2772011(e)ko uztaila

Erreportajeak

Txertoak ezbaian jartzen direnean

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Txertatzeari uko egiteak kontrolpean zeuden gaixotasun batzuk indartzea ekarri du. Azken hilabeteotan, elgorri-kasuak areagotzen ari dira Europan. Deigarria da, duela …

Surfa teknologiaren olatuan

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Berriki, surfarekin lotutako bi proiektu aurkeztu dituzte: Surfsens eta Wavegarden. Lehena sentsazioak zenbaki bihurtzen dituen surf-ohola da, eta, bigarrena, olatu …

Fotovoltaikoak: salmentetan harro, eraginkortasunean bare

Urruzola Arrate, Manex - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Abiadura bizian hazten ari den teknologia gaztea da fotovoltaikoa. Azken urteetan salmentetan hazkunde ikusgarria izan du, eta horrek aldaketa nabarmenak …

Elkarrizketak

Juan Ignacio Cirac Max Planck Institutuko Optika Kuantikoaren Zentroko fisikaria

"Ordenagailu kuantiko bat egiten den unetik, modu bakarra egongo da informazio sekretua bidaltzeko"

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Juan Ignacio Cirac oso argi mintzatu da: fisikari kuantikoen etorkizunerako proiekzioa ordenagailu kuantikoz beteta dago. Oso makina ahaltsuak izango direla …

Analisiak

Grafenoa, material berri bat

Hueso, Luis - CIC nanoGUNEko nanogailuen taldearen burua

Imajina dezagun une batez gure bizitzako objekturik meheena. Zein izan daiteke? Erantzun azkar bat emanda, paper-orri bat edo bizar-xafla bat …

Klima-aldaketa ikuskizunaren gizartean

Picó, Maria Josep - Universitat de València-ko Divulgació de la Ciència UCC+i katedrako zientzia-kazetaria

Berotze globala izar mediatiko ukaezina bihurtu da. Mende honen lehen hamarkadaren erdialdetik aurrera, klimaren eraginak, aurreikuspenak, ikerketak eta harekin lotutako …

Mundu digitala

3D pantaila handitik txikira

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Aurreko zenbakian aipatu genizuen nola ordenagailuetako sarrera-interfazeetan azken bi hamarkadetan ia berrikuntzarik izan ez den arren, agian aldaketak datozela bideo-jokoen …

Gogoetan

Zabaldu bihotza

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Gremioaren indarra ez da inoiz txikia izan. Eta zientzian ere funtzionatzen du. Egia da historian zehar profesionalak ez diren ikertzaile …

Istorioak

Oihan bat errautsetatik

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

"Gogoratzen dut oso arraroa iruditu zitzaidala dena", zioen Liverpoolgo John Moores Unibertsitateko Dave Wilkinson ekologoak, Ascension uhartean izan zen lehen …

Atarikoa

Gezurrezko segurtasuna

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

“Izan duten arrakastaren biktima bihur daitezke txertoak”, esaten zuen Nature aldizkariaren maiatzaren 26ko editorialak. Elgorriaren agerraldi kezkagarriaren karietara idatzitako testua …

Umore grafikoa

Gai librean

Nolako bazka, halako esnea eta gazta

Abilleira, Eunate - Elikagaien Zientzian eta Teknologian doktorea

Gizakia abeltzaintzan hasi zenetik, animalia-ekoizpenen sistemak izugarri garatu dira, eta horrek etengabeko hobekuntza ekarri du animalia-jatorriko elikagaien produkzioan eta kalitatean. …

Liburutegia

Alaba, bere ama ospetsuari begira

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Asko idatzi da Marie Curie handiari buruz. Biografia asko argitaratu dira. Horien artean, nabarmentzekoa da zientzialari ospetsuaren alabak, Eve Curiek, …

Albisteak

Grafenozko lehen zirkuitu integratua

Elhuyar Zientzia -

IBM enpresak grafenoz egindako zirkuitu integratu bat garatu du lehen aldiz. Zirkuitua oso sinplea da, grafeno-transistore bat eta bi induktore …

Laboreen izurri den beldar bati birus batek nola eragiten dion aztertu dute, izurriari aurre egiteko

Elhuyar Zientzia -

Negutegietako laboreetan izurrite handiak sortzen dituen beldar bati aurre egiteko, hari poliedrosi nuklear gaitza eragiten dion birusa aztertu du Nafarroako …

Subdukzio-eremu berri bat, Mediterraneoan

Elhuyar Zientzia -

Afrikako plaka tektonikoa Europakoaren azpira hondoratzen ari zen, baina mugimendu hori geratu egin da, eta kontrakoa egiten hasi da; beraz, …

Zelula ametatik abiatuta, erretina bat sortu dute laborategian

Elhuyar Zientzia -

Orain arte sortutako ehun konplexuena da erretina Laborategian erretinaren hiru dimentsioko egitura eratzea lortu dute Japoniako RIKEN Garapen Biologiako Zentroan, …

Antartikako bitxikeriak, bioteknologiaren mesedetan

Elhuyar Zientzia -

Bioteknologian erabilgarriak izan daitezkeen hamaika espezie aurkitu dituzte Eguzkiaren eta izpi ultramoreen erradiaziotik babesteko sistemak sortzeko batzuk; ingurune gazietan eta …

Magnetismorik gabeko erresonantzia magnetikoa

Elhuyar Zientzia -

Kontraesana dirudi, baina adituek honela azaltzen dute Estatu Batuetako ikertzaile-talde zabal batek analisi kimikorako sortu duen teknika berri bat: magnetismorik …

Nonahi dagoen onddo-talde berri bat aurkitu dute

Elhuyar Zientzia -

Britainia Handiko Exeter Unibertsitateko ikertzaile-talde batek orain arte ezagutzen ez zen onddo-talde bat aurkitu du. Kriptomikota izena jarri dio taldeari …

Garaiz kanpo, eta neurriz kanpo

Elhuyar Zientzia -

Otarrainxka-itxurako izaki baten fosila aurkitu dute animalia hori desagertutzat jotzen zen garaiko sedimentuetan Ustez Kanbriarreko iraungitze masiboan desagertutako animalia-talde bateko …

Jupiterren Io ilargiak magmazko "ozeano" bat du azalaren azpian

Elhuyar Zientzia -

Jupiterren Io sateliteak arroka urtuzko geruza bat du azalaren azpian, eta 50 kilometroko baino gehiagoko zabalera ere izan lezake, UCLA …

Raul Ibañezek 2011ko Zientziaren Zabalkundearen COSCE saria irabazi du

Elhuyar Zientzia -

EHUko Raul Ibañez irakasle eta ikertzaileak irabazi du 2011ko Zientziaren Zabalkundearen COSCE Saria, Espainiako Zientzia Elkarteen Konfederazioak ematen duena (COSCE). …

Giza zelulekin biolaserra egitea lortu dute

Elhuyar Zientzia -

Laserra asmatu zutenetik 50 urte igaro ondoren, material biologikoa erabilita laser bat egitea lortu dute lehen aldiz. Harvard Medikuntza Fakultateko …

Ustez bakterioak bakarrik bizi ziren sakoneran, zizareak

Elhuyar Zientzia -

Hegoafrikako Beatrix urre-meategian, lurrazaletik 1,3 kilometrora, tenperatura 40 ºC-koa den sakoneran eta oxigeno-kontzentrazioa azalean baino dezente txikiagoa den ingurunean, lau …

Odolaren eta garunaren arteko muga zeharkatzeko gai diren antigorputzak egin dituzte

Elhuyar Zientzia -

Antigorputzak arma oso baliagarriak dira sendagileentzat, eraginkorrak eta espezifikoak direlako. Baina badituzte mugak, eta haietako bat odolaren eta garunaren arteko …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila