991995(e)ko iraila
Erreportajeak
Errausketak ez du inolako garantiarik ematen
Azken urteotan nabarmendu bada ere, talde ekologistek errausketaren kontra daramaten borroka ez da gaur goizekoa. Urteak daramatzate horretan eta talde …
Helioaren lehen mendeurrena
Jende askok ez badaki ere, helioa aurkitu zeneko 100. urtea bete da aurten. Askoren iritziz, horrek ez luke aparteko hausnarketarik …
Gaitz bakoitzak bere erremedioa
Zotina, berrahoratzea eta gorakoa trastorno arruntak dira, umetan batik bat, eta sarritan larritasun dezente sortarazten dute, ez baita erraza izaten …
Goi-mendiko larreetan, mendi-txirta
FITXA TEKNIKOA Mendi-txirta
Euskal Herriko kostaldea (VII): Bizkaiko hondartzak
Ale honetan Bizkaiko hondartzei iritsi zaie beren txanda. Euskal Herriko kostaldeari dagokionez, Bizkaia da kosta-kilometro gehien duena. Kilometro horietan guztietan …
Animalien lurraldekoitasuna: Jabego pribatua naturan
Gaur egun naturan beha daitekeen bizidunen forma, kolore eta portaera bitxien eraniztasuna hautespen naturalari zor zaio neurri handi batean. Prozesu …
Publizitatearen hizkuntzaz, publizitate subliminalaz
Gizarte garatuetan, lehen munduko gizarteetan, teknikak eta industriak garrantzi handia dute. Eta hauek, askotan, luxuzko ondasunak ekoizteko erabiltzen dira. Publizitatearen …
Zuri-beltzez positibatzea
Pelikulak errebelatzeko laborategirik ez dela behar ikusi genuen aurrekoan, baina kopiak eta handiagotzeak egiteko ezinbestekoa da.
Eguzki-erlojuak (eta II) Eguzki-erlojuen eraikuntza
Zabala Caballero, Eduardo -
Eguzki-erlojuak aipatzen ditugunean, bi eredu desberdin aztertu ohi dira. Batetik, Eguzkiak egunean zehar Ekialdetik Mendebaldera egiten dituen mugimenduak aztertzen dituen …
Zenbait bitxikeria optiko
Azkeneko hilabete hauetan eta “Fisikaz Gozatzen” izenburuaren azpian era erraz eta atsegingarrian, nire iritziz gutxienez, optikaren alorreko puntu batzuk ukitu …
Albisteak
Diabetisa eta itsutasuna
Albert Einstein Institutuko zientzilariak berez medikuntzari dagokion arazoaz arduratu dira. EEBBetako osasun-erakundeek eskatuta, diabetikoek jasaten duten ikusmen galeraren jatorria aztertzeari …
Anbarra eta bere altxorrak
Erlearen liseri-aparatuan zeuden espora bakterianoak eta elikadura-egoera berezipean jarriz gero, Bacillus sphaericus bakterioa berpiztea lortu da.
Logikaren kontrako neurketa
Atomo batek une jakin batea duen energia kalkulatu ahal izateko, bide desberdinak jorratu dira orain arte. Bide horietarik berriena Austriako …
Hiru dimentsiotako gizakia
Hiru urteko mutiko kozkorra zen. Europan azken glaziazioan zehar (duela 80.000-35.000 urte bitartean) bizi izan zen neanderthal gizakia familiako kidea, …
Mandrilen hezur-muinak ikerketarako erabilgarri
EEBBetako zientzilari-talde batek egindako eskaria aintzakotzat hartu du aholkulari batzordeak eta mandrilen hezur-muinak lanabes gisa erabiltzeko baimena eman du. Horrek …
Osagai hutsak baino gehiago
15 segundotan amets ukigarri bihurtu da Einsteinek eta Bosek 1920ko hamarkadan postulatu zuten superatomoaren hipotesia.
GABRIEL DANIEL FAHRENHEIT
Fisikari alemaniar hau Dantzig-en (gaur egungo Poloniako Gdansk-en) jaio zen 1686. urteko maiatzaren 14an. Artean gaztea zelarik, Amsterdamera emigratu zuen …
FO$(H)ILAK
Nuñez-Betelu, Koldo -
Azken urteotan jendeak Paleontologiarekiko interes handia erakutsi ohi du, osperik handiena lortu dutenak dinosauruak badira ere. Narrasti horiek duela 65 …
Bideo-jokoak eta epilepsia
Gure artean lehen bideo-jokoak azaldu zirenetik, erabat normaldu da beren erabilpena gazteen artean. Halaber, 1980tik aurrera, iharduera horrekin lotura izan …
Kafea eta onddoak
Brasilen kafeondoen azken uztak ezustean harrapatu ditu osasun-erakundeak. Aurten ere kafe bikaina lortu da bertan, baina arnasketa-aparatuari eraso egiten dion …
Oihaneko altxorra
Baso tropikalak babestea jarrera ekologikoa baino zerbait gehiago da. Ez da guk diogulako bakarrik, Yaleko Unibertsitateko ikerlariek berretsi dutenez, farmakologiaren …
Leishmaniosi gaitzari aurrea hartuz
Paraje hauetan ezagutzen ez badugu ere, leishmaniosi izeneko gaitzak urtero 400.000 lagun kutsatzen ditu. Dagoeneko, 12 milioiko gaixo-kopurua dago ehunak …
Han-hemenkako loretxoa, paduretako LIMONIUMa
FITXA TEKNIKOA Mendi-pinua
Basoak berreskuratzeko langileak
Amazoniako nekazarien etsai amorratua da inurri hori, uztak txikitu egiten baitizkie. Aseezina dirudi inurriak eta basoetako landareak ditu gustukoenak.
Zaldi basatiak, legenda hutsa baino gehiago
Britainia Haundian dauden zaldi basati bakarrak dira, Billy eta Sicaron izenekoak. Equus przewalskii familiako kideak dira eta ekainaz geroztik, Hampshiretik …
Lehengo lepotik burua
Marfilaren salerosketa erabat debekatu zenetik bost urte iragan dira jadanik. Aitzitik, egoerak larria izaten segitzen duela baieztatzen dute azken datuek.
Soinua itsasoan
Kaliforniako La Jolla ikerketa-zentruko ikerlariek ozeanotako tenperatura etengabe igotzen ari dela diote. Itsasoan soinua ohi baino azkarrago hedatzen dela frogatuko …
Erlojuaren kontrako ikerketa
Kurilak Irletako bioaniztasunaren egoera aztertu nahiko lukete Washington-go Unibertsitateko biologoek. Errusiako gobernuak iragarri berri duenez, hurrengo urteotan Irlak jendez bete …
Arriskurik gabe lan egitea
Japoniako sare elektrikoan jadanik erabilgarria da matxurak konpondu edo atzeman, linea berriak instalatu eta zaharrekin konektatu edo zaharrak ezezta ditzakeen …
Errepide eguzkitsuak
Errepidetako seinaleztapen-sistema berria martxan da jadanik Alemaniako zenbait lekutan. Energia aurreztea da sistema berriaren funtsa: eguzkiaren energiaz baliatzea, hain zuzen.
Elkarlanean bakarka baino hobeto
Europako Espazio-Agentzian zalantza batzuk argitzen hasi dira. ERS-1 eta ERS-2 sateliteak batera erabiltzea dirua alferrik botatzea zela uste eta aldarrikatu …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
