3142014(e)ko abendua

Erreportajeak

Espazioaren nagusi berriak

Gallego Moya, Juanma - Kazetaria

Enpresa pribatuek lehia berri bat abiarazi berri dute espazioan. Horietako batzuk NASArekin ari dira lanean buru-belarri, eta ematen du etorkizun …

Y kromosoma ez da galduko, oraingoz

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Azken urteotan, ikertzaile batek baino gehiagok iradoki du Y kromosoma desagertzeko arriskuan dagoela gure espeziean. Izan ere, kromosoma horren eboluzioa …

Analisiak

Posible al da bikaintasuna zientzian berdintasunik gabe?

Arri Gartzia, Naiara -

Izenburuko galderari erantzun nahian, mahai-ingurua antolatu zuten Elhuyar Zientziak eta Elhuyar Aholkularitzak azaroaren 13an. Berdintasun Gunearen (Emakunde) eta Zientzia Astearen …

Lekukoak

Jesus Ugalde Uribe-Etxebarria Kimika Fisikoko katedraduna

“Ironikoa bada ere, orain gehien erakartzen nauena alderantzizkoa da”

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Jesus Ugaldek berehala erantzun du baietz, galderei erantzungo diela. Hala ere, aitortu du beldur dela ez diola zuzen erantzungo lehen …

Istorioak

Umeak txerto

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Tifoiak gogor jo zuen. “Ordu gutxitan fragata txikitu zuen; popako masta, sokak, hiru aingura, txalupak eta 20 gizon galdu genituen. …

Ekinean

Enara Herran Martinez Farmazia-ikertzailea

“Esperimentu bat ondo ateratzen denean, dena ahazten zaizu”

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Enara Herran Madrilgo 12 de Octubre ospitaleko Neurozientzia Laborategian harrapatu dugu lanean. Berez, EHUko Farmazia eta Teknologia Farmazeutikoa Saileko ikertzailea …

Atarikoa

Ekinean

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Gauza batean behintzat, hasi bezala amaituko dugu 2014a: atal berri batekin. “Lekukoak” atala sortuz ekin genion urteari, eta …

Umore grafikoa

Gai librean

BIMEP, olatu-energia Euskadin da

López Ropero, Iraide - Teknologia Elektronikoa Departamentua EHUren Bilboko Ingeniaritza Eskola

Azken urteotan, termino berri bat dugu puri-purian energia berriztagarrien inguruan, olatu-energia alegia. Izenak berak adierazten duen moduan, itsas olatuen energia …

Albisteak

Ikatza gas naturalarekin ordezkatzea ez da nahikoa klima-aldaketa moteltzeko

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Energia-erabilera, ekonomia eta klima aintzat hartuta, 2050. urterako bost ikerketa-taldek egindako aurreikuspenen arabera, ikatzaren ordez gas naturala erabiltzea soilik, beste …

Osasun-arloa eta lanpostuak sortzea, hurrengo 15 urteetarako lehentasunak

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Gizarteak zientziaz, ikerketaz eta berrikuntzaz duen ikuspegiari buruzko Eurobarometroaren inkesta bereziak bi gai nabarmendu ditu lehentasunezko europarrentzat: osasuna eta zainketa …

Hondakinekin petrolioa ordezkatzeko, findegi jasangarri baten prototipoa

Elhuyar Zientzia -

EHUko Ingeniaritza Kimikoko ikertzaileek findegi jasangarrietarako funtsezko prozesu bat diseinatu dute, hondakinekin petrolioa ordezkatzeko. Erregaiak eta lehengaiak egiteko, biomasa eta …

Izotzaren aurkako sistema duten arrainen paradoxa ebolutiboa

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Antartikoko uretan bizi diren arrainen izotzaren aurkako sistema baliteke orain arazo-iturri bihurtzea arrainentzat beraientzat.

Beso artifizialak, haragizkotik gertuago

Rementeria Argote, Nagore - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Science Translational Medicine aldizkarian argitaratutako bi ikerketak beso artifizialetan egin diren aurrerapenen berri ematen dute. Ikerketa bakoitzak alderdi bat garatu …

Giza zelula amekin sortutako urdail txiki bat

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Giza zelula ametatik abiatuta, giza urdaila simulatzen duen organoide bat sortu dute. Organoideak 3D egitura du, eta giza urdailean izaten …

Ebolaren aurkako txertoa, prest 2015erako

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Ebolari aurre egiteko behar diren txerto-dosiak datorren urterako prest izan nahi dituela iragarri du Munduko Osasun Erakundeak (MOE), Genevan …

Geneen ordutegia

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Milaka generen espresioaren ordutegia argitu dute saguetan, Pennsylvaniako Unibertsitateko Perelman Medkikuntza Eskolako ikertzaileek. Eguneko 24 orduetan zehar geneen espresioa nola …

Paleolitoko altxor bat topatu dute Gipuzkoako kobazulo batean

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Ezkuztako aztarnategian (Azpeitia, Gipuzkoa), Paleolitoko bi hagaxka eta beste tresna ugari topatu ditu ikertzaile-talde batek, tartean, Euskal Herriko Unibertsitateko Alvaro …

Beste giza genoma zahar bat, Europaren populatze konplexuaren erakusle

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Duela 38.700 eta 36.200 urte artean Errusia europarrean bizi izan zen gizon baten genoma argitaratu dute gaur Science aldizkarian. Aste …

Zakilen jatorria: desberdina narrastietan eta ugaztunetan, baina antzekoa

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Zakilaren jatorri ebolutiboa azaldu dute Harvardeko Unibertsitateko genetikariek. Nature aldizkarian argitaratu dute ikerketa, eta, haren arabera, kanpo-genitalen garapena ez …

Philaeren kometaratzea, emozioz betetako operazioa

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Egun handia izan da ESArentzat, eta baita zientzialari eta zientziazaleentzat ere. Goizeko 9:35tan hasi dira une zirraragarrienak, orduan baieztatu baita …

Semenak GIBaren kontrako mikrobiziden eraginkortasuna murrizten du

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Semenak GIB birusaren kontrako mikrobiziden eraginkortasuna nabarmen murrizten duela frogatu du nazioarteko ikertzaile-talde batek. Lehenagotik frogatua zuten semenak GIBaren infekzio-ahalmena …

Zailtasunen gainetik, Rosetta misioa aurrera doa

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

ESAk baieztatu duenez, Philaek bi bote eman zituen 67P/Churyumov-Gerasimenko kometaren azalean, dagoen lekuan geratu baino lehen. Azalera ainguratzeko sistemak kale …

Izotz gogorra eta molekula organikoak, Philaeren lehen emaitzen artean

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Philae zundak 64 ordu egin zituen Churyumov-Gerasimenko kometaren azalean, bateria agortu aurretik. Zorionez, ez zen egonean egon, eta aukera izan …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila