351990(e)ko maiatza

Erreportajeak

Elementu kimikoen izendapena

Fernandez, Faustino -

Artikulu honetan elementu kimiko berriak izendatzeko kontutan hartu izan diren joerak aztertuko ditugu.

Errenazimentuko matematika

Bandres Unanue, Luis -

Errenazimentuaren sorreran greko klasikoen lanen latinerako itzulpenek berebiziko garrantzia izan zuten. Itzulpen hauek bi bide ezagutu zituzten. Alde batetik, mendebaldeko …

Crack droga; azken izurritea

Bardino von, K. -

“Crack” izeneko droga Iparramerikako bazter guztietara hedatu da, baina Europan ere eros daiteke; iaz agertu bait zen Britainia Haundian eta …

Zumaia, inguruko naturgune interesgarriak (II)

Teres, Jose Luis -

Irakurlea ELHUYARen martxoko 33. alean Beduan ginela gogoratuko da, eta oraingo honetan hegakada azkar batean Urolaren gainetik, Santiagoko hondartzara abiatuz, …

Jaiotzak heriotza dakarrenean

Armstrong, Sue -

Mundua ezkutuko tragedia honetaz konturatzen ari da: Hirugarren Munduan, umea izateak urtero 500.000 amaren heriotza eragiten du.

Hiri-trafikoa: arazo larri bihurtu da

Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Orain dela 30 urte, automobil-kopurua oso handia ez zenez, hiri handietara sartzeko ez zen arazo berezirik izaten. Automobil-kopurua handiagotu ahala …

Laringektomia: ahotsa berreskuratzen

Algaba, Jesus -

Aurreko alean laringektomiaren historia eta laringektomizatuen inguruko arazoak aztertu genituen. Bertan, fistuloplastia fonatorio primarioak eta sekundarioak aipatu bagenituen ere, ale …

Neptuno: Voyager 2-aren azkeneko eskala

Arregi Bengoa, Jesus -

Dagoeneko aldizkari espezializatuetan Voyager 2-ak azken abuztuan Neptunoren ingurutik igarotzean bidalitako informazio-kantitate eskergaren lehenengo azterketak argitaratu dira.

Zer da gosea?

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Gure beharrizan alimentarioen erakusgarri naturala, gosea, mendebaldeko gure bizimodu honetan bere helburuetatik desbideratu egin da. Ondorio kaltegarri mordoa dakartza, horietako …

Hubble, azkenik orbitan

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Barandiaran, Mariaje -

Apirilaren azken astean Discovery transbordadoreak Hubble izeneko teleskopioa jarri zuen orbitan. Urtetako atzerapena izan du proiektu honek, baina astronomoak irrikitan …

Zifren historia (II)

Angulo, Patxi -

Zifrak asmatzea ez zen bapateko gauza izan; garapen luze baten emaitza baizik.

Zenbakiak Memorizatu

Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lizaso, Pili - Informatika Saila

Ekin diezaiogun bada, ale honetan argitaratzen dugun programaren muina azaltzeari.

Albisteak

Ilargian bezala saltoka

Elhuyar Zientzia -

Bost metroko diametroa eta laurogeitamar metro kubikoko bolumena duen globoari esker, pertsona Ilargian bezalaxe saltoka ibil daiteke.

Plastiko biodegradagarria

Elhuyar Zientzia -

Frantziako Arto-Produzitzaileen Elkarteak aditzera eman duenez, plastiko berri, malgu eta biodegradagarria lortu dute.

Ozono-geruza gutxiago kaltetu nahian

Elhuyar Zientzia -

Ozono-geruza desagertzearen arazoan konponbiderik ez da ikusten epe motzera. Erabateko irtenbideak zailak direnez, irtenbide partzialak bilatzeari ekin zaio.

Txernobil siberian

Elhuyar Zientzia -

Hestegorriko minbiziaz hildakoen proportzioa, munduko altuena da, Siberiako ipar-ekialdean sobietarrek egindako inkesta zehatzek adierazten dutenez.

Big Bang-aren teoria kolokan

Elhuyar Zientzia -

Sortzen ari den galaxia izan daitekeen hidrogeno-hodei erraldoia detektatu berri dute Virgo konstelazioan.

Bankisa gero eta meheago

Elhuyar Zientzia -

Arktikoko bankisa azken hamar urteotan bi metro mehetu da Cambrige-ko unibertsitateko Peter Wadhams doktoreak dioenez.

Neopilina edo bizi den fosila

Elhuyar Zientzia -

Neopilina, Aro Primarioko fosila dugu; duela 350 milioi urte dinosauruak baino lehen agertutakoa.

CERN erakundearen laborategiko lanak

Elhuyar Zientzia -

Genevan CERN erakundeak Partikula Azpiatomikoen Laborategi Europarra martxan jarri eta hilabetez lan egin ondoren, emaitzak jasotzen hasiak dira. Zº izeneko …

Erreboiloa nola hazi

Elhuyar Zientzia -

Erreboilo-hazkuntzak teknikoki dituen arazoak eta ihardueraren alderdi desberdinak argitu zituzten; baita itsasoko urak behar duen kalitateaz ere.

Gorila turistikoa

Elhuyar Zientzia -

Zaire eta Uganda arteko mendietan, oso gorila-mota berezia bizi da. Virunga-ko gorila honek gorputzadarrak laburragoak ditu, eskuak luzeagoak eta oina …

Japonian muskulu artifizialak lantzen

Elhuyar Zientzia -

Ikerlari japoniarrek material berri bat aurkitu dute. Material berri hau funtsean polimeroa da eta muskulu baten portaera du.

Odol-analisi batek fetuaren sexua zein den argi dezake

Elhuyar Zientzia -

Haurdun dauden emakumeei odol-analisi bat eginez fetuaren sexua ezagutu daiteke.

Leuzemia zentral nuklear baten inguruko haurrengan

Elhuyar Zientzia -

Erresuma Batuko Seascale hirian haur-leuzemia asko detektatu da. Hiri hau hondakin erradioaktiboak tratatzeko lantegi batetik hurbil dagoenez, alarma berehala zabaldu …

Eskietan ere material berriak

Elhuyar Zientzia -

Eskietan eboluzioa urtero neur daitekeen gauza da. Material berriekin batera, pieza desberdinak lotzeko sistema bereziak azaldu dira.

Edwin Armstrong

Azkune Mendia, Iñaki -

Iparrameriketako injineru elektriko hau, 1890.eko abenduaren 18an jaio zen New Yorken. Azkenean, depresioak menpean hartuta, bere burua etxeko leihotik behera …

Itzulpen-zerbitzu telefonikoa

Elhuyar Zientzia -

AT & T etxeak itzulpen-zerbitzu telefoniko bat jarri du martxan Estatu Batuetan, ingelesik ez dakitenek ingelesez mintzatzen den edonorekin komunika …

Meca Speed: mekanografia ordenadore bidez

Elhuyar Zientzia -

Meca Speed 2000 idazmakina batean idazten ikasteko, mekanografi maila hobetzeko edota zenbait azterketatan hautagaien ebaluaketan laguntzeko programa da.

Multimedia macintosh inguruan

Elhuyar Zientzia -

Aplikazio bakar batean informazio-mota desberdinak konbinatzeko posibilitatea eskaintzen duen software eta hardwarea da Multimedia.

Casio SF-7500: agenda digital eramangarria

Elhuyar Zientzia -

Casio SF-7500 agenda digital berriak 148 g pisatzen ditu eta poltsikoan eraman ahal izateko moduan diseinaturik dago.

IBM-ren mahaigainerako laser inprimagailua

Elhuyar Zientzia -

IBM 4019 LaserPrinter inprimagailua iragarri du IBM etxeak. Inprimagailu hau bulego eta gestioko profesionalengan pentsatuz diseinatu da.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila