Hixiene dental
* Diferentes dentaduras
* Tipos de dentes * CARIES
* MEDIDA COMESTIBLE ADECUADA
* LIMPEZA DENTAL
* FLUORO
A patoloxía bucal é pouco frecuente no público. E as enfermidades orais consideráronse até agora como dolorosas e non nocivas paira a saúde.
Con todo, na actualidade está a darse una importancia crecente á patoloxía bucal. Porque:
- Alta resistencia oral.
- Carie e algunhas enfermidades corporais (ex. nefritis, endocarditis, reumatismos poliarticulares agudos, etc.) manteñen una estreita relación.
- Os tratamentos de patoloxía bucal son custosos. A prevención tampouco é demasiado barata, pero una peseta que se gasta en prevención aforra entre 25 e 50 pesetas en tratamento.
- Son moitas veces causa de absentismo escolar.
Dentadura
Ao masticar os alimentos, o aparello utilizado paira cortar e trocear estes alimentos está formado por dentes e muelas.
No ser humano e en case todos os mamíferos distínguense dous tipos de dentición:
- DENTADURA DE LEITE, DENTES E DENTES CAÍDAS Comezan a saír no sesaxésimo sétimo mes despois do nacemento. Todos aparecen paira dous anos e medio. Son 20 pezas máis pequenas e brancas que permanentes.
- DENTADURA SECUNDARIA, PERMANENTE ou DEFINITIVA Substitúe lentamente a dentadura anterior
- Aos seis anos fórmase o primeiro tezo traseiro.
- Dentes aos 8 anos (incisivos, centrais despois laterais)
- Aos dez anos aparecen os dentes anteriores.
- Cabeiros aos once anos
- Aos doce anos aparece o segundo tezo.
- Aos dezaoito anos o penúltimo ou o prudente
En total son 32 pezas.
- RECORTES. Os seus bordos son apuntados paira cortar os alimentos.
- CABEIROS. Estes tamén serven paira cortar os alimentos.
- PREMOLARES
Trituración e prensado de alimentos
- TACAS TRASEIRAS (MOLARES)
- Dentadura láctea: 2 incisivos, 1 cabeiros, 2 dentes (a media mandíbula)
- Dentición definitiva: 2 incisivos, 1 cabeiros, 2 dentes dianteiros e 3 dentes traseiros cada media mandíbula 2-1-2 (5 x 4 = 20 pezas) 2-1-2-3 (8 x 4 = 32 pezas)
En Bizkaia, nun estudo realizado por un grupo de Planificación Sanitaria, na poboación de Berriz de 1977-78 obtivéronse os seguintes datos:
Que é a carie? Una alteración ou mestura das dentaduras, una enfermidade que, una vez producida, vai desde o exterior até o interior do dente. Sen tratamento esta enfermidade non ten solución e o dente se tritura e rompe.
Na evolución hai varias fases:
- INICIAL. Carie do esmalte: mancha escura, non hai dor.
- SITUACIÓN. O frío, a calor, o ácido e o azucre desbasten. Tamén está tocada a dentina. Non doe ao tocar o dente, pero si ao tocar o buraco.
- CRÓNICA. A enfermidade vólvese crónica até tocar a pulpa. Tamén pode aparecer inflamación.
Como xorde a carie? Citaremos 4 factores: BACTERIAS, una RAÍZ adecuada (azucre), ESMALTE e TEMPO.
As bacterias (principalmente estreptococos) descompoñen o azucre formando acedo. O ácido “come” o esmalte e este esmalte tamén se pode fundir se fose longo tempo.
Raíz + Bacterias + Contacto + Azucres = =CARIES
O 10% dos nenos de 2 anos ten caries. Nenos de 3 anos, o 40% ten carie. En nenos de 4 anos, o 55% ten carie. En nenos de 5 anos, o 75% ten carie.
O mesmo despois: Entre 6-8-10-12 anos 20%, 60%, 85%, 90%.
As rexións xeográficas tamén presentan grandes diferenzas.
En 1971, as provincias con maior número de bromas eran, loxicamente, proporcionalmente: Logronio, Álava, Soria, Asturias, Navarra, Palencia, Santander, Zaragoza, Guipúzcoa, Málaga, Huelva, Selecta, Ávila, Cáceres e Salamanca.
Prevención
Todas as medidas de prevención ou tratamento que temos actualmente nas nosas mans céntranse nos factores anteriormente mencionados.
- Contra as BACTERIAS. Vacinas, antisépticos.
- Contra SUSTRAIA. Boa medida de alimentación (reducindo os azucres) e limpeza bucal (eliminando a placa dental).
- ESMALTE. Fluoro, endurecendo o esmalte e eliminando o esmalte estrelado (ou empaste).
A continuación analízanse algunhas destas vías.
Ninguén nega a influencia actual dos azucres na formación da carie. Cando un pobo atrasado ou pouco desenvolvido entra en desenvolvemento, a súa alimentación tamén cambia radicalmente: costumes, propaganda, ... o consumo de azucre crece moito e con iso o número de bromeros aumenta considerablemente.
Por iso, a carie pode considerarse como un mal da civilización. Nalgúns pobos non industrializados, hai uns anos esta enfermidade apenas era coñecida.
Outro factor a ter en conta é a influencia da propaganda, etc. sobre todo nos nenos: doces, bebidas azucaradas, chicles,...
