Erreportajeak

Beroaren zenbait efekturekiko esperientziak

1985/12/01 Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Ondoko lerroetan beroarekin zerikusia duten zenbait ezaugarri, esperientzien bidez aurkeztuko da.

Kabletiko telebista edo telebanaketa

1985/12/01 Barandiaran, Xabier -

Telebistako informazioa etxetara eramateko sistemarik erabiliena, uhin elektromagnetikoen erradiazioa izan da oraindaino. Baina azken urte hauetan Estatu Batuetan asko hedatu den beste sistema bat ere badago; kabletiko telebista (KATB alegia). Sistema honek, uhin elektromagnetikoen ordez kablea erabiltzen du transmisioaren euskarri bezala. Kablea erabiltzeak, bi abantail ditu; lehenengoa, seinalearen kalitate hobearen posibilitatea, eta bigarrena, aldi berean kanal asko transmitizeko erraztasuna (orain topea 60 kanaletan dago). Akats bezala, kablearen ezarketa eta honek dakarren gastua aipa daiteke. Lehen esan dudanez batipat Estatu Batuetan hedatu bada ere, Europan hasiak dira ezartzen Frantzian eta Alemanian. Euskal Herrian telebistako seinalea kablez banatzen duten bi herri badaude: Eskoriatza eta Legorreta.

Niels Bohr: materiaren egonkortasuna

1985/12/01 Ugalde, Jesus -

Lerro hauek idaztera noan une honetan gogora etorri zait Neils Bohr -en eredu atomikoarekin izan nuen lehenengo harremana.

Basamortuetako pakea

1985/12/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Aspaldi, baten batek pake posible bakarra basamortuetakoa zela esan zuen. Eta ikusitakoak ikusi arrazoi faltarik ez zuela onartu beharra daukagu. Begiak paper-puska honetatik altxatu eta ingurura begiratzea besterik ez dago honetaz konturatzeko. Mundua gobernatzen duten bi potentzien egiteak aztertzea nahikoa da. Hainbeste pake aldarrikatu eta gero eta gehiago armatu, hori kontraesana! Aurki hasteko diren Genevako elkarrizteketan txorimalo berri bat ibilíko zaie solaskidei inguruan dantzan, elkarrizketa hauen martxa ona eta positiboa oker lezakeena. Galaxietako Gerra deitutako hori. Hau da iparramerikarrek espazioa militarizatzeko duten asmoa. Galaxietako Gerra hau zertan datzan aztertzea izango da artikulu honen mamia.

Nola bilakatu laukizuzena karratu?

1985/12/01 Goñi, Jesus Mari -
Etxeberria, J. -

Nola bilakatu laukizuzena karratu? Erantzuna aurkitzeko jarraitu beharreko bidea zenbait etapatan banatuko dugu.

Ur-zorrotadak autobieetan

1985/12/01 Egia, Elisabete -
Urkia, Kontxi -

Soinuak baino abiadura handiagoa eta urratzaile gisa harea duten ur-zorrotadak erabiltzen ari dira autobideetan hormigoizko pusketak harrotzeko.

Kanalean zehar 2.000 ingururako?

1985/12/01 Hamer, Mick -

Frantziako eta Britania Handiko gobernuak itsasarteko lotutaren posibilitatea aztertzen ari dira berriro. Historikoki, erakitzear egon den tunelik gertuena 1881.ean izan da. Britaniarrek 1800 metro inguru zulatu zituzten Frantziarantz eta Frantziarrek antzeko distantzia Britaniarantz. Ondoren, 1883.ean Sir Garnet Wolsey, Dover-eko Gazteluko Komandanteak, Merkataritza-Ministeritza konbentzitu zuen tunelaren lanak bertan beheara uzteko. Tunela erabiliz Frantziarrek Britania Handia inbadituko zutenaren beldur zegoen.

Ospelak

1985/12/01 Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Eritasun honek euskaraz izendapen asko izan ditu, guk izen orokor bezala OSPEL hitza erabiliko dugu, eta hatzei dagokienak izendaatzeko HAZKORDIN.

Nola sortu zen eguzki-sistema?

1985/12/01 Arregi Bengoa, Jesus -

Azken urte hauetan, astrofisikariek lortu dituzten aurkikuntzek jakingura haundia iratzarri dute maila guztietan. Halaber, 1965. urteaz gero, mikrouhinen aurkikuntzarekin, teoria kosmologikoen garapenera jo da.

Mesopotamia eta Egypto

1985/12/01 Bandres Unanue, Luis -

Zientzia eta teknologia ez dira berriak, ez dira joan den bi mendetako arazoak batzuri horrela irudi balekio ere. Aintzinatan sustraituta dauzkate erroak aitiztik. Mendetako bilakaera luze eta zurrunbilotsu hori, batzutan aurrera baino atzera egiten duela dirudiena, azaltzen digu Luis M. Bandres ek artikulu-serie honetan.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila