01985(e)ko abendua
Erreportajeak
Kotxe hegalariak
Etxeberria, Isabel -
Azken aldian petrolioaren presioak igotzeari utzi diola-ta, kotxe hegalariak serie handitan fabrikatzeko positibilitateak, gero eta handiagoak dira.
Mendel: Genetikaren hastapena
Duela 100 urte 1884.eko urtarrilean hil zen Genetika ren oinarrizko legeak azaldu zituen zientzilaria; Gregor Mendel , denok ezagutua.
Gaur …
Beroaren zenbait efekturekiko esperientziak
Ondoko lerroetan beroarekin zerikusia duten zenbait ezaugarri, esperientzien bidez aurkeztuko da.
Kabletiko telebista edo telebanaketa
Telebistako informazioa etxetara eramateko sistemarik erabiliena, uhin elektromagnetikoen erradiazioa izan da oraindaino. Baina azken urte hauetan Estatu Batuetan asko hedatu …
Niels Bohr: materiaren egonkortasuna
Lerro hauek idaztera noan une honetan gogora etorri zait Neils Bohr -en eredu atomikoarekin izan nuen lehenengo harremana.
Basamortuetako pakea
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Aspaldi, baten batek pake posible bakarra basamortuetakoa zela esan zuen. Eta ikusitakoak ikusi arrazoi faltarik ez zuela onartu beharra daukagu. …
Nola bilakatu laukizuzena karratu?
Etxeberria, J. -
Nola bilakatu laukizuzena karratu? Erantzuna aurkitzeko jarraitu beharreko bidea zenbait etapatan banatuko dugu.
Ur-zorrotadak autobieetan
Urkia, Kontxi -
Soinuak baino abiadura handiagoa eta urratzaile gisa harea duten ur-zorrotadak erabiltzen ari dira autobideetan hormigoizko pusketak harrotzeko.
Kanalean zehar 2.000 ingururako?
Frantziako eta Britania Handiko gobernuak itsasarteko lotutaren posibilitatea aztertzen ari dira berriro. Historikoki, erakitzear egon den tunelik gertuena 1881.ean izan …
Ospelak
Eritasun honek euskaraz izendapen asko izan ditu, guk izen orokor bezala OSPEL hitza erabiliko dugu, eta hatzei dagokienak izendaatzeko HAZKORDIN.
Nola sortu zen eguzki-sistema?
Azken urte hauetan, astrofisikariek lortu dituzten aurkikuntzek jakingura haundia iratzarri dute maila guztietan. Halaber, 1965. urteaz gero, mikrouhinen aurkikuntzarekin, teoria …
Mesopotamia eta Egypto
Zientzia eta teknologia ez dira berriak, ez dira joan den bi mendetako arazoak batzuri horrela irudi balekio ere. Aintzinatan sustraituta …
Onerako ala txarrerako?
Ziur nago, irakurle, zeuk edo zure inguruko norbaitek baduela kreditu txartela. Segurua al da zure txartela? Zertan datza txartelaren segurtasuna? …
Su artifizialak
Gure herrietako jaietan makina zezen-suzko eta su artifizial ikusiak ditugu. Ostera su hauen atzean teknika eta historia miresgarri bat dagoela …
Txertaketa
Lasarte, Jabier -
Medikuntzak zoldura-eritasunak prebenitzeko erabiltzen duen bitartekoa da txertaketa. Izena Pasteur ek proposatu zuen, Jenner en omenez, mediku ingeles honek baztangaren …
Oppenheimer ezezaguna
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Irakurleak, Oppenheimer fisikariaz entzuten badu, 2. Mundu-Gerraren garaian Los Alamos-eko Laborategiaren (Bonba atomikoa garatu zen tokia hain zuzen) zuzendaria izan …
Elkarrizketak
NASA-ren ikerketa-saria jaso berri duen M.S. El-Aasser irakaslearekin
Maiatz honetan Estatu Batuetako Pennsylvaniako Lehigh Unibertsitateko M.S. El-Aasser irakasle ospetsuak Euskal Herria bisitatu du. Donostiako Kimika-Zientzien Fakultatean izan da …
Albisteak
Poliazetileno dopatuak
Poliazetileno dopatuak polimeroen arteko elektrizitate-eroankortasun handiena du.
Urdail eta duodenoko gastritisa
Urdail eta duodenoko gastritis eta ultzera miloika gizon-emakume eragiten dituzte munduan zehar.
Boeing hegazkin berria
Boeing Commercial Airplane Company, jakinerazi berri du Boeing hegazkin berri bat aztertzen ari dela 1992.ean airean egongo dena.
Kontrazeptiboei buruzko txostena
Txosten honen ustez, umerik gabeko emakumeek ez lukete DIU izeneko metodoa erabili behar.
Ornogabeak proteina-iturri
Zenbait ornogabe gizaseme eta animalientzako proteina-iturri moduan erabil litezke.
Sagarrondo kurioso bat
Londres inguruan dagoen East Malling-eko arborikultura-zentruan sagarrondo kurioso bat jaio berri da.
Txorinoa ur-tanga batean
Japoniako Tsukuba Exp-85 bisitatu zutenek, ur-tanga batean murgildutako kaxa batean bizirik irauten zuen txorino bat ikusi ahal izan zuten.
Lautada menditsua
Venezuelako hegoaldean, Brasileko mugatik gertu, lautada menditsua dago.
Uranioa metatzeko ahalmena
Organismo bizidunek uranioa metatzeko dugun ahalmena, gure planetaren historian zehar landaredi eta faunaren bat bateko aldaketak sorterazi zituen.
Arratoia moldagarria
Arratoia, oso animalia moldagarria da. Edozein egoerari moldatzen zaio eta horregatik da horren ugaria.
Tiburoiei bildurra
Badaude itsas animalia batzuk tiburoiez beldurrik ez dutenak. Tiburoia asmo gaiztoekin hurbildu bezain laster substantzia bat sekretatzen du.
Fusiozko energia arazo
Fusiozko energia nuklearra etorkizuneko energia iturria da askoren ustetan. Halere, gaurkoz arazo tekniko larriak sortzen ditu.
El Niño
"El Niño", Peru aldeko klima aldatu, itsas korronteak desbideratu eta itsas tenperaturak aldatzen ari den fenomenoa.
Antartida Kontinentea
Gehienak ados daude Antartida Kontinentea 1820.ean aurkitu zela. Ados ez dira jartzen aurkitzailearen nortasunari buruz.
Lentak, deskonpresio-arazoa
Ezaguna zen sakonera handitan lentan egiteak sor dezakeen deskonpresio-arazoa. Askotan arituz gero burmuinerako kaltegarria izan daitekeela.
Plastiko eta polimeroek poluzio-arazoak
Jakina da plastiko eta polimeroek sortzen dituzten poluzio-arazoak. Bide luze eta zail honen azkeneko urratsa berriki eman da.
Arraultz txuringoak
Arraultz txuringoak zergatik dirau firmoagoa kobrezko ontzi batean irabiatzen denean zeramika, beria edo beste materialezko ontzian irabiatzen denean baino?
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
