1782002(e)ko uztaila
Erreportajeak
Udako ikuskizun koloretsua
Euskal Herriko auzo eta herriak festa-giroan murgildu dira. Musikaz, dantzaz, mozorroz eta era guztietako ikuskizunez alaituko dira egunak, eta, gaua …
Antoni Gaudí
Bartzelonara osteratxoa egin eta Gaudíren obrak bisitatzea ez da uda honetarako plan txarra. Orain 150 urte jaio zen jenio, paregabe, …
Nola kontrolatu hipertentsioa?
‘Isilpeko etsaia’ esaten diote (hipertentsioari); izan ere, agertzen denean, edo medikuak diagnostikatzen digunean, apenas ematen baitu sintomarik. Baina luzarora, hipertentsioak …
Futbol-zelaietako belarra
Oro har, Munduko Kopako partidak ikustera joaten dena ez da zelaiaren egoeraz arduratzen; jokoa ikusi besterik ez du nahi. Baina …
Populazioaren bilakaera
Badira ia hiru urte Nazio Batuek sei mila milioigarren bizilaguna jaio zela aldarrikatu zutenetik. Ordutik beste jaiotza eta heriotza batzuk …
Euskal Herriko kostaldeko hainbat espezie mehatxupean
Orobengoa, Olatz - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Desagertzeko arriskuan dauden espezieak asko dira, baina normalean urrutikoak direla pentsatzen da. Horrela, gizakiaren jarduerek eragindako ondorio horiek tamalgarriak direla …
Zementu-etxeak, arazoen eta irtenbideen sortzaile
Zementu-etxeez hitz egiten den bakoitzean, bazterrak poluitzen dituzten enpresak direla datorkigu burura. Hala da, bai, haiek erabiltzen dituzten osagai batzuk …
Marteko uraren bila
Berriki, Marten NASAk ura aurkitu duela irakurri eta entzun da. Alabaina, hori ez da zuzena; bai, ordea, Marteren zoru azpiko …
Neil Armstrong: "Pauso txikia da gizakiarentzat..., jauzi ikaragarria gizadiarentzat"
Neil Armstrong astronauta izan zen Ilargia zapaldu zuen lehen gizakia. 1969. urteko uztailaren 16an, beste bi lankiderekin batera, ekin zion …
Software librea: programatzaileen paradisua
Software librea programak dohainik lortzearekin erlazionatzen dugu batik bat, baina askorentzat mugimendu berritzailea da informatikaren munduan.
Elikadura-printzipioak kirol-jardueran
Uranga, Ane Miren -
Kirol-jarduerarako oinarri energetiko garrantzitsuena glukosa da.
Elkarrizketak
Abel González: "Gobernuek ez dute azaldu energia nuklearra erabiltzeko behar adinako ardura dutenik"
Lasa Iglesias, Aitziber - STEAM Hezkuntza arloko arduraduna
Erradiazioetatik Babesteko Espainiako Elkartearen (SEPR) IX. Kongresua zela eta, Bilboko Euskalduna Jauregian izan zen Abel González, eta harekin hitz egiteko …
Albisteak
Gero eta elefante asiar gutxiago gelditzen dira
Azken hamar urteotan Asiako elefante basatien % 80 inguru desagertu dira, eta dagoeneko 35.000-30.000 besterik ez dira gelditzen.
Loan eragina duten geneak
San Diego-ko Neurozientzia Institutuko zientzialari batzuek lo gutxi egitearen ondorioak aztertu dituzte, eta geneek badutela eraginik ondorioztatu dute.
Helioa gidari
GPStik eta ordenagailutik erabat desberdina den sistema bat asmatu dute hiri bateko bi punturen arteko biderik laburrena zein den jakiteko.
Dendrimeroak, eguzki-panelen osagai berriak
Merkatuan aurki ditzakegun eguzki-panelek bi arazo nagusi dituzte: garestiak dira eta eraginkortasun txikia dute. Bigarren arazoa konpontzeko, dendrimeroak erabili dituzte.
Ordenagailuen memoria izugarri handi dezakeen asmakuntza IBMren eskutik
Iraganeko txartel zulatuen antza duen, baina askoz informazio gehiago gorde dezakeen, teknologia garatu dute IBMn.
Izarren barne-egitura aztertzeko proiektua
Alemaniako zientzialari batzuek, izar bakar baten barne-egitura aztertzeko, mota ezberdinetako hamabost teleskopio banatu dituzte munduko 7 naziotan.
Journal of Biology, denontzat eskuragarri
Journal of Biology biologiaren inguruko ikerketak eta berriak plazaratuko dituen aldizkari berria da.
Tarantularen edertasuna
Zeruan ikus daitekeen igorpen-nebulosarik handiena da tarantularena. Hego-hemisferioko zerutik ikusten da eta, 1.000 argi-urte zabal izan arren, ilargi betea baino …
Mikroskopio optiko berria
Zelularen barren-barreneko funtzionamendua ikusteko gaitasuna emango duen mikroskopio berria garatu da.
Gripearen birus luzexkak, kaltegarriagoak
Gripearen birus basatiek hari-itxura hartzen dute batzuetan. Britainia Handiko Reading Unibertsitateko Wendy Barclay mikrobiologoak zuzendutako taldeak birusek itxuraren arabera zein …
Txip supereroaleen arteko komunikazioan aurrerapausoa
Txip supereroaleen arteko komunikazioa lortuko balitz, ordenagailuen abiadura izugarri handituko litzateke.
Mutanteak kiribilduta egiten dute gorantz
Landare igokariak biratuz igotzen dira gora. Nature aldizkariaren arabera, gaitasun horren gakoa geneen mutazio batean dago.
Txerto hirukoitzak ez du zerikusirik autismoarekin
Britainia Handian autismoarekin edota hesteetako arazoekin lotuta zegoen ustea zabaldu zen. Susmoak egiaztatu edota gezurtatzeko, ikerketa sakon bat egin da …
Barkuen motorren soinuak baleen heriotza dakar
Estatu-Batuetako ipar-mendebaldean irteera anitz antolatzen da bertan bizi diren ehunka balea ikustera joateko, baina dirudienez, animalia horientzat kaltegarria da barkuen …
Atomo bakarreko transistorearen esperimentua
Nanoteknologoen ametsa atomo bakarreko transistoreak egitea da. Nature aldizkarian Cornell Unibertsitatean egindako hurbilketa baten berri eman da.
Tecia Solanivora patatajale porrokatua
Patata-ereileen amesgaiztoak izan propioa du: Tecia solanivora sitsa. Ekuadorren sitsak 500.000 patata-zaku eta ereindako milaka hektareako uzta suntsitu zituen. Eta …
Ozono-geruzaren zuloa 2040rako desagertuko da
Japoniako zientzialari-talde batek ozonoaren nondik norakoak aurrez ikusteko eredu berri bat garatu du. Zientzialarien esanean, 2040rako ez da zulorik egongo …
Transplantatzeko dauden organoen zaintzaileak
Ulstergo Unibertsitateko zientzialari-talde batek transplantatu behar diren organoen egoera zainduko duen sentsorea garatu du.
Jupiter, ilargiaen errege
Hawaii-ko Unibertsitateko astronomoek beste 11 satelite aurkitu dituzte Jupiterren inguruan biraka.
Eguzki-sistemaren antzeko planeta-sistema
Kaliforniako Unibertsitateko eta Washingtongo Carnegie Institutuko astronomoek beste 15 exoplaneten berri eman dute duela gutxi.
Beste molekula bat espazioan
Hiru hidrogeno-atomoak deuterioarekin ordezkatutako amoniakoa detektatu dute espazioan Max Planck Institutuko ikertzaileek.
Japoniak Kiotoko protokoloa sinatu du
Japoniak sinatu berri du 1997an Nazio Batuek klimari buruz antolatutako konferentzian gauzatu zen Kiotoko protokoloa.
Zuntz optiko kanaldunak, koloretako etorkizuna
AEBetako New Jerseyko Bell laborategiak informazioa garraiatzera mugatzen ez den zuntz optikoa aurkeztu du.
Klonatutako behi-ehunak transplantatu dituzte errefusarik gertatu gabe
Klonazioaren abantaila handietako bat norberaren neurrira egindako transplanteak izango direla esaten da eta, ildo horretatik, aurrerapauso garrantzitsua eman dutela iragarri …
Gene-talde batek kaltegarri bihurtzen du mikroorganismoa
Enterococcus faecalis bakterioaren barietate 'gaiztoak' arazo larriak eragiten ditu ospitaleetan, gaixoei hesteetako infekzioak eragiten dizkielako.
Salmonella-ren zapore txarra
Salmonella enteritidis bakterioak gure digestio-hodian eragiten dituen gaitzei aurre egiteko, gure sistema immunearen mekanismoak ez ezik, amebek ere badute eragina.
Zenbaitek ez du Big Bang-ean sinisten
Iazko apirilean, Big Bang-aren teoriaren alternatiba gisa, teoria berri bat aurkeztu zuten Ingalaterrako zenbait fisikarik. Orain sofistikatu egin dute …
Konifero-espezie berria aurkitu dute Vietnam-en
Ikertzaile-talde honek urte batzuk badaramatza Vietnam-go landaredia ikertzen, eta 100 landare-espezie berritik gora aurkitu dituzte dagoeneko.
Nazio Batuen foiletoia hiesari aurre egiteko
Hiesari buruzko informazioa ahal den jende gehienarengana irits dadin, Afrikan foiletoi bat emateko asmoa dute Nazio Batuek.
Mexikoko biosegurtasun-arau zorrotzak
Mexikon biosegurtasunaren inguruko legeak berritzen ari dira.
Jakintza hedatuz
Gosea eta antidepresiboak
Loditasuna gaurko gizartean gero eta gehiago zabaltzen ari den gaitza da, eta gaixotasun askoren arrisku-faktorea. Hori dela eta, loditasuna tratatzeko …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
