2000/04/01 153. zenbakia

eu es fr en cat gl

• Itzulpen automatikoa
  • Español
  • Français
  • English
  • Català
  • Galego

Elia Elhuyar

×

Aparecerá un contenido traducido automáticamente. ¿Deseas continuar?

Si No

Elia Elhuyar

×

Un contenu traduit automatiquement apparaîtra. Voulez-vous continuer?

Oui No

Elia Elhuyar

×

An automatically translated content item will be displayed. Do you want to continue?

Yes No

Elia Elhuyar

×

Apareixerà un contingut traduït automàticament. Vols continuar?

Si No

Elia Elhuyar

×

Aparecerá un contido traducido automaticamente. ¿Desexas continuar?

Se No

• Fisika

Quark-Gluoi plasmaren arrastoak

• Zabaldu:
• Twitter
• Facebook
• Emaila

CERN edo partikulen fisika aztertzeko europako laborategiak azken bost urteetan ioi astunekin egindako talka-esperimentuen emaitzak kaleratu ditu. Esperimentu horiekin lortutako emaitzek quark-gluoi plasma izatea posible dela adierazten dute, nahiz eta oraingoz plasma zuzenean behatu ahal izan ez den.

Ioi astunen arteko talketan inoiz baino energia handiagoak lortu dituzte fisikariek. Esperimentuetako tenperatura eta dentsitate-balioak teorien arabera quark-gloui plasma sortzeko behar diren balioetatik oso gertu ibili dira, eta lortu diren emaitzek plasmaren arrastoak erakutsi dituzte, zuzenean detektatzea gertatu ez den arren. Izan ere horretarako energia handiagoko talkak behar dira.

CERNeko adituen ustez EEBBetako Energia Departamentua Brokhaven-en eraikitzen ari den RHIC azeleragailuak (ioi astunen talkarako azeleratzaile erlatibistak) talka-energia kritikoa lor dezake. Azeleratzaile hori aurten jarriko da martxan, eta, beraz, ordura arte itxaron beharko dute quark-gluoi plasma zuzenean detektatu ahal izateko.