2592009(e)ko abendua
Erreportajeak
Zientzia eta teknologia euskal gizartearen begietan
Euskal Herriko biztanleek begi onez ikusten dituzte zientziak eta teknologiak ekarri dituzten aldaketak eta aurrerapenak. Hala ere, askok uste dute …
Metal arraroak, agortzeko bidean?
Burdinaren, berunaren edo urrearen aldean, arraroak dira itrioa, niobioa edo disprosioa. Metal edo lur arraroak dira, hain zuzen. Eta ez …
Nirea niretzat eta gurea naturarentzat?
Oso zabalduta dago lursailak egur-ekoizpenera bideratzen dituzten jabeek naturaren kontserbazioaren alde ezer gutxi egiten dutelako ideia. Izan ere, askok eta …
Elkarrizketak
"C60 molekularentzat aplikazio humanitarioak aurkitzea espero dugu laster"
Kimikako Nobel saria eman zioten 1996an, kaiola-itxurako molekula bat aurkitzeagatik: fullerenoa. Richard Buckminster Fuller arkitektoaren omenez jarri zion izena Krotok …
Analisiak
Kopenhage COP 15erako bidea: ikusteko dago akordio garrantzitsu bat lortuko den
Markandya, Anil - Basque Centre for Climate Change zentroko zuzendari zientifikoa
Guztiok gaude Kopenhageko COP 15i begira, klima-aldaketaren aurka borrokatzeko asmo handiko konpromiso bat erdietsiko den itxaropenarekin. Asmo handiko helburua da; …
Bizi artifiziala eta haren ondorioak
Aspaldiko ideia da bizia artifizialki sortzea (Golem, Frankenstein...), baina lehen saio zientifikoak joan den mendekoak baino ez dira; Ledouxen eta …
Mundu digitala
Errealitate gehitua: munduaren pertzepzioa aberasten
Imajinatu kameradun eta pantailadun gailu bat, kamera jatetxe baten ateari begira jartzean pantailan haren irudiaz gain karta eta prezioak ere …
Gogoetan
Eboluzioak bostekoa eman zigun
Ez dago museo batera joan beharrik eboluzioaren lorpen liluragarri bat topatzeko. Edozein bizidun aztertu besterik ez dago eboluzioan arrakasta izan …
Istorioak
Lizunen miraria
"Miraria dirudi!" esan zuen Florey doktoreak lau saguak hil zirela jakin zuenean. Chain, berriz, ia dantzan hasi omen zen, eta …
Atarikoa
Kultura zientifikoa
Bete-betean dagokigun gai bat jaso dugu zenbaki honetan. Izan ere, zientziaren komunikazioan aritzeak halabeharrez egiten gaitu zientzia-, teknologia- eta berrikuntza-sistemaren …
Umore grafikoa
Gai librean
Haurdun gelditzea gizonezkoen esku
Zarate Sesma, Jon - Farmazian doktorea. Biofarmazia, Farmakozinetika eta Farmazia-teknologiako irakasle kolaboratzailea
Zientzialarien zeregina da naturari galderak egitea eta haren erantzunak interpretatzea eta praktikan jartzea. Postulatuari jarraituz, haurdunaldian emakumeak jasaten dituen aldaketa …
Liburutegia
Kepa Altonagak gomendatuta, eboluzioa irakurgai
Kepa Altonagak zoologia irakasten du Euskal Herriko Unibertsitatean. Hari eskatu diogu zientzia-liburuen gomendio bat egiteko. Alde batetik, hiru dibulgazio-liburu gomendatu …
Albisteak
Saturnok beste eraztun bat dauka, erraldoia
Saturnoren inguruan biraka dabilen beste eraztun bat aurkitu dute NASAko ikertzaileek Spitzer Espazio Teleskopioari esker. Ez da edonolako eraztuna; Saturnoren …
Giza eboluzioaren beste pasarte bat argituta
Ardi jarri diote izena orain dela 4,4 milioi urte gaur egun Etiopiakoa den eremu batean aurkitutako eskeletoari. Science aldizkariaren ale …
Iragana gaur, garaiera handian
Argentinako ikertzaile batzuek estromatolito biziak topatu dituzte Andeetako laku gazi batzuetan, 4.000 metrotik gorako garaieran. Estromatolito fosilak munduko hainbat lekutan …
Bit iraunkorra disko gogorretan
Disko gogorren teknologiak ez du irauten betiko, degradatu gabe. Kondizioen arabera, formatu digital batzuk hamarkada bat pasatu baino lehen has …
Ilargian dago eguzki-sistemako lekurik hotzena
NASAk jakinarazi duenez, Ilargiaren Hego poloaren inguruko kraterretan daude eguzki-sistemako leku hotzenak. Hain zuzen ere, 33 gradu kelvin neurtu ditu …
Tyrannosaurus rexen aitzindaria, berdin-berdina baina miniaturan
Tyrannosaurus rexen antzera, masailezur sendoa, buru handia, hanka ikaragarriak eta beso eskasak zituen dinosauro baten aztarna fosilak aurkitu dituzte Txinan. …
Anfibioak kutsaduraren adierazle onak direla, zalantzan
Hego Dakotako Unibertsitateko aditu batzuek anfibioen eta toxikotasunaren arteko erlazioari buruzko 20.000 ikerketa baino gehiago bildu dituzte, eta ondorioztatu dute …
Google Earth, karbono dioxidoari jarraitzeko
Google Earth aplikazio ezin egokiagoa da karbono dioxidoaren kontzentrazioa aztertzen diharduten ikertzaileentzat. Esate baterako, Michigango Unibertsitatean eredu oso konplexu bat …
Batzuen gainbehera, besteen mauka
Onddo batek azaldu lezake zergatik gertatu zen orain dela 250 milioi urteko iraungitze masiboa Orain dela 250 milioi urte inguru, …
Argia garuna ikusteko
Optogenetika teknika baliagarria da garunaren jarduera eta buruko gaixotasunak ikertzeko Optogenetika duela 4 urte sortu zuen Karl Deiseroth fisikari eta …
Monarka tximeleten GPSa, antenetan
Antenei esker lortzen dute monarka tximeletek migrazio-bidean orientatzea, Massachusetts Unibertsitateko neurobiologo-talde baten arabera. Aspaldi dakite zientzialariek Eguzkiaren kokapena erabiltzen ...
Gas-hodeiak bai, izar berririk ez
Argitu dute zerk eragiten duen hainbat gas-hodeitan izarrik ez sortzea Harvard-Smithsonian Astrofisika Zentroko ikertzaile-talde baten arabera, unibertsoko hauts- eta gas-hodeietako …
Neke kronikoa, birus baten errua?
Litekeena da erretrobirus batek eragitea neke kronikoa. Estatu Batuetan egindako ikerketa batean, neke kronikoak jotako 101 paziente aztertu dituzte, eta …
GPSa duen koilarea, ganaduaren jarraipena egiteko
GPS sistema barneratua duen koilare bati esker mendian dauden animalien kokapen zehatza jakin ahal izango dute abeltzainek edozein ordenagailutatik. Mendinet …
Korrokoiaren transkriptoma deskodetu dute EHUko ikertzaileek
Korrokoiaren transkriptoma deskodetu berri du EHUko Zoologia eta Animalia Zelulen Biologia saileko Biologia Zelularra Ingurune Toxikologian ikerketa-taldeak. Transkriptoma da genomatik …
Hesteetako bakterioa, botika-emailea
Bakterio bat genetikoki eraldatu dute, kolitisa sendatzeko proteina bat aska dezan Kolitisaren aurka ahoz hartzen diren botikek arazo bat dute: …
Neuronek energia asko kontsumitzen dutela? Inondik inora ere ez
Garunak gorputzaren pisuaren % 2 baino ez duen arren, gorputz osoak gastatzen duen energiaren % 20 kontsumitzen du. Hala ere, …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
