1171997(e)ko martxoa
Erreportajeak
ERREUMAK K.O.
“Bi pauso jarraian emateko gauza ere ez naizela uzten nau Merreumak!” Zenbat aldiz entzun duzu horrelakorik, irakurle? Are gehiago, zenbat …
Gehiegikerien ondotik, zer?
Jaiak eta festak pasatu dira, Ihauteriak ere atzean utzi ditugu eta Garizuman sartuta gaude jadanik. Ez daukat hemen “sermoi” itxurakorik …
Otsoaren arazoa eta kontserbazioa (eta 2)
—Nora zoaz, Txanogorritxu? —Amonarenera, ihauterietarako mila durokoa eskatzera...
PVCari buruzko eztabaida gizartean
XX. menderarte plastikorik gabe bizi izan da gizakia, baina mende honetako erdialdeaz geroztik gauzak asko aldatu dira. Honela, Mendebaldeko gizartearentzat …
Adan de Yarza markesak laga zigun ondarea: pinu-landaketa eta Euskal Herriko hegazti-komunitateak
Mario Adan de Yarza Markesari ez zitzaion batere gustatu 1877ko goiz hartan entzun zuena: Foru Aldundia disolbatzeko agindua emana zen …
Positroi igorpenaren bidezko tomografia
Urzelai Pinedo, Ainhoa -
Askotan, oinarrizko fisikari buruz hitz egiten dugunean, gai hori oso teorikoa dela eta eguneroko bizitzatik kanpo dagoela ematen du. Lan …
Zientzien Historiaren euskal museoa
EHUko Leioako campusean, Medikuntza Fakultatean eta Bibliotekan dago Medikuntza eta Zientzia Historiaren Euskal Museoa. 1.520 metro karratuko azalera du, 21 …
Munduko erlojurik zehatzena
Denbora doitasun handiz neurtzeak gero eta garrantzitsuagoa da hainbat arlotan: espazioaren ikerketan, telekomunikazioetan, informatikan eta abarretan. Horretarako segundoaren milioirenaren milioirenak …
Likidoak eta gasak
Errealitatean edo postalen batean, nork ez du sekula Segoviako akueduktua ikusi? Nork ez daki antzina erromatarrek eraikitako akueduktuaren zati batzuk …
Txanponak
Egunero eskuartean ditugu. Kafea hartu nahi badugu, ogia erosteko edota autobusez ibiltzeko; badaezpada ere beti poltsikoan.
Sagardotegien xarma
Uranga, Ane Miren -
Laburrak
Euskarazko softwarearen katalogoa
Ondoren eskainiko dizuegun euskarazko softwarearen katalogoa iaz UEUko Informatika Sailak antolatu zituen Informatikari Euskaldunen I. Topaketen barruan kokatu behar da; …
Elkarrizketak
Etorkizunean nor izateko tresnak
Urtarrilaren bukaeraz geroztik, Eusko Jaurlaritzak bultzatuta, indarrean da Zientzia eta Teknologia Indartzeko Egitasmoa 1997-2000. Mende berrira arteko zientzi politika gidatuko …
Albisteak
Pierre Simon LAPLACE
Astronomo, matematikari eta fisikari frantsesa Beaumont-en-Auge herrian sortu zen 1749an. Familia apalekoa zen, baina auzokoen laguntzaz eskolara joan eta matematikan …
Hizkuntzak XXI. mendean
Martin Haspelmath hizkuntzalari alemanak adierazi duenez, munduan gaur egun mintzatzen diren 7.000 hizkuntzetatik % 90 galdu egingo dira XXI. mendean …
Neanderthal gizakiaren xirula
Esloveniako “xirula”, gutxienez duela 43.000 urtekoa da eta Esloveniako Divje Babe kobazuloan topatu dute, Neanderthalgo gizakiaren tresnekin batera.
Neolitoko ingeles drogazaleak
Ingalaterrako drogazaleek ez dute jakingo Neolitoan ere drogazaleak bazirela. Cambridgeko Unibertsitateko Jeremy Dronfield ikertzailea ondorio horretara heldu da Irlanda eta …
Nondik datozte Mendi Harritsuak ezagunak?
Ipar Amerikako mendikatea luze eta ospetsuenaren jatorria misterio bat izan da urte askotan. Minnesotako Unibertsitateko bi ikertzailek galdera honen erantzuna …
Ametsak zertarako?
Gure lo sakona hainbat oroitzapenek eteten dutela esatea ez da ezer berria. Loaldian gure garuna aktibo mantenarazteko eguneko gertaera esanguratsuenak …
Bizialdi luzea nola izan
Manipulazio genetikoen bidez Montrealgo Unibertsitateko Bernard Lakowski eta Siegfried Hekimi-k Caenorhabditis elegans nematodoen bizialdia hiru aldiz luzeagoa izatea lortu dute.
Katalizatzaile berria
Liverpoolgo Unibertsitatean aurkitu dute katalizatzaile berria eta horri esker, hondakin organiko toxikoak tenperatura baxuan errauts bihur daitezke.
Bulegoan egiten duzu lan?
Buruko mina, alergiak, logura, eztarri lehorra, azaleko arazoak... Aipatu ditugun osasun-arazoetakoren bat baduzu, egiaztatu itzazu zure bulegoko baldintzak.
Mihilua menopausiarako ona da
Foenilicum vulgare edo mihilua fitoestrogenotan aberatsa da eta hauek hormona-iharduera imitatu egiten dute.
Gas toxikoaren ondorio larriak
Indiako Bopal herrian duela hamabi urte kimikako fabrika batek desmasia larria sorrarazi zuen. Gaur egun, bizirik iraun zuten 50.000 herritarrek …
Pilula dela eta
Estatu-mailan egin berri den Antikontzepzioari buruzko Kongresuaren emaitzek berebiziko oihartzuna lortu dute komunikabideetan. Ez da harritzekoa, herritar askoren kezka baita …
Udaberrian berriro… San Jose lorea
FITXA TEKNIKOA
Lur-Zientziak: Iraganean Etorkizunaren Gakoa
Lur-zientzilarioi sarritan arrokak eta beren edukiak zergatik ikertzen ditugun galdetzen digute eta, itaunarekin batera, gure ikerketen aplikazio zuzenak azaltzeko eskatzen …
Mikrouhinak intsektiziden ordez
Estatu Batuetako Nekazaritza Saileko injineruak intsektiziden ordez mikrouhinak erabili nahi dituzte zerealetako parasitoak suntsitzeko.
Hartz arrea arriskutan
Greziako Pindos mendietan bizi diren azken ehun hartz arreak arriskutan dira Egnatia izeneko autobide berria egin nahi dutelako.
Balearen hezurrak bide gisa
Ikertzaile japoniar batzuek aurkitu berria dute itsasoaren hondoan sakonera handietan dauden iturri hidrotermaletan batetik bestera bizia nola transmititzen den.
Nekazaritzako biodibertsitatea gero eta murritzagoa da
Nekazaritzak elikadurarako landare-biodibertsitatea murriztu egiten du, ONUko FAOren (Elikadura eta Nekazaritzarako Erakundearen) arabera.
Igelik txikiena
1993an igel-mota berria aurkitu zuten Kubako zientzilariek; igel txiki-txikia. Kubako Iberia Mendian topatu zituzten hiru ar eta eme bat 600 …
Makako arriskutsuak lekuz aldatu behar
Indiako Delhi hiriburutik 150 kilometrotara dagoen Vindravan erromes hirian mila rhesus makako baino gehiago bizi dira.
Ihauterietako antenak
ARCNET, Larson eta AT&T izeneko konpainia estatubatuarrei otu zaie ideia. Ikusita telefono higikorrak gero eta ugariago direla bertan eta horrek …
Martitzerako ibilgailua
Goiko irudian datorren uztailaren 4an Martitzen pausatu behar duen ibilgailua erakusten da.
Pantaila lau eta mehea
Telebistagintzan diharduten Philips, Grundig eta Fujitsu etxeak elkartu egin dira pantaila berria sortzeko, eta emaitza Planatron izendatu duten pantaila lau …
Zementua erradiografiatzeko makina
Australiako Mineral Control Instrumentation etxeak fabrikara zinta garraiatzailean sartzen diren oinarrizko materialak erradiografiatzeko aparatua prestatu du.
Distantziak errespetatuz
Auto-gidariek errepidean doazenean askotan ez dituzte errespetatzen ibilgailuen artean mantendu behar diren gutxieneko distantziak.
Magnesioa automobiletan
Automobiletan poluzioa saihesteko sistema bat erregai gutxi kontsumitzea da.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
