "Biologia (bizitzaren oinarria) | Ekotoxikologia (Bizia salbatzeko metodo bat)". Hortaz, hasieratik, argi uzten du beretzat berebiziko garrantzia dutela bi gai horiek.

Hain zuzen, unibertsitateko ikasketak …

Aerosorgailuei buruzko eztabaida

Berotze globalari aurre egiteko estrategia politikoetan, trantsizio energetikoak garrantzi nabarmena du. Horren barruan, energia berriztagarria ekoizteko hainbat egitasmo iragarri dituzte, eta, tartean, parke eolikoak eraikiko direla aurreikusi dute. Aurreikuspen horiek, ordea, talka egin dute eraiki …

Gaueko burrunbatik eguneko ziztadetara?

Nori ez zaio pasa, udako gau batean, ohean lo hartzeko puntuan egon eta bat-batean horrenbeste gorroto dugun burrunba gogaikarri hori entzutea? Hots horren erantzulea eltxo arrunta izan ohi da, Culex pipiens espezieko moskitoa. Hala ere, …

Lurrean harrapatuta: zabor espaziala eta misio espazialen etorkizuna

Jakina da Ilargia dela gure planetaren inguruan orbitatzen duen satelite natural bakarra, baina badaude beste satelite asko ere, gizakiok bidalitakoak, satelite artifizialak alegia. Telekomunikazioak, meteorologia, espioitza… zenbatezinak dira gailu horien erabilerak. Baina zer gertatzen da …

CIA, Bin Laden eta txertoekiko mesfidantza

2011ko maiatzaren 2an, Abbottabad hiriaren kanpoaldean (Pakistan), eliteko dozenaka soldadu estatubatuar hormigoizko harresiz inguratutako egoitza batean sartu ziren. Hantxe akabatu zuten Osama Bin Laden, Al-Qaedaren burua. Bi aste lehenago, Shakil Afridi medikuak harresi hartako atea …

“Sapiensak eta neandertalak hibridatu egin zirela jakiteak jokaleku berri bat ireki digu”

Joseba Rios Garaizar (Getxo, 1976) arkeologoa industria litikoan espezializatuta dago, eta neandertalen aztarnategi nagusietan egin du lana. Haren sinadura daramate haiei buruz argitaratutako lehen mailako lan ugarik; hori dela eta, Elhuyar aldizkaritik maiz jo dugu …

Emisio “supraharmonikoak”: iturri berriztagarrien elektrizitatearen kide ikusezinak

Hurrengo hamarkadan, eguzki-panelak eta ibilgailu elektrikoen kargagailuak gure kale eta etxebizitza guztietan edukitzea gauza arrunta izango da. Alabaina, bazenekien halako gailuek emisio “supraharmonikoak” direlako seinaleak injektatzen dituztela sare elektrikoetan? Azken urteotan, emisio supraharmonikoek elektrizitate-konpainien eta …

“Portuak zabortegiak dira”

Aixa Barbarin López urpeko arkeologoa da, eta, aitortu duenez, txiki-txikitatik izan nahi izan zuen arkeologoa. Hortaz, unibertsitatera joateko garaia iritsi zitzaionean, historia ikastea hautatu zuen, EHUn, eta arkeologian murgildu zen. Urpeko arkeologian aritzea, ordea, ez …

"Saguzarrek berezko balioa dute"

Sarean arrakasta handia dute katuek, txakurrek eta etxekotutako beste animalia batzuek. Nerea Vallejo López biologoak, ordea, saguzarrak ditu gogoko. Hain zuzen, haiei buruzko tesia egiten ari da EHUn, eta arrazoi ugari aipatzen ditu, azaltzeko zergatik …