Doutra banda é moi importante coñecer o número de veces que se utilizan ou consumen alimentos azucarados cada día. É mellor inxerir a mesma cantidade de azucre una vez que repartir dúas ou tres veces ao longo do día.
Adherencia dos distintos tipos de azucre. O azucre sólido é menos pegañento que o azucre líquido. Por exemplo, froitos como a mazá presentan una menor adherencia que os caramelos toffeosos. Por iso, a súa eliminación é moito máis complicada.
Outro punto a ter en conta é a concentración de sacarosa nos alimentos. Preferiblemente deberíanse tomar alimentos con baixas concentracións de sacarosa
Ou substituír a sacarosa por outros doces (xilitol, sorbitol, etc.). ). En Suíza, por exemplo, utilízanse.
En canto á propaganda, talvez sexa exixible una certa limitación legal.
Alimentos, pipas, flocos de millo, regaliz, millo asado, etc., recomendables paira os nenos en lugar de azucres. mellor presentación.
Esta medida non é excesivamente eficaz contra a carie. A limpeza dos dentes pode empezar desde os 3 4 anos: ao principio coa axuda dos pais, mentres aprenden ben a técnica. Despois, poden facelo só.
Despois de comer, debemos limpar os dentes cada vez. Pero sobre todo pola noite, despois de cear, xa que o azucre e outros alimentos tardarán máis en formar a placa dental.
Son moitas as técnicas adecuadas paira cepillar os dentes. Aquí daremos una posibilidade, igual que o resto:
- Primeiro cepillado VERTICAL
- Limpar a continuación a SUPERFICIE OCLUSAL
- LIÑAS INTERDENTALES
- Por último, utilizar FÍO DE SEDA.
Por moitos motivos, os dentes poden aparecer pigmentados. Vexamos as principais razóns:
- Por tomar medicacións con ferro ou tetraciclinas
- Restos epiteliales. Salguen ao sacar o dente.
- Alimentos, colorantes, etc. por utilización.
Nos primeiros 12-14 anos o fluorón únese ao esmalte, o que fai que o esmalte sexa máis resistente.
Durante a formación e formación do dente pódese aplicar o fluorón pola boca, por inxestión. Hai pastillas con fluoros e vitaminas: VITAGAMA FLUOR (venda en farmacias). Tamén hai pastillas con só fluoros (non están á venda entre nós): Por exemplo, ZIMAFLUOR.
Pouco despois, cando o dente está formado, o fluoro xa non se une ao esmalte, polo que se poden facer aplicacións tópicas co chamado xel de fluoros. Estas Apps, polo momento, fabrícaas o dentista, en 4 sesións (semanal ou mensual) e una sesión máis ao ano.
- Abrasión para que o fluoro póñase en contacto co esmalte.
- Secar ben os dentes.
- Esa habitación parecía una esponxa e manterémola en contacto co dente durante 5-10 minutos.
O fluoro pode chegar ao esmalte por diferentes vías.
a) POLA auga
- Este é o mellor e máis barato camiño.
- Non se demostrou a existencia de complicacións.
- Así chegariamos a todos. Parece que o Goberno Vasco, tomando ORTUELLA como poboo piloto, ten intención de fluorar a auga. Cando non sexa posible, pódese facer en ESCOLAS.
- Por este camiño accédese ao esmalte durante todo o día (ao limpar a boca e os dentes, cos alimentos, etc.). ).
- A concentración de fluoros debe manterse dentro dunhas medidas en función da temperatura. A concentración normalmente aceptada é dunha parte por millón (1 ppm). Isto esixe plantas e instalacións especiais. Por iso, fluorar a auga non é algo que un particular poida facer en por si.
b) CON SAL FLUORADA
Este camiño foi utilizado en varios cantóns suízos.
c) FLOUR-PILULEZ
Cando as vías xerais anteriores non son posibles ou non se dan legalmente como no noso caso, o fluoro aplícase directamente ao esmalte dental. Como?
- ENJUAGADOS BUCAIS con solución de fluoros.
- Utilizando DENTÍFRICOS con fluoros: 9 de cada 10 no mercado son deste tipo.
- Realizando aplicacións tópicas (vistas anteriormente)
A continuación recóllese o texto das recomendacións remitidas polo Goberno Vasco aos pais tras o inicio da campaña de Hixiene Dental Escolar como exemplo dunha acción de Educación Sanitaria:
- Ao teu fillo/a ensinar como coidar os dentes e os dentes, que deben durar toda a vida.
- Axúdalle, pois, lembrándolle que ten que lavarse despois de comer en casa, sobre todo pola noite.
- Non esquezas que estes consellos ou consellos que quizá non tiveches antes poden ser tamén beneficiosos paira ti. Coida ti tamén a túa hixiene bucal.
- Aos 6 anos o teu fillo/a ten un petisco que será paira sempre. Tes que tentar mantelo paira toda a vida.
- Lembra ao teu fillo/a que os mércores ten que lavarse a boca cun fluoro-composto que dará forza ao dente no colexio.
Como detalle pódese dicir que os esquimales non coñecían nin que era a arte txantí da segunda guerra mundial. Cando tiveron os primeiros contactos coa chamada civilización, todos os produtos nocivos que iso leva obrigaron a inventar a palabra “DOR DE VAGINA”.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
