431991(e)ko urtarrila

Erreportajeak

Sistema magnetikoak eta zilarrezkoak fotografian

Argazki-kamera berrietan disket magnetikoak eta txipak sartzen hasi dira. Hala eta guztiz ere, pelikula zilarreztatuzko argazkigintza nagusi da oraindik, bere …

Transplanteak. Atzera begiratuz, zer?

Gaur egun nahiko gauza normaltzat jotzen dugu bihotzeko transplantea. Zer esan daiteke egungo ikuspegitik? Zertan aldatu dira gauzak? Egin dezagun …

Matematikarien nazioarteko kongresuak

Ia lau mila matematikari bildu ziren abuztuan Japoniako Kioto hirian, hamar egunez ospatu zen Matematikarien Nazioarteko Kongresuan.

Hubble-ren galaxi sailkapena

1924ean E.P. Hubblek zefeida batzuk identifikatzea lortu zuen garai hartan "Andromeda nebulosa" deitzen zuten izar-sisteman. E.P. Hubblek 1926an galaxien sailkapena …

Errenazimentuko zientziak

Orain baino lehen garai honetako matematika eta fisika aztertu ditugunez gero, idazlan honetan gainerakoak hartuko ditugu gaitzat.

Lertxunak: zango luzeak, moko zorrotza

Europako bederatzi espezieetatik, Euskal Herrian sei bizi direla esan daiteke, nahiz eta oraingoz habiagile seguruak bost baino ez diren.

Abiadura handiko trena (AHT/TGV). Hegazkinen abiadurara errei gainean Europan zehar

AHTk jada, hegazkinaren profila du. Ibilera arrunteko trenak, airean hegazkinek baino erabiltzen ez zituzten abiadurak lortu ditu lurrean errei gainean. …

Meteorologoek hitz egiten dutenean

Artikulu hau, Elhuyarrek argitaratu berri duen Meteorologiaren hastapenak liburuaren zati bat da. Mariano Medinak idatzitako liburu honetan meteorologiari buruzko oinarrizko …

Abako txinatarraren erabilpen-arautegia (I). Batuketa, kenketa eta biderkaketa

Oinarrizko eragiketak azalduko ditugu: batuketa, kenketa eta biderkaketa.

Hauts-metalurgia: antzinako kontzeptuak, baina produktu berriak

Hauts metalikoak biltzea eta pieza trinko bat osatzeko zanpatzea, hau da, hauts-metalurgia, ez da lan- prozedura berria. Hala ere, azken …

Txinpantzearen botikina

Dirudienez txinpantzeek botikak hartzen dituzte ondoezik sentitzen direnean. Txinpantzeek hartzen dituzten landareak, gizakiarentzat ere bere ondoezak tratatzeko egokiak izan daitezke.

Ordua

Ale honetako programak, bi aukera eskaintzen ditu: azalpena eta ariketak. Pantailan erlojua digitala den arren, ordua adierazteko orratz-erlojuen notazioa erabili …

Albisteak

Korrika, beste edozein bezalaxe

Bi zangoak moztuta dauzkaten pertsonek ere korrika egin dezakete, Blatchford etxeak bi urtean egindako ikerketaren emaitzei esker. Arrakastaren funtsa karbono-konposite …

XX. mendea aurkikuntzaz josia

XX. mendea amaitzear dagoenean, gizakiak zientzia eta tekniken arloan egin dituen aurrerapenei esker pertsonen bizialdia gero eta luzeagoa da.

Mantxa-ko tunela zulatua jadanik

Iazko abenduaren batean Mantxako Kanalean itxaspean langile frantses eta britainiar batek elkarri eskua eman zioten.

Donostiako injineru-eskolan klaseak euskaraz

Donostian Injineru Tekniko edo Perito-Eskolan, iazko abenduaren 3az gero, Jose Mari Rodriguez Ibabe irakasleak Metalurgia gaia euskaraz ematen die.

ERS-1 satelite europarra klima aztertzeko

Alemaniako Ikerketa-Sailak Oberpfaffenhofen-en duen zentruan, sateliteek bidalitako datu horiek ebaluatzen saiatzen dira.

Galaxia erraldoia

Esne-Bidea baino hogeitamar bat aldiz handiagoa den galaxia erraldoia aurkitu berri dute astronomo amerikarrek.

Orno-muina konpontzen

Zürich-eko zientzilari batzuek kaltetutako orno-muineko nerbio-zuntzak sendatzeko dagoen oztopo bat gainditzea lortu dute.

Kafea hartzea ez da hain arriskutsua

Zabaldua dago kafea hartuta bihotzeko gaixotasunak izateko arriskua handiagoa dela. Holandako Erasmus unibertsitatean Walter Willet irakasleak eta bere taldeak burututako …

HERA partikula-azeleratzailea martxan

Alemaniako Hamburg-en 1984eko maiatzean hasi ziren HERA izeneko partikula-azeleratzaile erraldoia eraikitzen eta 1990eko azaroan inauguratu da.

Boeing-en bidaiari-hegazkin erraldoia

Boeing etxeak B777 eredua egin ahal izango du. Hegazkin erraldoi hau 390 bidaiari 7.700 kilometrora eramateko gauza izango da. Bi …

Martitzeko automobila

Plangintza baten arabera, 1994.eko azaroan zunda bat Martitzen lurreratuko da eta bertatik 100 kiloko automobil bat aterako da.

San Frantziskoko zubia hobetu nahi

San Frantziskoko "Golden Gate" izeneko zubi famatuak berrogeitamar urte baditu jadanik. Hala eta guztiz ere, lurrikarak jasateko duen erresistentzia hobetu …

Rafale C01, hegazkin militarra

Dassault Aviation hegazkingile frantsesak, iazko urrian aurkeztu zuen "Rafale C01" hegazkin militarraren prototipoa Saint-Cloud-eko instalazioetan.

Hubble teleskopioa berriro lanean

NASA agentzia espaziala, Hubble teleskopioaz berri asko zabaltzen ari da. Nahiz eta astigmatismoa eduki, astronomoentzat tresna ikaragarria dela frogatu nahi …

Menopausia ondoren haurdun

Kalifornian 40 eta 44 urte bitarteko zazpi emakume antzu haurdun daude.

Mikolaj Kopernik

Astronomo poloniar hau, 1473. urteko otsailaren 19an Thorn herrian jaio zen. Frauenburg-en hil zen 1543.eko maiatzaren 24ean.