Diferenciar e imitar desde o mesmo punto de control

Carton Virto, Eider

Elhuyar Zientzia

bereiztu-eta-imitatu-kontrol-gune-beretik
Un exemplar da bolboreta imitadora Papilio polytes. Este número imita o patrón das ás da bolboreta Pachliopta aristolochiae. Ed. Khew Sen Khoo

As bolboretas do xénero Papilio son imitadoras. Son capaces de imitar os patróns das ás das bolboretas tóxicas, escorrentando aos depredadores, aínda que non sexan tóxicos en si mesmos. Pero non todas as bolboretas teñen esa capacidade. O caso de Papilio polytes é extremo: só as bolboretas femias son imitadoras, non todas, e ademais non todos imitan o mesmo patrón, pero os machos non son imitadores.

Un equipo internacional, dirixido por un investigador do Instituto Tata da India, investigou estas bolboretas paira ver que mecanismos xenéticos e reguladores poden estar detrás destas características e descubriron que un xene ligado ao dimorfismo sexual é o responsable: o xene doublesex. É un xene moi coñecido e investigado que regula a separación sexual das células somáticas expresándoas de forma diferente nos insectos (Drosophila melanogaster na mosca de froitas) nos machos e as femias. No caso dos monos papilio polytes, ademais desta función reguladora, tamén regula o patrón que se desenvolverá nas ás.

Supergen formado por un único xene

Os resultados da investigación foron publicados na revista Nature, baixo o título "Doublesex is a mimicry supergene", un supergen da imitación Doublesex. Os investigadores destacaron dous aspectos do traballo realizado. Por unha banda, que un único xene sexa o activador da creación dun patrón ou outro nas ás dos raios. De feito, outra hipótese é que grupos de xenes estreitamente relacionados regulan estas características: Chámanse “supergenes” porque, ante a selección natural, o conxunto actuaría como una soa unidade. Neste caso, con todo, só un xene desempeña o papel de supergen.

Doutra banda, advirten que aínda que pode resultar tentador predicir que a selección natural ha favorecido en máis dunha ocasión a vía molecular da discriminación sexual, coa que se regula o patrón alar especializado e fenómenos polimórficos deste tipo (preconfigurado paira canalizar o dimorfismo sexual), non é o caso. Por exemplo, no caso de Papilio glaucus bolboreta, as variantes de cromosomas sexuais son responsables das características miméticas das femias.

Na especie bolboreta Papilio polytes só as femias son imitadoras. Na imaxe os imitadores machos e femias non á esquerda e, á dereita, as femias imitadoras (tres formas) e os modelos imitados. Ed. Tomado da revista Nature
Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila