1101996(e)ko uztaila

Erreportajeak

Suak eramandako milioiak

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Ekainaren 4an Kourouko jaurtiketa-zentruko hegaldi-kontrolak erabaki azkar eta mingarria hartu behar izan zuen: lurrutzi berri zen Ariane V jaurtigailua lehertarazi.

MENOPAUSIA: kateak eteten direnean

Kaltzada, Pili - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Baina zeintzuk dira egiazki menopausian eteten diren kateak? Ez du erantzun errazik galdera horrek eta itxura guztien arabera, Gipuzkoan emakume …

Osasun-Hezkuntza Eskolan. Gaur egungo egoera EAEn eta etorkizuneko proiektua Europan

Oiarbide Begiristain, Amaia -

Osasunerako Mundu Erakundeak (OME) aspalditik duen funtzioetako bat, eskolan haurren osasuna bultzatzea da. 1986an, OME eta UNICEFek argitaratu zuten txosten …

Bizkarreko minak jota

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Lunbalgia bizkarrezur lunbarrean, bizkarraren behealdean nabaritzen den min-sentsazioa da. Gaitza baino gehiago, sintoma bat da eta kasu askotan prozesu onairea …

Aspirina sendagai unibertsala

Louvelli Nieves, Iñigo -

Aspirina lehen aldiz kaleratu zenetik 100 urte betetzear dauden honetan, gehien kontsumitzen den sendagaietako bat dugu. Izan ere, aspirina, adikziorik …

Suge gorbataduna, antzezlari aparta

Elosegi Irurtia, Migel M. -

FITXA TEKNIKOA Suge gorbataduna

Energia alternatiboak heziketaren zerbitzura

Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Irureta Azkune, Onintza -

Donostiako Bidebieta auzoan, Herri Ametsa Ikastolako frontoiko teilatuan, 56 eguzki-panel itsatsi dizkiote zoruari. Abenduaren 28az geroztik, panel fotovoltaikoek eguzkiaren izpiak …

Kukuaren habi-bizkarroitza: norgehiagoka etengabea

Bengoa Ansa, Aitor -

Nork ez du ezagutzen kukuaren kantu ozena, udaberriaren igarlea? Ezpairik gabe, hegaztien munduan kanturik ezagunena da kukuarena eta hizkuntza gehienek …

Habitat eta komunitate estuariotarrak

Villate, Fernando -

Ingurune-konplexutasunaren arabera, zenbait habitat eta komunitate bereiz daitezke estuarioetan. Ur zabalean habitat pelagikoak kokatzen dira eta sedimentu bigun zein gogorretan …

Produktuen diseinuaren ezkutuko faktoreak

Zabala Lekue, Eduardo -

Sistema bat diseinatzerakoan ez da funtzio-zehaztapenak ondo betetzen diren soilik egiaztatu behar: ez da nahikoa prototipo baten funtzionamendua egiaztatzea. Sistemaren …

Informazio teknologiak eta ingurugiroa

Hernández Basilio, Carlos Maria -

Informazioaren Teknologiako enpresek —hala hardwarea fabrikatzen dutenek nola softwarea garatzen dutenek edo zerbitzu-hornitzaileek— funtsezko zeregina jokatzen dute ingurugiroa babesteko iharduera …

XIX. mendea: gizartea eta teknika

Bandres Unanue, Luis -

XIX. mendearen lehen erdian, erromantizismoa garatu zen garaian alegia, aurrerapen zientifikoek izugarrizko aldaketak sortarazi zituzten kontzeptuei dagokienean, transformazio-andana eraginez. Balore …

“Xafla” ekuatoriala, ortzia geldiarazteko tresna

Fernandez, Isabel -

Argazkizaleok egin dezakegun argazki interesgarrienetarikoa Ipar-izarrerantz zuzenduta ateratzen dena da. Objektiboa zenbait orduz zabalik utzita, lerro kurbatuz beteriko argazkia lortzen …

Numerologia (III)

Angulo, Patxi -

Norberaren ezaugarriak eta ahalmen pertsonalak gidatzen omen dituzte. Iritzi horretakoak dira behintzat historian zehar agertu izan diren teoria desberdinak. Zenbakien …

Lanpara elektrikoa

Irureta Azkune, Onintza -

Gizakiak sua piztuta mantentzen ikasi zuenetik, argi artifiziala erabili izan du beti. Eguzkiaren argitasun soilaz bizitzen ez dugu asmatu eta …

Gorputza, energia kontsumitzen duen makina

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Galdera batetik abiatuta, irakurle, hobeto ulertuko duzu lerro hauen bidez adierazi nahi dizuguna. Zergatik eskaintzen dizkiogu janariak gure buruari hain …

Albisteak

Industria kimikoa eta biokatalizatzaileak Gaikerren

Elhuyar Zientzia -

Gaiker Zamudioko Ikerketa-zentroa Europako Innovation izeneko programaren zuzendaritzaz eta koordinazioaz arduratuko da abendua bitartean.

Molekulei eraginez

Elhuyar Zientzia -

IBM enpresak Zurich-en duen laborategiko ikertzaileek eta Frantziako Tolosako Materialen Zentrokoek giro-tenperaturan molekulak desplazatzea eta aurrez zehazturiko lekura eramatea lortu …

Tximinoak espaziora?

Elhuyar Zientzia -

Duela ia berrogei urte lehen sateliteak espaziora jaurti zirenean, tximinoek eta beste animalia batzuk zeregin inportantea izan zuten gizakiari bidea …

Jatorrirako bidea?

Elhuyar Zientzia -

Herbeheretako Itsas Ikerketarako Institutuko ikerlarien arabera, petrolioa plastikoak egiteko erabiltzen denean bere jatorrizko formara itzultzen ari da.

Léopold de Folin

Altonaga, Kepa - EHUko biologia irakaslea

Uztailaren 5ean bete da Léopold de Folin-en heriotzaren mendeurrena. Markes frantsesa dugu Folin, itsas biologiaren aurrerakadan nabarmendu zena (Tournus, Saòne-et-Loire, …

Era baten Bukaerara Bidaia

Elhuyar Zientzia -

The Planetary Societytik gutun bat jaso nuen, itxuraz beste askoren antzekoa. Zabaldu egin nuen. Gainetik irakurtzen hasi nintzen. Paper horiskan …

Golkoko gerraren ondorioez

Elhuyar Zientzia -

Gutxi dakigu oraindik Golkoko Gerran gertatuari buruz eta jakina, ez gara liskar politikoez ari. EEBBetako soldaduen artean, Golkoko sindromea izenaz …

Ikusiz ikasi

Elhuyar Zientzia -

Jaio berriarentzako, mundua ezezaguna da oso. Lehenengo egunetik hasten da bizitza osoan zehar luzatzen den ikasteko prozesua.

Etsialdiaren zergatia

Elhuyar Zientzia -

Erditu ondorengo etsialdiaz maiz hitz egin izan da. Erdiminak igaro orduko, erditu ondorengoak etorri ohi direla esaten da eta itxura …

Poluzio akustikoa

Elhuyar Zientzia -

Espainia da Europako herrialderik zaratatsuena. Udal-agintari batzuek, ordea, datu estatistikoak ikusten dituztenean, normala dela diote, ez baitute irudikatzen norvegiar bat …

LIRIOAK, urriak bezain ikusgarriak

Terés, Joxepo -

FITXA TEKNIKOA Lirioak

Manatia arriskuan

Elhuyar Zientzia -

Ehundik gora manati heldu dira Floridako itsasertzera, guztiak hilik. Manatia desagertzeko arriskuan dago eta biologoak oso kezkaturik daude, animalia horren …

Gos d'atura: artzain-txakur zena hiri-txakur bihurtua

Elhuyar Zientzia -

Artzain-txakurraren arraza bera 1929an agertu zen lehen aldiz Bartzelonan egindako erakusketa batean. Txakur-arraza honek nolabaiteko homogeneitatea lor zezan, Jorba andre-gizonek …

Gipuzkoako egoera ekologikoa

Estonba Mintxero, Mikel -

Ekainaren 5ean, Gure Lurra, gure habitata, gure etxea lemapean, Ingurugiroaren nazioarteko eguna ospatu zen. Egun horretan asko izan ziren komunikabideetan …

Non irakurriko dugu?

Elhuyar Zientzia -

2000. urtea hain gertu dugula ikusita, maiz egiten da honako galdera: guk etorkizunean paperean edo pantailan, non irakurriko dugu?

Telefonoz ezin hitz egin

Elhuyar Zientzia -

Oso modan dago azkenaldian haririk gabeko telefonoa. Ikusi besterik ez dago telefono mota hori eros dezagun zenbat iragarki sartzen dizkiguten.

Ordenadore adeitsua

Elhuyar Zientzia -

Ordenadoreekin izaten dugun komunikazioan, badago oztopo handi bat. Guk izan ditzakegun emozio edo zirrarekiko ez dute inolako sentikortasunik, baina badirudi …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila