1011995(e)ko azaroa

Erreportajeak

237 egun espazioaren liluraz blai

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Kaltzada, Pili - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Espazioak badu gutako edonorentzat lilura berezi bat. Ezagutzen ez dugunak erakarri egiten gaitu. Jakinminak bultzatuta, Donostiara hurbildu ginen udazkeneko goiz …

Ejekutiboen gaitzak

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Beren bizitza etengabeko borroka da, orduen iragatearen kontra, besteen kontra eta baita norbere buruaren kontra ere; gosearen hozkadak bokadilo batekin …

Katarro arrunta

Furundarena Salsamendi, Jose Ramon -

Katarro arrunta sarrien agertzen den eritasun akutua da, edozein delarik gaixoaren adina: 5-9 urte bitarteko haurren artean 4-6 gaixoaldi gertatzen …

Kometa gorria

Elosegi Irurtia, Migel M. -

FITXA TEKNIKOA Miru gorria

Euskal Herriko kostaldea (VIII): Itsaslabarrak

Estonba Mintxero, Mikel -

Gure kostaldeko elementu garrantzitsuak diren horiek aipatuta ere, Euskal Herriko itsasbazterra hobeto ezagutzea helburu duen artikulu-sorta ezin dugu amaitutzat eman …

Engainuaren artea: kamuflajea eta mimetismoa

Zabala Arteaga, Alexander -

Natura, gaur egun ezagutzen dugun moduan, milioika urtez eman eta oraindik ematen ari den eboluzio-prozesuaren ondorioa da. Eguneroko bizitzarekiko lehian, …

Autoestima

Zupiria Gorostidi, Xabier -

Autoestimatzea, norberak bere burua maitatzea da: autoestima gutxi edukitzea beraz, norberak bere burua gutxi maitatzea da eta autoestima handia edukitzea …

Astrofisika praktikoaren oinarriak

Sarasola Manech, Julen -

Astronomia kontzeptutik abiatuz hel gaitezke izenburuko galdera hori erantzutera. Astronomia astroak ikertzen dituen zientzia dela onartzen badugu, astrofisika unibertsoko objektu …

Inprimategia Euskal Herrian

Aurkerenea, Joseba -

1441ean Maguntzia hirian Gutenberg alemaniarrak inprimategia asmatu zuen behin-betikoz eta 1540. urtean Lorentzo Coster nederlandarrak aurrerapauso handia eman zuen sistema …

Koloretan errebelatu eta positibatzea (eta II)

Nogeras, Itziar -

Lehen artikulu hura argitaratu genuenetik, irakurle, ia bi urte iragan dira. Zehatzago, 21 ale. Argazkilaritzari buruzko oinarrizko ikastaro baten materiala …

Albisteak

Quo vadis, paleontologia?

Nuñez-Betelu, Koldo -

Paleontologia Biosferaren historia ikertzen duen zientzia izan arren, gizartearen beste esparruetan gertatzen den bezalaxe, modak edo egoten dira ere. Moda …

Zaborraren erdian altxorra

Elhuyar Zientzia -

Nekazaritzako prozesuetan sortzen diren poluitzaileei irtenbide berria aurkitu zaie. Londresko Imperial College erakundeko biologoek iragarri dutenez, genetikoki manipulatutako bakterioen eraginpean, …

Bazkalostean gertatu zen

Elhuyar Zientzia -

Ekaitzak ezustean harrapatu zuenean, bazkalondoko atsedenaldian zegoen Ötze-ko Gizona. Horrela baieztatu dute York-eko Unibertsitateko Arkeologia Sailean.

Gasezko triangelua

Elhuyar Zientzia -

Bermudetako Triangelua izenaz ezagutzen den eskualdean ez omen dago zientziak azaltzerik ez duen misteriorik.

Datorrena datorrela

Elhuyar Zientzia -

Princenton-go Unibertsitateko zientzilarien ustez, ziztada horiek izar bikoitzen arteko talkek eragiten dute eta ondorioz, gure planetaraino talka horien eragina iristeko …

Odolaren txipa

Elhuyar Zientzia -

Thorm-EMI elektronikako multinazionalak aurki jarriko du merkatuan odolaren ezaugarri guztiak bereizten dituen txipa.

Ornodunen sekretuak agerian

Elhuyar Zientzia -

Harvard Unibertsitateko ikerlariek ornoen sorrera arautzen duten geneak lehen aldiz bereiztea lortu dute.

ALEXANDER FLEMING

Azkune Mendia, Iñaki -

Bakteriologo eskoziar hau, Loudoun-en (Ayrshire-n) jaio zen 1881. urteko abuztuaren 6an. Ikasketak Kilmarnock Akademian burutu zituen eta 1902an Londresko Unibertsitatean …

Itsasoko altxorra

Elhuyar Zientzia -

Harvard-eko Medikuntza Eskolako ikerlariek 1986 eta 1992 bitartean egindako azterketak baieztatu duenez, arraina astean birritan jatea nahikoa da gantz azidoen …

Estresaren hormona

Elhuyar Zientzia -

Orain arte uste hutsa bazen ere, zenbait gaixotasun fisikoen eta estresaren artean lotura zuzena dagoela baieztatu dute EEBBetako Bethesda Ospitaleko …

Minbizia ere, geneetan idatzita

Elhuyar Zientzia -

Britainia Haundiko Keele Unibertsitateko ikerlariek diotenez, obarioko minbiziaren jatorria geneetan egon liteke.

Liraina, deigarria eta mozkortia: GURBITZA

Terés, Joxepo -

FITXA TEKNIKOA Gurbitza

Sumendiei buruzko kronikarik zaharrena

Elhuyar Zientzia -

Azken 400 urteotan gertatu diren udako hotzaldiak sumendien agerpen bortitzei zor zaizkie.

Basoetako altxorra galtzen ari gara

Elhuyar Zientzia -

Baso eta ohian tropikaletako 250.000 landare-espeziek ezaugarri terapeutikoak dituela onartzen da gaur egun eta horietarik herena sendabidetzat dugu Europan.

Zaigueien mozkorraldiak

Elhuyar Zientzia -

Gauez irteten dira ehizara eta zuhaitzetan bizi dira. Alabaina, Zeelanda Berriko zarigueiek ugaztun hauetan erabat harrigarria den portaera erakutsi dute …

Libiako

Elhuyar Zientzia -

Mediterranio itsasoan zehar bidaiatu eta gero, kareta dortoka (Caretta caretta) Libiako kostalderantz abiatuko da eta han arrautzak jarriz …

Habia utzi beharraz

Elhuyar Zientzia -

Zikoina gazteen %25 inguruk gurasoek eratutako habia utzi eta beste zikoina helduren baten habian onartua izaten ahaleginduko da.

Itsaso Gorriko polipoak

Elhuyar Zientzia -

Munch-eko Unibertsitateko biologoek behatu dutenaren arabera, Itsaso Gorriko koralak fitoplanktonaz baino ez dira elikatzen.

Gerriko berria Eguzki-sisteman

Elhuyar Zientzia -

Eguzki-sistema zehatz-mehatz behatzen ari den Hubble teleskopioak ezuste berri bat eman die astronomoei.

Jaiotza urratsez urrats

Elhuyar Zientzia -

Mundura etortzea, jaiotzea ez da zeregin erraza izaten. Ez gizakiontzat, ezta izarrentzat ere.

Denbora ez da ezeren truk igaro

Elhuyar Zientzia -

Are gutxiago 102 urte bete berri dituen teleskopioarentzat. Urteen joan-etorriari aurrea hartuz ordea, 1996ko irailean berriro erabilgarria izango da Britainia …

Erabat ikustezina

Elhuyar Zientzia -

Lockheed Martin eta Boeing konpainiek Darkstar izena jarri diote eta aurki zeresan handia emango du. 450 kilometro orduko abiaduraz, 20 …

Etxeraino lebitazioari esker

Elhuyar Zientzia -

Etorkizuneko hirietan bizi ahal izateko, altuera handietara ohitu beharra izango dugu. Tokion aurkeztu berri duten proiektuaren arabera, 800 metroko eraikuntzak …

Errealitate birtuala ukituz

Elhuyar Zientzia -

Ukimena artifizialki berritu ahal izatea errealitate birtualaren erronka nagusitako bat da gaur egun. Ikusmenaren arloa garatu eta gero, bigarren mailakotzat …

Multimedia neurrira erabiltzeko

Elhuyar Zientzia -

Bidaiatzea ez da sekula orain bezain entretenigarria izan. Ez guztiontzat ordea, Singapurreko Singapore Airlines konpainiaren bezeroentzat baizik.

Komunikazioaren estrategiarantz aurrera

Miñaur, Jesus -

Komunikazioaren autopistaz sarri hitz egin da azken bolada honetan. Eroskin ez dugu uste etorri bezala alde egiten duen modako gai …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila