221989(e)ko apirila
Erreportajeak
Jules Verne-ren ametsa errealitate?
Ezaguna da Jules Verne-k bere nobela batean Ilargira iristeko deskribatzen duen sistema. Kanoi handi batek jaurtikitako obus baten barruan iritsi …
Jaten dugun janaria
Egungo janarien prozesaketak, armadek eta bidaiariek behar dituzten janari-kantitate handi, eramangarri eta osasungarritsuetan du oinarria. Prozesaketak gero, bizimodu modernoak behar …
Nahaste-borrastea
Hona hemen test gisa erabil litekeen nahaste-borrastea. Denetatik agertzen da: poxpoluak, txanponak, bolak, zenbakiak, pisuak, zirkuluak, behiak, dominoak, logikoak, kretarrak, …
Eguzkiaren aktibitatea (I)
Pasatu den azken hilabete honetan (martxoan) Eguzkia, bere aktibitatea medio, albiste izan dugu komunikabideetan. Adibidez, satelite bidezko transmisioetan sorterazi dituen …
Intsektizida biologikoak
Azken aldian intsektizida biologikoak hasi dira erabiltzen. Beren artean aipagarrienak feromonak eta intsektizida mikrobiologikoak ditugu. Substantzia hauen abantailarik handiena beste …
Euskal Herriko Artelatza
Badirudi Euskal Herrian artelatza egotea ezinezkoa dela, baina hori ez da egia. Oraindik ere kostaldean zuhaizti polit batzuk badaude; azkeneko …
Zientzilariak frantziako iraultzan
Aurten 200 urte beteko dira Frantziako Iraultza hasi zenetik. Gertakizun hark izan zituen ondorio politiko, sozial, ekonomiko eta kulturalei buruz …
Zeintzu dira gure familiarteko tximinoak?
Gure arbaso zaharrena zein den aurkitzeko garaian —gizaki eta tximinoen jatorria zein den erabakitzerakoan alegia— imajinazioak ez du mugarik. Gizakien …
Michel Eugene Chevreul kimikaria
Kimikari frantses hau, Angers-en (Nantes inguruan) jaio zen 1786.eko abuztuaren 31n. Gaztea zela 1803. urtean Parisera joan eta han Vauquelin …
Hozkia, oraindik zer den ez dakigun sentsazioa
Hozkia, oilo-ipurdia, horzkidura. Izenak ez dio axolarik. Jende gehientsuenak sentsazio ez-atsegina jasaten du zenbait hots edo irudiren aurrean: azalera jakin …
Eskia: mendiak haserre
Euskal Herriko hainbat eskialariren ilusioa Alpe Mendietan eskiatzea izaten da. Elurra nonnahi eta oso pista ederrak omen daude. Baina askok …
Haize berriak energi arazoetan
Britainia Haundia haize-energiaren garapen komertzialean inbertitzeko prest dago. Aldakorra eta fidagarritasunik gabea izanik, haize-energiak sare nazionalean gogor sartzeko ez dirudi …
Kable optikoa atlantikoan zehar
Duela hilabete batzuk Amerika eta Europa lotzen dituen lehenengo kable optikoa funtzionatzen hasi zen. Kable berri hau, TAT-8* izenekoa, irudiak …
Irakurlearen txokoa. Apirila
GALDERA. Unibertsoa finitua ala infinitua?
IKUSI: enpresa ohizkanpokoa
IKUSI enpresa askok ezagutuko dute seguruenik, edota elektronikan lan egiten duen enpresa honen antena parabolikoak ikusi dituzte inoiz. Duela hilabete-pare …
Landareen hilabetekaria. Maiatza
Nahiz eta landareen mundu zabalean loreak urte guztian aurkitu ahal izan, loreen hilabete bezala maiatza ezagutu ohi da. Hala ere …
Errenazimentuaren atarian
XIII. mendearen bukaeran mendebaldeko Europaren garapen intelektualean egonaldi bat ikusten da. Trantsizio-aro honetan, pentsakera-korronte batzuk agertu ziren eta korronte desberdin …
Matematikazko zenbait ariketa landuz
Lizaso, Pili - Informatika Saila
Hona hemen irakaskuntzari loturiko beste programa bat. 20. alean batuketari eta 21.ean azalpen-pantailei ekin genien. Oraingoan berriz, matematikazko zenbait ariketa …
Albisteak
Fusio hotza
Fusiozko energia nuklearra etorkizuneko energi iturri agortezina izango da askoren ustetan. Eguzkiaren energiak esaterako, fusio nuklearrean du jatorria. Dena den, …
Konposatu toxikoak
Ezaguna da urtetan mendebaldeko herri aurreratuak beren etxeetan debekatutako produktu kimiko arriskutsu toxikoak hirugarren munduan saltzen aritu direla. Arazo honek …
Zentral nuklearren desmuntaia
Zentral nuklear komertzialak desmuntatzeko lehenengo saioa oso puntu garrantzitsura iritsi da, Shippingport-eko Zentral Nuklearraren erreaktorearen ontzia bere tokitik erauzi denean.
EMN: urrats berria
Erresonantzia Magnetiko Nuklearra (EMN) konposatu kimikoen egitura ezagutzeko erabiltzen den tekniketako bat (oparoena akaso) da.
Zer egin pneumatikoei?
Erabili eta gastatutako pneumatikoei irtenbidea ematea arazo handia da. Are handiagoa, Iparrameriketan bakarrik urtero 240 milioi pneumatiko botatzen direla kontutan …
Metanoa eta berotegi efektua
Siberiako tundrako zoikatzezko lautada zingiratsuen menpe egon liteke munduko klimaren etorkizuna. Berotegi efektuaren etorkizunak eskualde zingiratsu horien jokamoldean izan lezake …
Baso tropikalaren patua
Asiako baso tropikalen desagerketaren kontra lanean ari direnak, bi berri kontrajarri izan dituzte joan den urtarrilean zehar.
Salmonellaren kontuak
Ohizkoak dira azken urteotan salmonelosiak gure artean; uda partean bero dagoenean batez ere. Normalean, salmonellak kutsatutako arrautzez eginiko jakietan du …
"Erle erailea" ez da hain kaltegarria
Iparrameriketako Cornell Unibertsitateko entomologoen arabera, erle eraile izenekoa ez da uste bezain erasokor eta kaltegarria. Entolomologoek hainbat urtetan aztertu dute …
Sugeen izurria
Zuhaitzetako suge marroia, boiga irregularis , arazo larriak sortzen ari da Ozeano Bareko Guam irlan.
Fobos galdurik
Joan den hilaren bukaeran, sobietarrek Martitz esploratzera bidalitako Fobos zunda espazialarekin kontaktua galdu egin zuten planeta gorria orbitatzen ari zenean.
Erraldoiaren hegaldia
Sobietarren abioi hexarreaktore erraldoiak, Antonov -225ek, berelehenengo hegaldia egin zuen.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
