1662001(e)ko ekaina

Erreportajeak

Zientzia.net Zientzia eta Teknologiaren ataria

Urresti, Igor - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Elhuyarrek, berriz ere, etorkizuneko apustu garbia egin du eta egunez egun nagusitzen ari den Interneten zientzia eta teknologiaren ataria sortu …

Artea eta zientzia nahasteko prest

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Arteleku erakundeak zientziaren eta artearen arteko lotura aztertzeko tailerra antolatu du. Gai horren inguruan, maiatzean eta ekainean hitzaldiak, film-emanaldiak eta …

Munduko gune babestuak

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Natura eta Baliabide Naturalak Kontserbatzeko Nazioarteko Batasunaren (NKNB) arabera, gune babestua biodibertsitatea zein baliabide natural edo kulturalak babesteko, berariaz izendatutako …

Gune babestuak Euskal Herrian

Mendiburu, Joana - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Euskal Herrian 1980ko hamarkadan hasi ziren gune babestuak izendatzen eta, jadanik, gatazkak eta zailtasunak gaindituz, era guztietako guneak aurki daitezke. …

Itsasoa ere zaindu behar

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Lurraren azalaren % 70 ozeanoek estalita dago eta, hala ere, % 1 baino ez dago babestua. Mota guztietako trabak azaltzen …

Fruta eta barazki fresko-freskoak... kontserban?

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Elikagaiak kontserbatzeko metodo asko daude eta, horiei esker, janari-aukera izugarria eskaintzen da dendetako edo supermerkatuetako apaletan. Urteko edozein sasoitan, kontsumitzaileak …

Gorreriari nola aurre egin

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Hipoakusia esaten zaio gutxi edo gaizki entzuteari, eta era horretako gorreria partzial gehienak prozesu luze eta motel samar baten ondorioz …

Eguerdia noiz den jakiteko metodoa

Ares, Felix -

Jakin badakizu Eguzkia ekialdetik atera eta mendebaldetik sartzen dela. Batetik bestera egiten duen ibilbideaz baliatuko gara eguerdia noiz den jakiteko.

Karl Landsteiner, odolaren ikertzaile nekaezina

Astobiza, Amaia -

1868ko ekainaren 14an Karl Landsteiner, A, B, AB eta O odol-taldeak eta Rh faktorea aurkitu zituen mediku estatubatuarra, jaio zen …

Lurretik Ilargira

Bandres Unanue, Luis -

XIX. mendearen bigarren erdian Frantzian gaur egun oraindik gustura irakurtzen den eleberri fantastiko bat argitaratu zen: Jules Verne idazlearen "Lurretik …

Gereziak

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Sasoi honetan ikusten dira fruitu gorri txiki horiek udako lehen egunak kolorez hornitzen.

Elkarrizketak

Jose Maria Rivera: "zitologia diagnostikoa minbizi-kasu asko antzemateko errutinazko teknika da"

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Galiziako Costa da Morte-ko herri txiki batean jaiotako ikertzaile honek hainbat alorretan jardun du lanean, baina beti bere grina den …

Albisteak

Itsasoko buia zientifikoak

Elhuyar Zientzia -

Lawrence Berkeley laborategi nazionalak bi buia jarri ditu Ozeano Pazifikoan, Britainiar Columbiako PAPA itsas estazioan.

Igarobide ekologikoak

Elhuyar Zientzia -

Balio ekologiko handiko guneak lotzeko igarobide ekologikoak ez dira gauza berria, noski. Hainbat tokitan aintzat ere hartzen dira azpiegitura eta …

Bi perfume-tantatxo gure alderik erakargarriena erakusteko

Elhuyar Zientzia -

Suitzako Berna Unibertsitatean egindako ikerketaren arabera, usain hori pertsona bakoitzaren histokonpatibilitate-konplexu nagusiaren araberakoa da.

Nekazaritza biologikoa ohikoa baino errentagarriagoa?

Elhuyar Zientzia -

Askotan entzun dugu produktu organikoen produkzioa ohiko metodoen bidez hazitakoena baino garestiagoa dela. Washington Estatuko Unibertsitateko zientzialari-talde batek sagarrekin egindako …

Biodibertsitateak atmosferako oreka kimikoa erregulatzen du

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako Energia Saileko Brookhaven laborategi nazionaleko zientzialariek egindako landa-lanaren emaitzaren arabera, landare-espezieen dibertsitatea zenbat eta handiagoa izan errazagoa da …

Afrikatik Ekialdeko Asiara

Elhuyar Zientzia -

Txina, Indonesia, Britainia Handia eta Estatu Batuetako hainbat zientzialariren artean egindako ikerketaren arabera, egia da, orain arte uste izan den …

Uretarako zein lehorrerako balio duen jantzia

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako Itsas Armadako zientzialari militarrek uretan zein lehorrean eroso ibiltzeko balio duen jantzia asmatu dute.

Belarrietako fluidoak ez du garapen-arazorik eragiten

Elhuyar Zientzia -

Pittsburgh-eko Medikuntza Eskolako ikertzaile-talde batek egindako ikerketaren arabera, belarriko gaixotasun horrek ez du inolako garapen-arazorik eragiten.

Harren eta gizakien barne-organoak berdintsu hazten dira

Elhuyar Zientzia -

Kaliforniako Unibertsitateko Joel Rothman zientzialariak Caenorhabditis elegans harrarekin egindako ikerketen emaitzen arabera, harren eta ornodunen barruko hainbat organoren garapenaz arduratzen …

Berotze globala areagotzen duten isurpen-murrizketak

Elhuyar Zientzia -

Irvine-ko Kaliforniako Unibertsitatean egindako ikerketa baten arabera, isurtzen diren nitrogeno-oxidoek airera isuritako beste substantzia batzuek eragiten duten kaltea gutxitzen laguntzen …

Zaurien orbaintzea bizkortzen duen proteina

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetan, Buffaloko Unibertsitateko eta Shriners Burns Ospitaleko bioingeniariek KGF (Keratinocyte Growth Factor-en siglak) izeneko proteina erabili dute zauriak bizkorrago …

Izotz-pusketetan harrapatutako itsas txakurtxoak

Elhuyar Zientzia -

Errusiako agintariek itsasontzi bat bidali dute Itsaso Zurira, bertako izotz-pusketetan harrapatuta dauden itsas txakurrak jaso eta Barents itsasora eramateko.

Diamantez egindako zelula fotovoltaikoak

Elhuyar Zientzia -

Orain arte, zelula fotovoltaikoetan gehien erabili diren materialak silizioa eta, berrikiago, galio artseniuroa izan dira. Estatu Batuetako Ikuskapenerako Erakunde Nazionalak …

Txitatxoak habian utzi eta... aire!

Elhuyar Zientzia -

Kaliforniako Unibertsitateko Cameron Ghalambor eta AEBetako Missoulako Geologia Ikuskaritzako Thomas Martin zientzialariek Ipar-hemisferioko txoriek hego-hemisferiokoek baino arrautza gehiago jartzen dituztela …

Aire konprimitua energia elektrikoa metatzeko

Elhuyar Zientzia -

Duela gutxi, Estatu Batuetako mendebaldeko kostaldean itzalaldi bat gertatu zen. Sandia Laborategi Nazionaleko ikertzaileen ustez, sortu eta berehala kontsumitzen ez …

Lumadun dinosauroa

Elhuyar Zientzia -

Zenbait paleontologok lumak oraindik gorputzera itsatsita dituen dinosauro bat aurkitu dute Txinako Liaoning probintzian.

Atunak robotak eraikitzeko eredu

Elhuyar Zientzia -

Robotak eraikitzean ahalik eta mugimendu azkar eta zehatzenak lortzeko, zientzialariek animalien gorputzen ezaugarriak aztertzen dituzte. Oraingo honetan, atuna izan da …

GIP: grabitate-ezaren ondorioen aurkako hormona

Elhuyar Zientzia -

AEBetako Georgiako Mediku Eskolako ikertzaileek arratoi transgenikoak erabili dituzte hesteak jariatzen duen GIP (glukosaren mendeko peptido intsulinotropikoa) izeneko hormonaren jokaera …

Ultrasoinu bidezko arazketa

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako Purdue Unibertsitateko ikertzaile-talde batek ultrasoinuen bidez uretako poluitzaileak ezabatzeko metodoa asmatu du eta, orain, horren ezaugarriak optimizatzen ari …

Arrautzak jaten dituzten arrainak

Elhuyar Zientzia -

Ur gezako zenbait arrain arrek goseari ezin eutsi eta, noizbehinka, beraiek ernaldutako arrautzak jaten dituzte. Horixe da, behintzat, Estatu Batuetako …

Mastodonteak: elefanteen urruneko ahaideak

Elhuyar Zientzia -

Duela hamar bat urte, Ohioko (AEB) golf-zelai bateko eremu zingiratsuan mastodonte baten eskeletoa aurkitu zuten. Garai hartan, Ohio Wesleyan Unibertsitateko …

Elikagai-segurtasunaren inguruko lege-eztabaida

Elhuyar Zientzia -

Europako egunean, Deustuko Unibertsitateak ‘Europa elikagaien segurtasunaren aurrean’ eztabaida antolatu zuen. Europako Ikasketa Institutuko zuzendaria den Beatriz Perez de las …

Diesel motorren isurpenak murrizteko sistema

Elhuyar Zientzia -

Pacific Northwest laborategi nazionaleko ikertzaileek Diesel motorren nitrogeno-oxidoen isurpena erdira jaisteko gai den sistema aurkitu dute.

Petrolio-hobiak bilatzeko uhin bertikalak

Elhuyar Zientzia -

Arkansasko Unibertsitateko zientzialariek uhin bertikalak sortzen dituzten bi sistema asmatu dituzte. RCS sistemak (Regenerative Combustion Source) hidrogeno gasa darabil uhinak …

Dinosauroak Lurraz jabetu zirenekoa

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako eta Kanadako zenbait ikertzaileren ustez, suntsipen masibo hori oso denbora laburrean gertatu zen, 10.000 urte baino gutxiagoan.

Behatoki autonomoa Artikoan

Elhuyar Zientzia -

Zientzialarien ustez, Ipar Poloko izotz-geruzak klima globala erregulatzen du. Horregatik, Washingtongo Unibertsitateko zientzialariek behatoki autonomo finko bat jarri dute, meteorologiari, …

Cecilia Andersson - Argazkilaria

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

“Zientziak ere irudien bitartez xarmatu nahi gaitu”

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila