3052014(e)ko otsaila

Gai nagusia

Hesteetako bakterioak, beste organo bat

Azken urte hauetan, ikerketa ugari egin dira ikusteko zer elkarreragin dagoen hesteetako bakterioen eta gure gorputzaren artean. Ikerketa horiek orain arteko ikuspegia aldatzea ekarri dute, ikertzaileek frogatu baitute elkarreragina uste baino askoz ere estuagoa eta garrantzitsuagoa dela. Izan ere, lehen irudikatu ere egiten ez ziren alderdi askotan eragiten dute bakterio horiek, hala nola metabolismoan, immunologian eta neurologian. Are gehiago, gaur egun, bakterio horiek osatzen duten multzoa, mikrobiota, organotzat jotzeko joera hedatzen ari da.

Erreportajeak

Droneak guda-zelaitik ikasgelara

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Goiz epela Ondarretako hondartzan. Hondarraren gainean peto horixka-berdea jantzita daraman gazte-multzo handi samar batek hara eta hona lasai dabiltzan ibiltarien …

Analisiak

Zenbateraino dira fidagarriak DNA-probak?

Agirre Escobal, Ana - Genetika, Antropologia Fisikoa eta Animalien Fisiologia Saila

Emakume batek bortxaketa-saio bat salatu du. Poliziak gertatutakoa ikertu du, eta susmagarri bat atxilotu du. Froga guztien arabera, susmagarria da …

Mundu digitala

Modulartasunaren itzulera

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Gure etxe eta lantokietan ezagutu genituen lehen gailu informatikoak mahai gaineko ordenagailuak izan ziren, eta jaun eta jabe izan ziren …

Lekukoak

Arantza Diaz de Illaraza EHUko informatika-irakaslea eta IXA taldeko ikertzailea

“Esaten edo idazten duguna ordenagailuen bidez ulertzen saiatzea oso helburu handinahia da”

Galarraga Aiestara, Ana - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Irakaslea izateaz gain, ikertzaile ere bada Arantza Diaz de Illarraza, eta, dituen egiteko guztien artean, ez zaio erraza izan tarte …

Istorioak

Darwinen platerean

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Zuhaitz zahar baten enborrean bi kakalardo bitxi ikusi zituen. Haiek ez zituen bilduman. Berehala hartu zituen biak, esku banatan. Eta, …

Atarikoa

Ikuspegi-aldaketa baten testigantza

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Garenari beste ikuspuntu batetik begiratzeko, eta gugan bizi diren mikroorganismoen pisua zenbatekoa den adierazteko, trikimailu eraginkor bat hau da: zelulen …

Umore grafikoa

Gai librean

Atmosfera planetarioak: Artizarraren kasua

Garate Lopez, Itziar - EHUko Zientzia Planetarioen Taldeko doktoregaia

Asko dira Artizarrak gaur egun oraindik isilpean gordetzen dituen misterioak. Atmosferari bakarrik erreparatuz, lauzpabost aipa daitezke jada, goi-geruzen superrotazioa, xurgatzaile …

Mezu kimikoak eta Ips sexdentatus kakalardoaren kudeaketa

Etxebeste Larrañaga, Iñaki - Ekologia departamentua, Suediako Nekazaritza Zientzien Unibertsitatea (Sveriges Lantbruksuniversitet, SLU), Uppsala, Suedia.

50 urte baino gehiago igaro dira substantzia infokimikoek animalien arteko komunikazioan duten bitartekaritza frogatu zenetik. Mezu bat bidera dezaketen substantziak …

Ekuazio funtzionalak gure inguruan daude

Indurain Eraso, Esteban - Analisi Matematikoa saileko katedraduna eta Matematika mintegiko burua
Abrisqueta Usaola, F. Javier - Askatasuna BHI institutuko Matematika irakaslea eta NUPeko Analisi Matematikoa sailean irakasle laguna

Gaur egun egiten ari garen ikerketa-lanaren oinarrizko kontzeptu bat aurkeztu nahi dugu, ekuazio funtzionala. Lehenik eta behin, ekuazio funtzional bat …

Albisteak

Alkoholaren arrastoa gazteen DNAn

Rementeria Argote, Nagore - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Asteburuetan edari alkoholdunak edateak uste zuten baino kalte sakonagoak eragiten ditu gazteen gorputzean. Ikerketaren berri Alcohol aldizkarian eman du EHUko …

Koman dauden pazienteen garun-funtzioak neurtzeko bide berria

Leturia Yurrita, Iñaki - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Kontzientzia-asaldurak dituzten pazienteen garun-funtzioetan gertatzen diren anomaliak neurtzeko modu berri bat aurkitu du BioGurutzetako Neuroirudi Konputazionalaren taldeak eta Dante Chialvok, …

Proteinen egitura inoiz baino xeheago bereizteko teknika bat garatu dute CIC nanoGUNEn

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Proteinen egitura oso bereizmen handiarekin ikusteko teknika bat garatu dute. Teknika berriarekin 30 nanometro eta attogramo bat (10-18 g) …

Orain arte ezezaguna zen krustazeo bat identifikatu dute Bizkaiko koba batean

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Goikoetxe haitzuloan, orain arte ezagutzen ez zen krustazeo-espezie bat identifikatu dute Espainiako Natura Zientzien Museoko ikertzaileek (CSIC).  Vejdovskybathinella vasconica izena …

Fluoreszentzia-bidezko metodo erraz bat garatu dute ultzera diagnostikatzeko

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Ultzera diagnostikatzeko metodo seguru eta ez-inbasibo bat garatu dute Hego Danimarkako Unibertsitatean.  Urdailean ultzera eragiten duen bakterioa fluoreszente bihurtzean oinarritzen …

Tigre-arrain afrikarra enara-ehizan

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Hegoafrikako Schroda Dam aintzira artifizialean egin dute grabazioa. Tigre-arrainak ur-azpitik salto egin eta ur-azaletik gertu hegan ari den enara irensten …

Attogramo baten inguruko masa neurtzeko sistema garatu dute

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Attogramoaren inguruko masa duten partikulak neurtzeko tresna garatu dute Massachusettseko Teknologia Institutuan  (MIT). Attogramoa mikrogramo baten milioirenaren milioirena da, eta …

Ibis ermitaua aztertuta, V-itxurako hegaldiaren biomekanika argitu dute

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Hamalau Ibis ermitau basatik (Geronticus eremita) osatutako taldea aurkitu eta, lehen aldiz, monitorizatu egin du nazioarteko ikertzaile-talde batek. …

Rosetta: lozorrotik aterata, helmugara berrabiatzeko prest

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

2011ko ekainetik lozorroan egon ondoren, berriro jarri da martxan Rosetta zunda. 2004ko martxoan jaurti zuen ESAk, Europako Espazio Agentziak, aurtengo …

Zeres planeta nanoak ur-lurrunezko zorrotadak igortzen dituela ikusi dute astronomoek

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Zeres planeta nanoa lurrun-zorrotada bikoitza jaurtitzen ikusi dute astronomoek, ESAren Herschel teleskopioari esker. 2012ko urrian eta 2013ko martxoan egindako lau …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila