131988(e)ko otsaila
Erreportajeak
Andrei Tupolev. Hegazkingintzan aintzindari
1908. urteko udazkenean, Tver-eko basoetan zegoenPustomazobo herrixkatik Andrei Tupolev Mosku-ra joan zen hogei urte zituelarik. Bere helburua, Eskola Tekniko Inperialean …
Roboten ikusmena zertan den
Robotak industri prozesutan parte hartzen hasi zirenetik urte batzuk igaro dira. Jakina da robotak programaketei itsu-itsuan jarraitzen zaizkiela. Itsu hitza …
Nola hazten da basoa?
Basoa heldutasunera nola iristen den jakin nahi duten ekologoek, arazo latz baten aurrean topatzen dira; prozesua ikaragarri geldia izatearekin alegia.
Haltzara fruitu bila
Gaztelaniazko "pedir peras al olmo" euskaraz "haltzara fruitu bila joatea" dugu. Esaera zahar honek haltzaren antzutasuna adierazi nahi du. Era …
Venezia salbatzeko obrak
Itsasoarekin ezkondutako hiri hau mundu osoan da ezaguna. Italiako iparraldean dagoen itsas porturik handiena den honek, Mediterraneo osoan 1000 urte …
Zein da jan-neurri egokia?
Jan-neurri orekatua zer den nola defini dezakegu? Umeen hazkunderako beharrezkoak diren osagai guztiak edota pertsona helduetan osasuna mantentzeko behar direnak …
Jolas matematikoak. Otsaila
Ondoko irudiak eta berauei loturik dagoen proposamena: zuzenki guztiak lerro bakar baten bidez gurutzatu behar dira, zuzenki bat bera ere …
Dena distiratsu eta pozointsu
Harrapakariak pozoina jatera erakartzen dituzten intsektuek, sarritan oso kolore biziak dituzte. Baina zer interes du harrapakinak bere etsaien bistan jartzeko?
Naturaren babesaren egoera Euskal Herrian
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Arbaiun, Kakueta, Pitillas, Gernikako itsasadarra, Aralar... dira, beste batzuen artean, Euskal Herrian ditugun paraje eder eta liluragarrietako batzuk.
Zarauzko erriberetako parkea
Parke honen helburua ekosistemak ezagutzea, maitatzea eta babestea izan arren, didaktika-mailan dituen posibilitateak ezinhobeak direla uste dugu. Euskal Herriko kostaldeko …
Parke natural piriniarra Nafarroan
Ingurune babestuaren kontzeptua, hots, bere ezaugarri nabarmenengatik ohizko baliabide-ustiapenerako erabiltzen ez den eta lege naturalen araberako eboluzioa ahalbidetzen duen arautegi …
Mundakako itsasadarra: ibilaldi ekologikoa
Galartza, Aitor -
Gernika-Mundakako itsasadarra izenaz, Gernika herritik itsasoraino doan Oka ibaiaren bokalea ezagutzen da. Ikuspuntu ekologikotik Mundakako itsasadarraren eremua askoz zabalagoa da; …
Fisika Newtondarren faltsazioa
Newton jakintsuak "Principia Mathematica" liburu famatua argitaratu zuenaren 300. urteurrena aurten ospatzen ari dela eta, Newton-en teoriari buruzko alderdi filosofikoaz …
Begitxindorrak
Nork ez du egunen batean betazalean grano gorri bat duela azaldu zaion senide, lagun, auzoko edo lankideren bat? Begitxindorra molestoa …
Zaborra ez dugu lurrazalean bakarrik pilatzen
"Orain dela urte batzuk satelite bat milaka zatitan apurtu zen, sateliteen aurkako armen proba batean. Ordutik hona satelitearen metal-zati txikiak …
Untzigintzaren historia XV: izotzaustekoak
Poloetako itsasoetara altzairuzko untziak lehen aldiz joan zirenean, zurezkoek baino portaera txarragoa erakutsi zuten. 1928-1930.ean, Byrd jaunaren espedizioa zurezko untzi …
Islamiar zientzia, kultur zubi
Islamiarren sorrera, berez, 622. urtean izan zen, hots, Mahomet (Muhammad) profetak Yatrib-era ihes egin zuen urtean. Hiri honek handik aurrera …
Masa galduaren kandidatu exotikoak
Materia ikustezinaz ari garenez, pentsatzekoa da materia hori itxura ez–arruntean agertuko dela; bestela ez litzateke hain detektagaitza.
Trenbidearen booma europan
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Bukatu berri den urtearen azken partean trenbidearen inguruko eztabaida izan dugu Euskal Herrian, Urola trenbidearen ixtea dela eta. Manifestazio, eritzi-emate …
Ortografia lantzen
Lizaso, Pili - Informatika Saila
Programa honen helburua zenbait hitzen ortografia lantzea da. Aldi bakoitzean hitz bat azalduko da pantailan.
Biogasa: Mozkin garbia
Gaur eguneko zibilizazioari atxekitzen zaion ezaugarrietariko bat hondakin produzitzaile izatearena da, eta egon badago arrazoirik horretarako. Izan ere, munduko hiririk …
Homeopatia, zer da medikuntzaren adar hau?
Samuel Hahnemann-ek sortu zuen homeopatia. Prussiako Meisen-en jaio zen 1755.eko apirilaren hamarrean. Farmazia, kimika eta toxikologiazko ezagumendu sakonak zituen. Sendagile …
Elkarrizketak
Bizkaiko azken betizuak
Oilarra, A. -
Bizkaiko mendietan, Gorbeia eta Urkiola bitartean, Arkaola baserria dago. Dimatik Otsandiorako errepidean Indusi ibaiaren iturburuetaraino igota, ezker aldera pistan kilometroerdia …
Albisteak
Amstrand PC 1640, bereizmenik altuena
Berriro ere Amstrad etxea da PC 1640 ECD eredu berriarekin datorkiguna.
Ordenadore eramangarriak, etorkizunik bai?
Ordenadore hauek, muga bat dute; korronte elektrikoari konektatuta egon behar dute eta hauxe da hain zuzen ere ordenadore eramangarriekin gainditzen …
Disko gogor eramangarriak
Ordenadore eramangarrien etorkizuna zalantzan jartzen bada ere, badirudi disko gogor eramangarriek arrakasta handia izango dutela.
Hiru dimentsioko bideoa
Toshiba etxeak hiru dimentsiotan filmatzen duen bideo-kamera plazaratu berri du.
Suaren arriskuan
Eraikuntza, areto eta eta abarretan sute bat gertatzen denean, badira merkatuan produktu fotoluminiszente batzuk, baina adituak ez daude oso ziur …
Garai bateko trirremeak
Kristau-aroa hasi baino 600-300 urte lehenago trirremea guda-untzirik nagusiena zen ekialdeko Mediterraneoan.
Pozoin-eskasia
Asiako Kara Kum basamortuan dagoen sobietar errepublikan suge-kopurua ikusgarri jaisten ari da, bertan sugeak pozoina kentzeko ehizaten dira.
Definizio handiko telebista europarra
Joan den urteko uda partean definizio handiko telebista europarraren lehenengo irudia ikus ahal izan ziren Berlineko Funkaustellung delakoan.
Bonbila lauangeluarrak
Philips etxeak diseinu lauangeluarra duten bonbila-mota bat plazaratu berri du.
Moskitoak nonahi
Quebec-eko unibertsitateko ikerlari batzuek utzitako pneumatiko zaharrak moskitoak ugaltzeko toki ezinobeak direla aurkitu berri dute.
Bolizaleen errua
Kenian iazko udan egin den bilera batean aditzera eman denez, munduko boli-eskaera elefante-populazioaren %5-10 tartean dago.
Metanola, etorkizuneko erregaia?
Etorkinean automobilek erregai berria izan dezakete; metanola. Manitoba-ko unibertsitateko Hyman Gesser ikerlariak gas natural erregai-mailako metanol bihurtzeko prozesu berri bat …
Minbizia borrokatzen
Kanadiar kirurgilari batek burmuin-minbizia borrokatzeko metodo berri bat garatu du.
Hemen direla martiztarrak!
Irudian ikusten den untzia, eguzki-energiaz elikatutako automobilik azkarrena da.
Maratoriak muskuluen egitura aldatzen du
Azterketa baten arabera, esfortzu fisiko luzeak eragiten dituen aldaketa muskularrei buruz datu-mordo bat bildu da.
Bisitariek parkea arriskutan jarri
Tenerifen dagoen Teide izeneko parke nazionalean landaredi berezia eta propioa dago eta horrexegatik hamaika turistak bisitatzen du, baina, landaredi berezia …
Rhin ibaia garbitzeko plana
1986.eko azaroan Rhin ibaian gertatua berri triste eta tamalgarria izan zen; orain, Rhin ibaia garbitzeko estrategia bat martxan jarri nahi …
Arrainentzako igongailua
Ibaian gora dabiltzan izokinek gizakiak jarritako oztopo artifizialak aurkituko dituzte.
Otsoak apeninotan
Euskal Herrian desagertua dugu otsoa, baina gure faunaren zati garrantzitsua izan denaren hamaika arrasto utzi ditu.
Bi hankeko basapizti harmatuak
Arroilaren barnean genbiltzala Ilunberriko iturburutik gertu bost kartutxo huts aurkitu genituen. Bi hankeko basapizti horien gizatasunik eza adierazteko seinale hoberik …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
