2932013(e)ko urtarrila
Erreportajeak
Flash, iraultza isila eta mantsoa
Zentzu batean, oraingoa garai txarra da berrikuntza teknologikoak merkaturatzeko. Teknologia berriak hasieran garestiak izaten dira eta denborarekin merkatzen dira. Baina …
Elkarrizketak
"Orain dela ez urte askora arte, neandertalen inguruan aurreritzi pila bat zeuden"
Joseba Rios arkeologoaren ustez, zuhurtziaren eta ideia berritzaileen arteko mugan ibiltzera behartuta daude zientzialariak, frogatutako egien eta hipotesi ausarten arteko …
Analisiak
Gizakiaren "bakartasuna", gaur egungo salbuespena
Iazko abuztuan, Meave Leakeyren taldeak Nature aldizkarian hiru giza fosil berri aurkeztu zituen. Fosilak (aurpegi bat, masailezur oso bat eta …
Mundu digitala
SPDY, weba azkartzeko protokoloa
Webean gertatzen diren komunikazio eta transferentziak HTTP protokoloaren bidez egiten dira. Baina protokolo hori webaren sorreran diseinatu zen, duela 20 …
Istorioak
Cecilia Payne. Hidrogenozko izarrak
Sir Arthur Eddington hitzaldi bat ematen ari zen, 1919an Gineako Golkoko Principe uhartera egindako espedizioaz. Espedizio hartan, eguzki eklipse batean …
Atarikoa
Mugan, mugak
Zuhurtziaren eta ideia berritzaileen arteko mugan ibiltzera behartuta daudela dio Joseba Rios arkeologoak zenbaki honetan eskaini digun elkarrizketan; zientziak aurrera …
Umore grafikoa
Gai librean
Energia elektrikoa kontrolatu nahian
Ziur aski, potentzia-elektronika eta potentzia-bihurgailu hitzek ezer gutxi esango diote jende gehienari. Hala ere, nabarmendu beharra dago gure inguruan diren …
Sendatu ote da gure itsasadarra?
Fdez-Ortiz de Vallejuelo, Silvia - Euskal Herriko Unibertsitatea, Kimika Analitikoa Saila
Rodriguez-Iruretagoiena, Azibar - Euskal Herriko Unibertsitatea, Kimika Analitikoa Saila
De Diego, Alberto - Euskal Herriko Unibertsitatea, Kimika Analitikoa Saila
Arana, Gorka - Euskal Herriko Unibertsitatea, Kimika Analitikoa Saila
Madariaga, Juan Manuel - Euskal Herriko Unibertsitatea, Kimika Analitikoa Saila
Bilboko hiriak eta haren inguruko lurraldeak beti izan dute harreman berezia beren itsasadarrarekin. Industrializazioa baino lehen, herrien arteko komunikazio-bide naturala …
Liburutegia
Biziaren zuhaitza
Gizakiak atsegin ditu zuhaitzak; ez bakarrik landarea bera, baizik eta zuhaitzen egitura ere bai. Enbor bakar eta nagusi batetik adarrak …
Albisteak
Megalodon erraldoia ez da marrazo zuriaren arbasoa
Perun aurkitutako fosil batek argitu du marrazo zuria eta megalodon marrazo desagertua ez direla lerro ebolutibo berekoak. Aldiz, marrazo zuriaren …
Usain zuria sortu dute
Usain neutroa sortzeko metodoa asmatu dute Weizmann Zientzia Institutuko ikertzaileek. PNAS aldizkariaren on line edizioan argitaratu dute egindako lana, …
Giltza kuantikoak zuntz optiko arrunten bidez urrunera bidaltzeko modua garatu dute
Enkriptazio kuantikoaren muga praktiko handietako bat da seinaleak zuntz optiko arrunten barrena bidaltzeko zailtasuna. Gainerako seinaleen trafikoak zarata handiegia sortzen …
Gripearen txertoa, mezularian kodetuta
Gripearen birusaren aurkako txertoa garatzeko estrategia berri bat aurkeztu dute Alemaniako Friedrich-Loeffler Institutuko eta CureVac enpresako ikertzaileek, Nature Biotechnology aldizkarian …
Hipersomnia zerk eragiten duen argitu dute
Egunean 10 ordu lo eginda ere, esnatzeko eta esna mantentzeko zailtasunak dituzte hipersomnia duten gaixoek. Hori zergatik gertatzen den argitu …
200 milioi urteko protozoo baten fosila kapulu batean babestuta
Kapuluak hainbat animaliaren arrautzen eta larben babeslekuak izateaz gain, milioika urteko mikroorganismo fosilen gordailu ezin hobeak izan daitekezkeela erakutsi du …
'_thumbnail.jpg)
Plaketek malariaren parasitoari nola erasotzen dioten
Gure odoleko plaketek malaria eragiten duen Plasmodium falciparum bizkarroiari erasotzeko gaitasuna dute. Goiko irudian ikus daitekeen bezala, plaketa (eskuinean) globulu …
Bihotzekoak eragindako kalteak leheneratzeko estrategia genetikoa
Bihotzeko muskulu-zelulak apenas ugaltzen dira helduaroan, eta, ondorioz, bihotzekoak jota kaltetutako eremuak nekez etortzen dira bere onera. Kardiomiozitoek jaioberritan eusten …
Bi milioi eta erdi neurona informatikoren arrakasta
Spaun 2,5 milioi neurona simulatzen dituen programa informatiko bat da; ez da orain arte sortutako neurona-sare informatiko handiena, baina bada …
Itsas robotak Pazifikoa zeharkatzen
San Franciscotik (AEB) atera, eta, 365 egun itsasoan egin ondoren, Queenslandera (Australia) iritsi berria da Papa Mau itsas robota. 16.668 …
Ilargiaren mapa topografikoa, zehatz-mehatz, grabitateari eskerrak
Ilargiaren inoizko mapa zehatzena sortu du NASAk GRAIL misioan bildutako datuei esker. Hamahiru kilometrora arteko zehaztasuna duten ezaugarri topografikoak jaso …
Begia eta eskua funtsezkoak dira irakurtzean, txineraz zein frantsesez
Frantziako eta Txinako irakurleekin egindako ikerketa batean, irakurtzean garuneko eremu berberak erabiltzen direla frogatu dute, bai hizkuntza batean bai bestean. …
0,48 hektarea oihan, bi urte, 102 ikertzaile, 129.494 artropodo
Panamako San Lorenzo oihan-erreserbak 6.000 hektarea hartzen ditu. Han aritu dira bi urtez lanean 102 ikertzaile, Panamako Ikerketa Tropikalen Smithsonian …
Grafenoz egindako transistore batek errekorrak hautsi ditu
Grafenoak ez du desengainurik ekarri. Transistore malgu eta ahaltsuak egiteko balioko zuela iragarri zuten fisikari teorikoek, eta hala izan da. …
Atomoak mugimenduan filmatzeko bidean
Elektroi askeko laserrek, X izpien bristada ultralaburrei esker, aukera ematen dute atomoak mugimenduan filmatzeko. X izpien pultsu horiek behar bezain …
Superzulo beltz bat galaxia txiki batean
NGC 1277 galaxiaren diametroa Esne bidearen laurdena inguru da, eta zulo beltz ikaragarri masibo bat du bere erdigunean. Astronomoek dakitenaren …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
