Os avatares 3D da ficción á realidade

Galarraga Aiestaran, Ana

Elhuyar Zientzia

Estamos afeitos ver aos avatares 3D en videoxogos, películas e outros produtos da industria do entretemento, pero non tanto na consulta médica ou en casa, e moito menos aos avatares de aparencia persoal. Con todo, si o proxecto desenvolvido por Tecnalia ten éxito, é posible que os avatares se convertan en habituais en certos ámbitos do medicamento.
3dko-avatarrak-fikziotik-errealitatera
Ed. Fundación Elhuyar

A Unidade de Media de Tecnalia desenvolveu una tecnoloxía económica e de fácil manexo paira a elaboración de avatares personalizados en 3D. Precisamente con este obxectivo púxose en marcha o proxecto, segundo a investigadora Concepción Cortés: "A tecnoloxía utilizada paira xerar avatares en 3D é moi complexa e, por tanto, custosa. A nosa intención foi inventar una tecnoloxía económica paira poder chegar a máis usuarios". E xa teñen resultados.

Cortés explicou que paira a realización de avatares 3D en videoxogos, películas, etc. existen dúas vías principais: o uso de hardware específico ou o uso de software modelador. Ambos son métodos complexos, xa que moitos procesos son manuais e só poden ser realizados por especialistas. Por tanto, aínda que poden ter moitas aplicacións, o prezo convértese en moitos casos nun obstáculo insuperable.

Tamén se poden utilizar escáneres 3D paira crear avatares. En opinión de Cortés, aínda que a súa aparencia é aceptable, "teñen grandes dificultades paira animar, é dicir, paira dar movemento".

Cara á simplicidad

Fronte a estes métodos, o sistema desenvolvido na Unidade de Media de Tecnalia ofrece una solución de personalización dos avatares 3D "sinxela, eficaz e atractiva", segundo os seus autores. O propio Cortés explica de forma moi sinxela o funcionamento do sistema: "Paira crear o avatar da cara dunha persoa, por exemplo, partimos dunha máscara. Cunha webcam común tomamos imaxes en 2D da persoa e a partir delas se modela a máscara".

Paira iso, a máscara ten localizados determinados puntos. O programa identifica estes puntos na imaxe do usuario e relaciónaos cos que ten a máscara. Debido a que a xeometría da máscara é moi adaptable, adáptase facilmente ás características do usuario e nalgúns puntos utiliza una aplicación 3D paira afinar aínda máis a xeometría.

Con todo, non termina aí o traballo do sistema. Una vez modelada a xeometría, o sistema utiliza un algoritmo paira realizar o "mapa" da textura. Até aquí, o sistema só ten una foto frontal do rostro do usuario.

Paira dar movemento necesítanse máis imaxes, pero con elas o sistema permite dar movemento en case tempo real. Segundo Cortés, "os avatares que se obteñen a través do noso sistema non son tan fascinantes como os que realizan cos métodos inicialmente mencionados, pero teñen una calidade aceptable paira as aplicacións que nós temos como obxectivo". De momento, o sistema foi preparado paira a súa aplicación en medicamento, concretamente no campo da cirurxía plástica e no diagnóstico e tratamento do Alzheimer.

Modelvir, o futuro no espello

Segundo Cortesén, paira una persoa que vai realizar cirurxía plástica é moi importante poder ver o seu aspecto real tras a intervención. "Pode ser que esa persoa teña una falsa esperanza. Se isto fose así, é posible que esa persoa teña problemas despois da operación". A aplicación Modelvir foi creada paira evitar este risco.

"Os cirurxiáns non adoitan dispor de programas de simulación que demostren ao paciente o seu aspecto posterior, normalmente utilizan debuxos sobre as fotos paira indicar que lle van a facer e que consecuencias vai ter. Modelvir ofrece una solución eficaz e o resultado é moito mellor. Ademais, é fácil de usar e barato", afirma Cortés.

Imaxes da aplicación Modelvir: nos dous superiores móstrase o modelado do modelo, na inferior compárase a aparencia real coa que se espera. Ed. Unidade de Media de Tecnalia

Modelvir pódese utilizar en cirurxía plástica de mama, beizos, nariz e mentón, "pero si hai demanda pódese preparar paira outros apartados".

En palabras de Cortés, non é necesaria una formación específica paira o seu uso: "O cirurxián pode tomar imaxes do paciente a través da cámara web do computador ou utilizar imaxes de arquivo. En calquera caso, son imaxes en 2D nas que o cirurxián marca os puntos que lle interesan. A continuación, nunha interfaz sinxela, representa os cambios que vai realizar durante a operación, relacionándoos cos puntos marcados na imaxe. Ademais, o propio sistema tamén achega textura". Desta forma crea o avatar 3D co aspecto postoperatorio do paciente.

O beneficio é sobre todo psicolóxico paira o paciente, pero tamén ofrece ao cirurxián outro tipo de axuda, xa que permite arquivar a historia do paciente, xestionar os datos e realizar o seguimento do proceso preoperatorio e postoperatorio, entre outros. "É moi adaptable e cada cirurxián pode pola e usala a medida das súas necesidades", afirmou Cortés. Xa o utilizaron cun paciente.

Paira colaborar na interacción

A aplicación paira o tratamento do Alzheimer aínda non foi utilizada polos pacientes, pero está lista paira aplicala una vez sexa posible. Chámase Alzherapy e o seu obxectivo é axudar ao paciente, ao seu coidador e ao seu médico.

O obxectivo común é mellorar a calidade de vida do paciente e frear o seu desenvolvemento. Con esta última finalidade, desde hai anos deseñáronse exercicios especiais no computador. Con todo, cando o Alzheimer está bastante avanzado, é difícil motivar ao paciente para que realice os exercicios. "Paira iso, axúdalles moito recibir a amizade dunha persoa coñecida, como a do coidador, que moitas veces é una persoa familiar ou próxima e na que confía", explica Cortés.

Por iso, Alzherapy crea o avatar desa persoa de confianza do enfermo paira axudarlle a facer exercicio. Neste caso, o abatarra, ademais da súa aparencia, imita a voz paira captar a atención do enfermo. Deste xeito, axuda ao paciente a interactuar co computador e ofrécelle instrucións paira realizar exercicios.

"Ademais, o sistema vaise adaptando á capacidade do enfermo para que os exercicios non sexan demasiado fáciles nin demasiado difíciles. Con iso evítase a perda de interese", engadiu. De paso, axiliza o traballo do coidador, xa que grazas ao avatar non é necesario que ninguén permaneza co enfermo durante todo o tempo que dura o exercicio.

Doutra banda, o sistema envía ao médico toda a información, o que lle permite facer un seguimento da evolución da enfermidade. O diagnóstico tamén pode axudar: "Se se trata de avatares de persoas próximas ao paciente, pódense utilizar paira ver se o paciente coñece", explica Cortés.

Proxecto finalizado. Agora está por ver que demanda ten e que din os usuarios.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila